Düşman askerden Atatürk’e mektup

Çanakkale Muharebeleri’nin 100. yıldönümünde devlet arşivlerinden ilk kez gün yüzüne çıkartılan belge, mektup ve fotoğrafların yer aldığı “Atatürk ve Çanakkale’nin Komutanları” başlıklı kitap İş Bankası Yayınları tarafından yayımlandı. 2003-2007 yıllarında Cumhurbaşkanı Özel Kalem Müdürü ve Dışişleri Başdanışmanı olarak görev yapan Sermet Atacanlı’nın hazırladığı kitapta 5 Nisan 1934 tarihinde Avustralyalı asker Thos A. Kelly’nin Atatürk’e gönderdiği mektup yer alıyor. Cumhurbaşkanlığı arşivlerinden çıkartılan mektupta şu ifadeler yer alıyor:
“Yakında biz Avustralyalılar Anzak’ta karaya çıkışımızın 19. yıldönümünü tesit edeceğiz (kutlayacağız). Sohbetimizden ‘Johnny Türk’ün de ismi hiç eksik olmaz. O, ‘Anzaklılar’ tarafından temiz, cesur ve cömert bir düşman olarak anılır. Ben Gelibolu’da Avusturalya Kuvvetleri’nin 9’uncu taburunda bulundum.

‘Cehaletimden oldu’
1915 Mayısının 4’üncü günü sabahı siperden baktım. Tam önümde birkaç Türk askeri çalılar arasında dolaşıyorlardı. Derhal tüfeğimle ateş açtım. Siperin başka tarafında bulunan diğer arkadaşlar hiddetle bağırdılar: Görmüyor musun onlar Türk sedyecileri.’ Efendim, hadise tamamıyla benim cehaletimden ileri geliyordu. Bu mektubu murat edildiği manada kabul buyurucağınıza eminim. Şayet Avusturalya’ya teşrifiniz kabil olursa sizi arkadaşlarla candan karşılamaya amadeyiz.”
Kelly’nin mektubuna 22 Nisan 1934 tarihinde Genel Sekreter Vekili Hasan Rıza (Soyak), “Reisicumhur Hazretleri mektubunuzdaki çok takdir ettiği asil hislerden pek mütehassis oldu” cevabı veriyor.