08.10.2013 - 01:04 | Son Güncellenme:
Aydın Hasan - milliyet.com.tr
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucu antlaşması
Lozan Barış Antlaşması; 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika, SSCB ve Yugoslavya temsilcileri tarafından Leman gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace'ta imzalandı. Antlaşmayı; Türkiye adına dönemin Dışişleri Bakanı ve Baştemsilci sıfatıyla daha sonra İnönü soyadını alacak olan İsmet Paşa imzaladı. Antlaşma; modern Türkiye Cumhuriyeti devletinin uluslararası arenada tanındığı bir 'kurucu antlaşma' niteliği taşıyor.
Erdoğan İnönü'nün adını anmıyor
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan; Lozan antlaşmasının 90. yıldönümü nedeniyle yayımladığı mesajlarda, Baştemsilci olarak antlaşmayı imzalayan ve zorlu müzakerelerdeki başarısıyla tarihe geçen İsmet İnönü'nün adını bugüne kadar anmadı. Erdoğan, mesajında sadece "anlaşmanın mimarı olan devlet adamlarımızı..." ifadesine yer verdi.
İnönü'nün kızı davet etti
Cumhurbaşkanı Gül'ü, sempozyuma İnönü'nün kızı Özden Toker, eski Milli Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu ile Avrupa Toplulukları Araştırma ve Uygulama Merkezi (ATAUM) Müdürü Prof. Dr. Çağrı Erhan, Mart ayında Köşk'e çıkarak davet etmişlerdi. Gül, Lozan antlaşmasını devletin en önemli belgelerinden biri olarak nitelendirerek, açılış konuşmasını yapmayı istediğini ve bundan memnuniyet duyacağını belirtmişti.
Ankara'da TÜBİTAK'ta bugün "90 Yılın Ardından Lozan" başlıklı uluslararası bir sempozyum düzenlenecek. Sempozyumun açılış konuşmalarını İnönü Vakfı Başkanı Özden Toker, Sabancı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nihat Berker ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün yapacağı duyurulmuştu. Prof. Dr. İlhan Tekeli'nin başkanlığını yapacağı birinci oturumda, Princetown Üniversitesinden Prof. Dr. Şükrü Hanioğlu "Versay Barış Antlaşması'ndan Sevr'e Giden Yol: Karşılaştırmalı Bir Bakış", Leiden Üniversitesinden Prof. Dr. Eric Zircher "Birinci Dünya Savaşı Sonrası Barış Antlaşmaları:St. Germain, Trianon ve Sevr", Çağ Üniversitesinden Prof. Dr. Ali Engin Oba "Amerikan Büyükelçisi Grew'un Gözünden Lozan", Princetown ve Bahçeşehir Üniversitesinden Prof. Dr. Heat Rowry "Bir Amerikalı Gazetecinin Gözüyle Lozan ve İsmet İnönü" başlıklı konuşma yapacak.
Prof. Dr. Nur Bilge Criss'in başkanlığını yapacağı ikinci oturumda ise Boğaziçi Üniversitesinden Doç. Dr. Sevtap Demirci "Lozan Görüşmeleri", Boğaziçi Üniversitesinden Doç. Dr. Gün Kut "Lozan Antlaşması ve Mübadele", Prof. Dr. Baskın Oran da "Lozan Antlaşması'na Göre Azınlıklar" konularını ele alacak.
Armitage ile görüşecek
Ancak Gül'ün 8 Ekim programında, bu törene yer verilmemesi dikkat çekti. Gül, bugün Danimarka Dışişleri Bakanı Villy Sovndal ve beraberindeki heyeti, Çankaya Köşkü'nde kabul edecek. Türk-Amerikan Konseyi (ATC) Yönetim Kurulu Başkanı emekli Büyükelçi Richard L. Armitage ve Beraberindeki Heyeti kbul edecek olan Gül, saat 16:00'da ise Kayseri Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Hiçyılmaz ile görüşecek.