Opet’ten 100 milyon $’lık ‘sorumluluk’

pet’in Yönetim Kurulu Üyesi Nurten Öztürk’le karşılıklı sohbette aklıma gelen en son şey akaryakıt konusuydu. Kendini sosyal sorumluluk projelerine adamış iş kadınlarından. Temiz Tuvalet Kampanyası, Yeşil Yol Projesi, Örnek Köy Projesi ve Tarihe Saygı projelerinde son 12 yılda 100 milyon dolar harcamışlar. Sosyal sorumluluk projelerinin liderliğini bizzat yürütüyor. Şimdi de Isparta/İncesu’da toprağın analiz çalışmalarını başlattı. Üniversitelerle birlikte yürütülecek çalışma sonrasında, hangi dönemde ne tür tarımsal ürünün yetiştirilmesi gerektiği tespit edilecek.

16 milyar TL ciro

Köylünün tarımdan elde ettiği geliri daha üst seviyeye taşımak amacıyla planlı tarım projesi yürütülecek. Uygulama daha sonra ihtiyaç tespit edilen diğer illerdeki köylerde de yaygınlaştırılacak. Eşi Fikret Öztürk’le öğretmenlikten ayrılarak kurdukları, daha sonra Koç grubuyla yarı yarıya ortaklık yaptıkları Opet, 1.300 istasyonuyla yıllık ortalama 16 milyar TL civarında ciro gerçekleştiriyor. Pazarda ikinci büyük oyuncu konumunda olan Opet’in bu yılki büyüme hedefi ise yüzde 10. Sosyal sorumluluk projelerine yıllık 3-10 milyon dolar ayıran şirketin yönetim kurulu üyesi Nurten Öztürk sorularımı cevapladı.

Ne kadara ulaştı sosyal sorumluluk projelerinin toplamı?

2000 yılında Temiz Tuvalet Kampanyası ile başladığımız sosyal sorumluluk projelerine bugüne kadar 100 milyon dolar bütçe harcadık. Temiz Tuvalet Kampanyası, Yeşil Yol Projesi, Örnek Köy Projesi ve Tarihe Saygı Projesi olarak dört ana projemizi sonuç odaklı bir biçimde devam ettiriyoruz.

Ajandanızda yeni sorumluluk projesi var mı?

Daha çok küresel yönetim, iklim değişikliği, kaynak kıtlığı gibi sorunları içeren sürdürülebilir projeler üzerinde çalışıyoruz. Bu konudaki ilk çalışmayı Isparta ili Keçiborlu ilçesi İncesu köyünde gerçekleştiriyoruz. Amacımız sürdürülebilir bir yaşam tarzı oluşturulması, köylülerimize alternatif gelir kaynakları yaratılması ve özellikle eko turizm sektörüne ve ilgili gruplarına uygulanabilir bir model sunulması. Opet Örnek Köy Projesi kapsamında İncesu’da toprak analizleri yapıldı, detaylı toprak haritaları oluşturuldu. Ve Toprak Kanunu doğrultusunda arazi kullanım planı çıkarıldı. Bu çalışmayla İncesu halkı artık ne üreteceğini ve nasıl üreteceğini bilimsel olarak öğrenip uygulamış olacak.

Anne duyarlılığı

Son 12 yılı birkaç cümleyle özetleseniz...

Temiz tuvalet kampanyası için 7.5 milyon kilometre yol gitmişiz. 5.5 milyonu insanı birebir seminerlerle eğitmişiz. Çevresine örnek köyler yaratmaya çalışıyoruz.

Tuvalet kampanyası nereden aklınıza geldi?

Bu aslında bütün annelerin sorunudur. Eskiden çok daha kötüydü yollardaki tuvaletler. Öğretmenlik dönemlerimizde karayolu yolculuğu yaparken doğru düzgün konaklayabileceğimiz yer arardık yollarda. Biyoloji öğretmeni olarak hastalığa çıkarılan davetiyeyi görürdüm ister istemez. Alaturka tuvaletlerin asla hijyenik olamayacağını bilmemiz gerekiyor. 12 yıldır devam eden bir kampanyadan bahsediyoruz. Ne mutluyuz ki, uygulamalarımız TSE standartları olarak kabul edildi.

Opet kriterleri standart oldu

TSE ne gibi standartlar getirdi?

Kriterlerimiz, TSE standartlarına girdi. Bu, konunun denetim firmaları tarafından da denetlenebilir hale gelmesi demek. Opet kriterleri kurumsallaştı bu anlamda. Bu kriterlerle alaturka ağırlıklıdan alafrangaya geçild. Artık sıvı sabun kullanılacak. Çocuklar için pisuarlar ve lavabolar eklendi. Suudi Arabistan’dan da çağrı aldık.

Ne çağrısı?

Büyükelçiliğe bağlı Türk okullarından. Buradaki okullarımız çok kötü durumda, destek verir misiniz, dediler. Mekke, Medine, Cidde, Riyad’da 5 bine yakın öğrenciyi eğittik. Broşürlerimizi Arapçaya çevirdik.

‘KABE’Yİ GÖRÜNCE ÇOK ÜZÜLDÜM

Alaturka tuvalet sevmiyorsunuz, alaturka olarak sevdiğiniz şeyler var mıdır!

Alaturka müziğe bayılırım. Nostaljik şeyleri hep severim. Her şeyin doğal dokusuna en uygun şekilde rehabilite edilmesi gerektiğini düşünürüm. Mesela Arabistan’a gittiğimizde, Kabe’yi görünce çok üzüldüm. O kadar yakın mesafede, yüksek binalarla çevrilmiş ki ufacık kalmış Kabe. Oysaki 2 kilometre dışına taşınsaydı o yapılar, çok daha görkemli, daha rahat ziyaret edilebilirdi Kabe. Kabe, o kütlenin altında ezilmezdi.

‘Bize geçen istasyonların satışları yüzde 20 arttı’

Akaryakıt sektöründe büyük transferler oluyordu? Transferler devam ediyor mu?

Etmez olur mu! 20’nci yılımızı kutluyoruz. Şu an baktığınızda Türkiye’nin terminal kapasitesi en büyük akaryakıt dağıtım şirketiyiz, satışlarda ikinci sıradayız. Sosyal sorumluluk projesi konusunda en çok sosyal sorumluluk yapan bu konuda para harcayan biziz. Ve kaliteye baktığınızda gerek istasyon kalitesi, gerek hizmet kalitesini en çok biz önemsiyoruz diye düşünüyorum. Geçen yıl çıkan düzenlemede bayilerin ana şirkete bağımlılığı 5 yıla indirildi. Tabii ki ne oldu? En fazla parayı veren şirkete geçmeye başladı istasyonlar. Satışa göre, lokasyonuna göre çok büyük paralar döndü.

Sonuçları ne oldu bu uygulamaların?

Bu uygulamaya üzüldük. Çünkü uzun süreli anlaştığınız, ona göre para ödediğiniz, yatırım yaptığınız bayiler, ‘Bana daha ne vereceksin’ noktasına geliyor. Dolayısıyla para ön plana çıktı, insanlar birbirini parayla tartar oldu. Bu hoş olmadı. Tabii ki 5 yılda değişeceği için doğal olarak şirketler çok fazla para harcamak istemiyor. İstasyonlarda hizmet standardı daha düşük kalitede gerçekleşmeye başladı. Ama biz Opet olarak bu konuda kesinlikle taviz vermiyoruz. Bizim standartlarımız doğrultusunda hareket edilecek, standartlarımıza uygulamayana bayilik vermeyeceğiz ve yine uymayanın da bayiliğini iptal edeceğiz, dedik. Yeni düzenleme süreci pazar payımızı yükseltmemize neden oldu. Bize geçen istasyonlarda minimum yüzde 20 satış artışı oldu. Bundan son derece gurur duyuyoruz. Ama yine de sürenin bu kadar kısalmasından hoşnut değiliz. Sektör için doğru değil? Biraz sıkıştırdığınızda bayi gidiyor.

Gelibolu’ya okul

Örnek köy projesi peki?

Doğu Anadolu’da örnek köy yapmıştık. Gelibolu yarımadasında altı yıldır süren çalışmalarla bütün köyler yenilendi. 15 milyon doların üzerinde bir harcamız oldu. Bütün yapılar restore edildi bu köylerde, köy müzesi de yaptık. Köy kadınlarına kurslar açtık; çocuk bakımı, el sanatları, takı tasarımı... Yaptıklarımızın daha sağlıklı devam edebilmesi için köy komiteleri kurduk. Şehitlerimizi yeniledik, açık hava müzesi yaptık. Bu senede bir okul yapıyoruz orada.