Son Güncellenme:
Gayrimenkul sahibi olmak istiyorsanız ya da gayrimenkul sahibi olup bu gayrimenkulleri satmayı arzu ediyorsanız, rayiç bedel kavramı ile karşılaşabilirsiniz. Bu konuda yeterli bilgi sahibi olarak muhtemel sorunların üstesinden kolaylıkla gelebilirsiniz.
Sıklıkla karşılaşılan rayiç sözcüğü, emlak ve gayrimenkul piyasasında kullanılan bir terimdir ve gayrimenkulünüzün, günümüz piyasasındaki alım ve satım değerini temsil eder. Piyasada oluşan pazar değeri ve Emlak Vergisi’ni esas alan değer olmak üzere iki kısma ayrılır. Pazar değerinin karşılığı olan esas rayiç bedel, genellikle piyasa değerinin altında kalır. Bir gayrimenkulün emlak rayiç bedeli belirlenirken, taşınmazın çevresi önemli rol oynar. Değerin biçilmesi, hem emsal araştırmasının yapılması ile hem de çevresinde yer alan üç mülkün değerinin ortalamasının alınmasıyla olur. Bulunduğunuz semtte yapılaşma artıyorsa ve kentleşme yüksek düzeyde seyrediyorsa, mülkünüzün rayiç bedeli de artar. Ülkedeki genel durum ve piyasadaki canlılık da emlak rayiç bedelini etkiler. Emlak Vergisi olarak baz alınarak rayiç bedel belirlenirken, mülkün en az değeri hesaplanır ve böylece, Emlak Vergisi’ni bu oranlara göre yatırabilirsiniz.
Rayiç Bedel Nasıl Hesaplanır?
Konutunuzun şehir merkezinde veya dışında olması, çevresinde alışveriş merkezi gibi sosyal alanların ya da okul, hastane gibi kamu kuruluşlarının bulunması, semtin doğal ve mimari özellikleri, deprem bölgesinde olup olmaması, ulaşım imkanları, orada ikamet eden insanların sosyo ekonomik durumları, rayiç bedelini etkileyen faktörler içerisinde bulunur. Tapu rayiç bedelini hesaplamak için aynı semtte bulunan üç evin rayiç bedeli ve bunların metrekareleri öğrenilir. Daha sonra bu üç evin rayiç bedeli toplamı üç evin toplam metrekaresine bölünmek suretiyle metrekare başına rayiç bedel hesaplanmış olur. Tahmini rayiç bedelinin bulunması gerektiğinde evin, metrekare rayiç bedelini evin metrekaresiyle çarpılarak bulunabilir. Konutlardaki rayiç bedeli etkileyen faktörler, arsalar için de aynen geçerlidir.
Araç içinse rayiç bedel, aracın o günkü şartlarda ne kadar değere sahip olduğunu gösterir. Bu değer, yıldan yıla değişebilir ve kasko bedelinin belirlenmesinde önemlidir. Zira aracın hasar alma ya da pert olma durumlarında sigorta şirketi tarafından yapılacak olan ödeme bu poliçelere göre yapılır. Yeni kasko yasasına göre aracın sigortalandığı tarihteki değeri değil, hasar gördüğü tarihteki değer dikkate alınarak kişiye ödeme yapılır. Bunun amacı ekonomik dalgalanmalarda ve araç değeri yükseldiğinde araç sahibini zor durumda bırakmamaktır.
Rayiç Bedel Pişmanlık Dilekçesi
Gayrimenkul alırken veya satarken iki taraf da tapu harcı ödemekle yükümlü olurlar. Hem alan hem de satan kişi, satış bedeli üzerinden ayrı ayrı olmak üzere binde yirmi olan oranı ödemek zorundadır. Kimi zaman bazı satıcı ve alıcılar, satış bedelini düşük göstererek tapu harcını daha az miktarda ödemek isteyebilirler. Ancak bu durum Maliye tarafından tespit edildiği takdirde vergi cezası kesilir. Böyle bir tespitte aradaki fark hem devreden kişiye hem de devralan kişiye ayrı ayrı ödettirilir. Cezayı ödemek istemeyenler, Maliye bu durumu fark etmeden önce tapunun alındığı vergi dairesine konuyla ilgili pişmanlığı belirten bir dilekçe vermelidir ve böylelikle gayrimenkulün gerçek değerinin rayiç bedeli ile ilgili bilgilendirme yapılmış olur.
Taşınmaz mülk satışlarıyla ilgili aklınıza takılanlarla ilgili yazıları ve çok daha fazlasını keşfetmek için hemen Milliyet Emlak’ı ziyaret edin, yeniliklerden anında haberdar olun.