Son dakika | İran'dan düşürülen uçak açıklaması: Duyduğumda 'keşke ölseydim' dedim
11.01.2020 - 11:18 | Son Güncellenme:
AA
Dünyayı şoke eden uçak kazasında flaş gelişmeler yaşanıyor. Gelen son dakika bilgisine göre İran Genelkurmay Başkanlığı, Ukrayna Havayolları'na ait uçağın "yanlışlıkla" füze isabet etmesi sonucu düştüğünü duyurdu. Devrim Muhafızları Hava Kuvvetleri Komutanı, "Kazayı duyduğumda 'keşke ölseydim' dedim. Tüm sorumluluğu üstleniyoruz, cruise füzesi sanıldığı için vuruldu" dedi. İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif de hava savunma sistemi tarafından "yanlışlıkla" düşürüldüğü açıklanan Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağı için özür diledi. İran Cumhurbaşkanı Ruhani ise, "Bu, kolayca bir kenara bırakılacak mesele değildir. Facianın nedeni ve failleriyle ilgili tahkikat devam etmeli ve bu affedilemez yanlışın sorumluları hakkında yasal işlem yapılmalıdır" açıklamasını yaptı. Öte yandan İran Sivil Havacılık Kurumu Kaza İnceleme Komisyonu Başkanı Hasan Rızaifer, Ukrayna’ya ait düşürülen yolcu uçağının kara kutusunun okunması için İran'da yeterli imkanların bulunmadığını belirterek kara kutunun Fransa'ya gönderileceğini söyledi. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, saat vererek, İran Cumhurbaşkanı Ruhani'yi telefonla arayacağını bildirdi. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüştü. Macron, Ukrayna'nın başkenti Kiev'e gidecek. İngiltere Başbakanı Boris Johnson, İran'ın Ukrayna uçağını yanlışlıkla düşürdüğünü açıklamasının önemli bir adım olduğunu belirterek, uluslararası soruşturma çağrısı yaptı.
İran Genelkurmay Başkanlığı, Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağının "hassas askeri bir noktanın" üzerinden geçerken "insani hata" sonucu hava savunma sistemi tarafından yanlışlıkla düşürüldüğünü bildirdi.
Genelkurmay Başkanlığı, çarşamba günü düşen Ukrayna Havayolları'na ait yolcu uçağıyla ilgili yaptığı yazılı açıklamada, ABD'nin Irak'taki üssüne yapılan füze saldırısının ardından atılan askeri adımların düşen uçağa etkisi olabileceği ihtimaline karşılık uzmanlardan oluşan bir heyet teşkil edildiği belirtildi.
ABD Başkanı ve ordusunun, yapılan saldırıya cevap olarak İran'daki birçok noktayı hedef alacaklarına dair yaptıkları tehditlerin ve bölgede yaşanan olağanüstü hava hareketliliğinin ardından, İran silahlı kuvvetlerinin de muhtemel tehditlere anında yanıt verebilmek için en yüksek seviyede teyakkuz haline geçtiği aktarıldı.
Açıklamada, ABD üslerine yapılan füze saldırısının ardından ABD savaş uçaklarının İran etrafındaki uçuşlarının arttığı ve ülkenin stratejik yerlerine saldırı yapılacağı bilgisinin savunma birimlerine ulaştığı belirtilerek, bunun üzerine birçok hedefin radarlarda görünmeye başladığı ve ülkenin hava savunma sisteminin de bu nedenle çok hassas bir duruma geldiği kaydedildi.
İran Genelkurmay Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada yolcu uçağının düşürülmesiyle ilgili olarak, şunlar kaydedildi: "Ukrayna Havayollarına ait 752 sefer sayılı uçağı bu hassas ve kriz şartlarında İmam Humeyni Havalimanı'ndan hareket etti. "Uçak, dönüş anında Devrim Muhafızlarının hassas askeri bir merkezine yaklaştı ve yüksekliği ile duruş şekli düşmanca saldırı yapacak gibiydi. Söz konusu uçak, bu şartlarda insani hata sonucu ve kasıtlı olmayarak hedef alınmıştır."
Genelkurmay Başkanlığının ölenlerin ailelerinden özür dilediği açıklamada, "Bu tür insani hataların bir daha tekrarlanmaması güvencesi veriyoruz. Sorumlular hakkında da yasal işlem yapılacaktır." ifadelerine yer verildi. Ukrayna'nın başkenti Kiev'e gitmek üzere Tahran Uluslararası İmam Humeyni Havalimanı'ndan havalanan Boeing 737 tipi yolcu uçağı, 8 Ocak Çarşamba sabahı kalkıştan kısa süre sonra düşmüş, uçakta bulunan 176 kişiden kurtulan olmadı.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif de olayla ilgili özür diledi. Zarif, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Ukrayna Havayollarına ait uçağın düşürülmesiyle ilgili ABD'yi suçladı. Zarif, paylaşımında şu ifadeleri kullandı: "Üzüntülü bir gün. Silahlı kuvvetlerin soruşturmasının ilk sonucu: ABD'nin maceracılığından kaynaklı kriz anında yapılan insani hata, faciaya yol açtı. Çok pişmanız. Halkımızdan, kurbanların ailelerinden ve etkilenen tüm milletlerden özür dileriz."
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de "Bu, kolayca bir kenara bırakılacak mesele değildir. Facianın nedeni ve failleriyle ilgili tahkikat devam etmeli ve bu affedilemez yanlışın sorumluları hakkında yasal işlem yapılmalıdır." ifadelerini kullandı. Ruhani, yaptığı yazılı açıklamada, Kasım Süleymani'nin öldürülmesi ve ABD'nin tehditlerinin sürdüğü bir atmosferde ülkedeki savunma sistemlerinin ABD'nin muhtemel saldırılarına karşı tam teyakkuz haline getirildiğini belirtti."Bu süreçte insani hata nedeniyle yanlışlıkla (füze) fırlatılması, onlarca insanın ölümüyle sonuçlanan bir faciaya yol açmıştır." değerlendirmesinde bulunan Ruhani, faciaya yol açan yanlış nedeniyle üzgün olduklarını ifade etti.
Ruhani, şunları kaydetti: "Bu, kolayca bir kenara bırakılacak mesele değildir. Facianın nedeni ve failleriyle ilgili tahkikat devam etmeli ve bu affedilemez yanlışın sorumluları hakkında yasal işlem yapılmalıdır. Ayrıca, bu tür faciaların tekrarlanmaması için ülkenin hava savunma sistemindeki zayıf noktaların giderilmesi için de gerekli tedbirler alınmalıdır."
İran resmi ajansı IRNA'ya konuşan İran Sivil Havacılık Kurumu Kaza Ofisi Genel Müdürü Hasan Rızayifer, Ukrayna uçağının kara kutusunun Fransa'ya gönderileceğini açıkladı. Düşürülen uçağın kara kutusunun hafızasını okumak için İran'da yeterli imkanların bulunmadığını aktaran Rızayifer, "Kanada, Fransa ve ABD gibi ülkelerden kara kutudaki bilgilerin indirilmesi için gerekli yazılım donanımları İran'a göndermelerini talep ettik ancak bu ülkeler İran'ın teklifini reddetti." dedi.
Bunun üzerine kara kutunun dünyadaki tarafsız ve saygın laboratuvarlardan birinde okunması için Ukrayna, İsveç, İngiltere, Kanada ve ABD gibi ülkelere gönderilmesine karar verildiğini belirten Rızayifer, "Son olarak kara kutunun Fransa'da okunmasına karar verildi. Bu beş ülke de kara kutunun kodlarının Fransa'da çözülmesine onay verdi." ifadelerini kullandı.
İran lideri Hamaney ise, Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağının hava savunma sistemleri tarafından "yanlışlıkla" düşürüldüğünün bildirilmesinin ardından yazılı açıklama yaptı. Olaydan derin üzüntü duyduğunu söyleyen Hamaney, hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı diledi. İran lideri Hamaney, "Bu acı verici olayda muhtemel kusurlar ve eksikliklerin incelemesi için Genelkurmay Başkanlığına kesin talimat veriyorum." ifadelerini kullandı.
Bu gelişmelerin ardından Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, saat vererek, İran Cumhurbaşkanı Ruhani'yi telefonla arayacağını bildirdi. Açıklamaya göre Zelenskiy saat 15.00'te Ruhani'yi arayacak.
İran Devrim Muhafızları Ordusu Hava-Uzay Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Emir Ali Hacızade, hava savunma sistemleri tarafından düşürülen Ukrayna uçağının cruise (seyir) füzesi olarak algılandığını söyledi. Hacızade, başkent Tahran'da hava savunma sistemi tarafından "yanlışlıkla" düşürüldüğü açıklanan Ukrayna Havayollarına ait yolcu uçağıyla ilgili basın toplantısı düzenledi. Son haftalardaki gerginlik nedeniyle İran'daki hava savunma sistemlerinin alarm durumunda olduğunu söyleyen Hacızade, "Özellikle Amerikalıların İran'da 52 noktayı vuracaklarını açıklamasıyla saldırı ve savunma birlikleri yüzde yüz alarma geçmişti." dedi.
ABD'nin Irak'taki askeri üslerinin vurulduğu gece birliklerin savaş düzeyine geçtiğini aktaran Hacızade, hava savunma birliklerinden bazılarının Tahran'da konuşlandırıldığını, Tahran'ın batı kesimlerine konuşlandırılan hava savunma sistemlerinin olaya sebebiyet verdiğini ifade etti. Hava savunma sistemleri tarafından düşürülen Ukrayna uçağının seyir füzesi olarak algılandığını söyleyen Hacızade, "Hava savunma sistemlerinin operatörüne 'İran'a doğru seyir füzesi fırlatıldığı' bilgisi verildi. O da uçuş yönünden dolayı uçağı yanlışlıkla seyir füzesi olarak tanımladı." diye konuştu.
Operatörün iletişim hatlarındaki sorun nedeniyle füzeyi fırlatma izni alamadığını anlatan Hacızade, "Hadise sırasında iletişim hatlarında sorun yaşanıyordu. Bu yüzden irtibat kurma imkanı bulamadı. Operatörün hedefi vurmak ya da vurmamak için 10 saniye içinde karar alması gerekiyordu. Nihayetinde bu kötü kararı verdi ve uçak vuruldu." diye konuştu. Hacızade, ABD üslerine füze saldırılarının düzenlendiği gece hava sahasının sivil uçuşlara kapatılmasını istediklerini ancak bunun yapılmadığını kaydetti. İranlı hükümet yetkililerinin olaydan haberdar olmadığı için uçağın füzeyle vurulduğuna ilişkin iddiaları reddettiğini belirten Hacızade, "Olaydan haberdar olduğumuzda Genelkurmay Başkanlığını bilgilendirdik." şeklinde konuştu.
Olaydan büyük üzüntü duyduklarını dile getiren Hacızade, "Ukrayna uçağının füzeyle düşürüldüğünü öğrenince ölmeyi diledim. Hadisedeki sorumluluğu kabul ediyoruz. Boynumuz kıldan incedir. Yetkililerin hakkımızda alacağı her türlü karara itaat edeceğiz." ifadelerini kullandı.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüştü. Macron, Ukrayna'nın başkenti Kiev'e gidecek. Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Fransa'nın uluslararası soruşturma açacağını duyurdu.
