Bilim, sanat ve edebiyatın ekoloji ile buluştuğu bir düşünce çiftliği Gümüşlük Akademisi: Disiplinlerarası etkileşimin doğayla iç içe mekânlarda özgün yaratılara dönüşeceği bir ütopya... Ve artık “ada" görünüyor!
Her şey 1988’de borçlarını ödeyebilmek için tarlasını gözden çıkaran bir köylünün Ahmet Filmer’e bu tarlayı neredeyse zorla satmasıyla başlıyor. Makine mühendisi olan Filmer, satın aldığı, Bodrum’a 20 km uzaklıkta bulunan Gümüşlük Köyü’ndeki bu 15 dönümlük arazinin “gün doğumunda eski değirmenlere, gün batımında antik Myndos’a bakan" meşeliğinde kendine bir baraka kuruyor. Yıl: 1993. Ve düşünmeye başlıyor. Düşünce, “düşünce çiftliği" fikrine uzanıyor. Üç yıl geçiyor aradan... “Ne yapabilirim?" sorusuna yanıtlar biriktiriyor Filmer. Sonunda bir vakıf kurup arazisini bu vakfa bağışlıyor.
Vakfın amacı belirleniyor: “Bu arazi üzerinde sanat, kültür, bilim ve ekolojik araştırma ve yaşam tarzlarına dönüşecek altyapılar hazırlamak, o çabaları gösterenlere mekânlar ve imkânlar yaratmak."
Çalışmalara başlıyor Ahmet Filmer. Ama öyle çok büyük bir gelişme de olmuyor. Ta ki 1998’de Latife Tekin gelip, işe el koyuncaya dek... Tekin finans sorununa yönelik bağlantılar kuruyor, düşünce çiftliğine inanan insanların ve kuruluşların katkılarını “Gümüşlük Akademisi Projesiönde buluşturuyor. Akademi’nin oluşumu Tekin’in inancı, heyecanı ve bitip tükenmek bilmez enerjisiyle ivme kazanıyor. Ve yıl: 2000. İki yıl boyunca Ahmet Filmer’in ütopyası yeni yol arkadaşlarıyla birlikte somut gerçekliğe doğru adım adım taşınıyor. “Ada" görünmeye başlıyor!
Bugün yarı şantiye durumuna rağmen, “ruhu tam" bir oluşum Gümüşlük Akademisi. “Yaşayan" gerçek bir akademi. Filmer’in deyişiyle “Sanatçının kurtarılmış bölgesi". Sanatçının, edebiyatçının, bilim adamının. Ve tabii düşüncenin... Kocaman bir soluk dahası, “derin" bir soluk!
Disiplinlerarası buluşma
Gümüşlük Akademisi farklı disiplinleri bir araya getirmeyi hedefliyor. “Felsefeci, sosyolog, fizikçi ve edebiyatçıyı bir arada düşünün" diyor Filmer, “Yüzyılın başında ekoller böyle yaşıyordu. Bugün bu tip buluşmalar olmadığı için yeni bir ses çıkmıyor." Mehmet Güleryüz, sanat atölyesinde tablosuyla ilgilenirken, Ali Nesin ve öğrencilerinden oluşan matematik ekibi, odalarında “matematik" çalışıyor. Bu sadece başlangıç! Yarın sanatın ve bilimin her dalından insanlar burada buluşup, geliştirecekleri ortak dille beslenip, özel alanlarında yaratıcılıklarıyla baş başa kalacaklar.
Mimari program
Hüsmen Ersöz’ün hazırladığı mimari programda kütüphane, açık ve kapalı müze, sinema, tiyatro, toplantı, seminer ve konferans ile sergi imkanlarını içeren bir kültür merkezi ve amfitiyatro, çalışma, araştırma, üretim vb. faaliyetler için gereken laboratuvar ve atölyeler, stüdyolar, ev ve atölye - evler, misafirhane ve hostel ile gölet, botanik bahçesi, park ve gezi alanları gibi çevre düzenlemeleri var. Programdaki mekânlar önemli ölçüde gerçekleştirilmiş. 2005’e kadar sürecek olan çalışmalarla mimari tasarının tamamı hayata geçecek.
Mütevelli heyeti 4 kişiden oluşuyor: Başkan Ahmet Filmer, yazar Latife Tekin, ressam Mehmet Güleryüz ve TAY (Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri) Projesi’nin yöneticisi Oğuz Tanındı.
Akademi’nin plastik sanatlarla ilgili 3 tane ana atölye kurgusu var: Resim - heykel - seramik... Ardından bir de özgün baskı atölyesi gelecek. Bu atölye serigrafi ve gravür üzerine olacak.
Akademi’de insan doğanın bir parçası, doğa insanın teni gibi... Amfitiyatroda yıldızların altında oyun izlenmesine az kalmış. Ağustos sonunda Aksanat Tiyatro Topluluğu dört oyun sahnelemek üzere Gümüşlük Akademisi’ne gidecek.
Edebiyat Evi
Edebiyat Evi Projesi’ni yürüten Latife Tekin temel hedeflerini şöyle özetliyor: “Ülke içi ve dışındaki edebiyatçıları bir araya getirerek, deneyim ve duyarlıklarını paylaşmalarını sağlamak, kuşaklar arasındaki iletişime ve birikim aktarımına ortam hazırlamak, ekonomik nedenlerle yazma güçlüğü çeken edebiyatçılara çalışmalarını sürdürebilmeleri için burs vermek, ülkemizdeki edebi mirası koruyup geleceğe taşıyacak önlemleri almak..."Bir de çeviri atölyesi bulunuyor Akademi’de. Proje yürütücüsü Prof. Saliha Peker. Resim Atölyesi’nin proje yürütücülüğünü Hale Arpacıoğlu yapıyor. Felsefe Atölyesi’ninkini ise Ferda Keskin.Akademi’nin 2001 yılı programı ekimden itibaren internet ve broşürler yoluyla yayımlanacak. Sanat ve edebiyat evinin proje değerlendirme kurulları, başvuruda bulunanların projelerini değerlendirecek. İsviçre’de çıkan edebiyatla ilgili bir rehberde Gümüşlük Akademisi’nin adı geçiyor. Bilgiyi nereden aldıkları bilinmiyor. Akademi’ye müracaatlar başlamış bile!Türkiye ayağında bu projeyi yürütmeye talip insanlara ihtiyaç var. “Kapımız herkese açık" diyorlar, “Akademi’nin ruhunu paylaşan herkese..."Peki maddi destek? Bu konuda Mehmet Güleryüz çok önemsedikleri bir noktanın altını çiziyor: “Biz yardım istemiyoruz. Dileğimiz: Başlayan bir oluşuma, Türkiye’deki kültür - sanat ve bilime yönelik bu meseleye katılmak isteyenlerle işbirliği yapmak..." Gidip görseniz, anlayacaksınız. Akademi inşaatında taş taşıyanın da, düşünce üretenin de, bugüne dek yapılaşmanın gerçekleşmesinde en büyük paya sahip olan Garanti Bankası’nın da yaptığı bu! “Katılmak": Koşulsuz, beklentisiz...
Bir mala harç...
Akademi’de çok önemli bir altyapı oluşturulmuş. Ama hâlâ bazı eksiklikler söz konusu. Yol ciddi bir sorun. Amfitiyatronun ve atölyelerin aydınlatma meselesi var. Şu anda Akademi’nin ihtiyacını karşılayan ama yenilenmesi gereken elektrik hattı, bir başka sorun. Kitaplıkların oluşturulması gerekiyor. Bahçe düzenlemesi, Akademi’nin yarı şantiye görüntüsünden çıkması için son derece önemli. Ama Akademililerin “Bizim imkanlarımız yetmiyor. Yeni katılımcı da bulamadık. Buraya kadarmış!" demeyecekleri kesin. Bir şekilde tamamlayacaklar projelerini, ama 5 yılda ama 20...Tamamı 3 milyon dolar olan projenin, yukarıdaki eksikliklerini tamamlayabilmesi için yüz bin dolara ihtiyacı var.Tek tek ve ufak çaptaki katılımlar da önemli. Fikret Otyam’ın vaktiyle kullandığı “bir mala harç da benim için..." söylemini bilirsiniz. Bu harcı orada sizin için karacaklara maddi destek düşünüyorsanız, “Garanti Bankası Bodrum Şubesi 6201564 / 9" nolu vakıf hesabını kullanabilirsiniz.
Tel: 0252 394 31 78
