Haldun Dormen
Türk oyuncu ve yönetmen.
Hayatı
Babası, Kıbrıslı aydın bir işadamı olan Sait Ömer Bey, annesi İstanbullu bir paşa kızı olan Nimet Rüştü Hanım'dır. Bir yaşına basmadan, ailesi İstanbul, Şişli’ye yerleşti. Sahneye ilk defa Galatasaray Lisesi’nde ortaokul öğrencisi iken çıktı. Lise öğrenimini Robert Kolej’de tamamladı. Sekiz yaşında geçirdiği bir kaza sonucu sol ayağı sakatlandı.
Tiyatro eğitimini ABD’de Yale Üniversitesi’nde aldı. İstanbul’a döndüğünde önce Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Küçük Sahne'ye girdi ve Cinayet Var adlı oyundaki dedektif rolüyle ilk kez seyirci karşısına çıktı. Bir buçuk yıl Muhsin Ertuğrul ile çalıştıktan sonra Beyoğlu Parmak sokağın arkasında 60 kişilik bir salonu olan Cep Tiyatrosu'nu kurdu. 1957’de Papaz Kaçtı komedisi ile Dormen Tiyatrosu’nu kurdu. Cep Tiyatrosu’ndaki Erol Günaydın, Nisa Serezli, Metin Serezli, Erol Keskin gibi isimler Dormen Tiyatrosu’nun kadrosunu oluşturdu. Topluluk en parlak dönemini 1957-1972 yılları arasında yaşadı. 1961’de Türkiye’de sahnelenen ilk müzikal olarak bilinen Sokak Kızı İrma’yı sahneledi.
1966'da sinemacılık yapan Dormen, bu dönemde iki film yönetti: Ekrem Bora ile Belgin Doruk’un rol aldığı Bozuk Düzen (1966) ve Müşfik Kenter, Nedret Güvenç, Belgin Doruk’un rol aldığı Güzel Bir Gün İçin (1967). Bozuk Düzen, 3. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde en iyi film birincilik ödülünü, Güzel Bir Gün İçin ise 4. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Komedi Filmi ödülü aldı. Ödüllere rağmen filmler gişe başarısı sağlamayınca sinemadan vazgeçip yeniden tiyatroya döndü.
Dormen Tiyatrosu, 1972’de Ses Tiyatrosu’nda Ayı Masalı adlı oyunla perdelerini açtı. Bit Yeniği, Şahane Züğürtler gibi oyunlar sahneledi. 1977’de televizyonun yaygınlaşması sonunucu artan ekonomik sıkıntılar yüzünden tiyatroyu kapatmak zorunda kaldı. Dormen, 1977’den sonra televizyonculuk ve radyoculuk yaptı. Milliyet Gazetesi’nde 8 yıl boyunca gazetecilik yaptı. 1980’lerde yeniden tiyatroya döndü. 1984’te Dormen Tiyatrosu yeniden perdelerini açtı. Ancak 2001 yılından yaşanan ekonomik kriz ve 17 Ağustos depremi sonrasında tiyatronun elverişsiz konumu yüzünden deprem korkusuyla seyirci sayısının düşmesi tiyatronun yeniden kapanmasına neden oldu.
Haldun Dormen, 11 oyun yazdı. İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü'nde ders verdi, Hacettepe Üniversitesi tarafından Onursal Bilim Doktoru olarak ödüllendirildi. Televizyon için de çok sayıda program hazırlayan Dormen, çeşitli televizyon dizilerinde rol alarak ününü arttırdı. Yapı Kredi Sigorta adlı sigorta şirketine sanat danışmanlığını sürdüren Haldun Dormen, 1997’den beri verilmekte olan Afife Jale Ödülleri’nin gerçekleştirilmesine ön ayak olmuştur.
Dormen, 1959’da halkla ilişkiler alanında dünyaca tanınan bir isim olan Betül Mardin ile evlenmiş, sekiz yıl süren bu evliliğinden Ömer adlı bir oğlu dünyaya gelmiştir. Haldun Dormen, anılarını "Sürç-ü Lisan Ettikse", "Antrakt", "İkinci Perde" adlı kitaplarında toplamıştır. Bulvar komedisi ve vodvil türünde uzmanlaşmış bir tiyatro yönetmenidir. 1998 yılında Kültür Bakanlığı'nca verilen Devlet Sanatçısı unvanını almıştır.
Dormen, şu anda Aydınlık gazetesinde köşe yazarlığının yanı sıra Medyapım Akademi'nin yöneticiliğini yapmakta ve oyunculuk dersleri vermektedir. Bu akademide hem yetişkinlere hem de çocuklara yönelik oyunculuk, tv yapımcılığı ve diğer kişisel gelişim dersleri verilmektedir.
Aldığı ödüller
1966 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi 1. Film Ödülü, Bozuk Düzen
1966 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Senaryo Ödülü, Bozuk Düzen
1967 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Komedi Filmi, Güzel Bir Gün İçin
Yönettiği bazı tiyatro oyunları
Kaç Baba Kaç : Ray Cooney - Bakırköy Belediye Tiyatrosu -2013
İkinin Biri : Ray Cooney - İzmit Şehir Tiyatrosu - 2010
Dün Gece Yolda Giderken Çok Komik Bir şey Oldu : Larry Gelbert - Bert Shevelove - Küçük Çekmece Belediye Tiyatrosu - 2009
Vanilyalı İlişkiler : Asuman Çakır - Asuman Dabak Tiyatrosu - 2009
Onlar Ermiş Muradına : Georges Feydau - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2008
Bit Yeniği : Georges Feydeau - Eskişehir Şehir Tiyatrosu - 2008
Şahane Düğün : Robin Hawdon - Asuman Dabak Tiyatrosu - 2007
Bu Oyun Başka Oyun : Ken Ludwig - Asuman Dabak Tiyatrosu - 2006
Karma Karışık : Ray Cooney - Eskişehir Şehir Tiyatrosu - 2006
Papaz Kaçtı : Phıllıp Kıng - Asuman Dabak Tiyatrosu - 2005
Kantocu : Haldun Dormen - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2005
Amphitryon 2000 : Haldun Dormen - Dormen Tiyatrosu - 2000
Bir Kış Öyküsü (Buzlar Çözülmeden) : Cevat Fehmi Başkut - 2000
Zafer Madalyası : Thomas Heggen\Joshua Logan - Dormen Tiyatrosu - 1999
Nice Yıllara (oyun) : Bernard Slade - Dormen tiyatrosu - 1998
Yukarıda Biri mi Var : Ray Cooney - Dormen Tiyatrosu - 1998
Kare As : Ray Cooney\Tony Hilton - Dormen Tiyatrosu - 1997
Bu Filmi Görmüştüm : Bricaire et Lasaygues - Dormen Tiyatrosu - 1996
Arapsaçı : Georges Feydeau - Dormen Tiyatrosu - 1995
Komik Para : Ray Cooney - Dormen Tiyatrosu - 1995
Muhteşem İkili : Dormen Tiyatrosu - 1994
Sevgilime Göz Kulak Ol : George Feydeau - Dormen Tiyatrosu - 1994
Beşten Yediye : Gerard Lauzier - Dormen Tiyatrosu - 1993
Hastalık Hastası : Moliere - Dormen Tiyatrosu - 1992
Nerdeyse Kadın : Dormen Tiyatrosu - 1992
Çılgın Sonbahar : Pierrette Bruno - 1991
Günaydın Mr. Weill : Haldun Dormen - Dormen Tiyatrosu - 1991
Kaç Baba Kaç : Ray Cooney - Dormen Tiyatrosu - 1988
Bin Yıl Önce Bin Yıl Sonra : Yavuz Tugrul\Vural Sözer - Şan Tiyatrosu - 1986
Lüküs Hayat : Ekrem Reşit Rey\Cemal Reşit Rey - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1985
İkinin Biri : Ray Cooney - Dormen Tiyatrosu - 1985
Hisseli Harikalar Kumpanyası : Haldun Dormen - Şan Tiyatrosu - 1980
Gençliğin Tatlı sesi : Tennessee Williams - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1978
Bir Kış Masalı : William Shakespeare - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 1973
Gigi : Colette - Dormen Tiyatrosu - 1971
Elden Ele : George Ferdeau - Dormen Tiyatrosu - 1971
Evimizdeki Hayat : Lindsey ve Craise - Dormen Tiyatrosu - 1971
Paramparça : Turgut Özakman - Dormen Tiyatrosu - 1966
Puntila Ağa ile Uşağı Matti : Bertolt Brecht - Dormen Tiyatrosu - 1965
Almanya'dan Bir Yar Gelir : Dormen Tiyatrosu - 1964
Şahane Züğürtler (Tovarisch) : Jacques Deval - Dormen Tiyatrosu - 1963
Ayı Masalı : Dormen Tiyatrosu - 1962
Altın Yumruk : Dormen Tiyatrosu - 1962
Sokak Kızı İrma : Alexandre Breffort\Marguerite Monnot - Dormen Tiyatrosu - 1961
Sözde Melekler : Dormen Tiyatrosu - 1959
Müfettiş : Nikolay Gogol - Dormen Tiyatrosu - 1959
Zafer Madalyası : Thomas Heggen\Joshua Logan - Dormen Tiyatrosu - 1958
Çikolata Asker : Dormen Tiyatrosu - 1957
Beş Parmak : Peter Shaffer - Dormen Tiyatrosu
Papaz Kaçtı : Phıllıp Kıng : Dormen Tiyatrosu - 1957