Asgari ücrette son viraj! Bakan açıkladı: Verginin kaldırılması gündemde...

ÖNDER YILMAZ Ankara - Bilgin, bakanlığının TBMM bütçe görüşmelerinde özetle şunları kaydetti:

MİLLİ GELİRDEN ALINAN PAY: "Türkiye’de gelir dağılımı araştırmalarında dikkat çeken bir husus var, en düşük gelir grubu olan yüzde 20’lik gelir grubunun millî gelirden aldığı pay 4.5’la 6 arasında değişiyor, en yüksek gelir grubunun da 48 ile 57 arasında değişiyor. Bu oranlar bütün araştırmalarda değişiyor ama bu aralıklar pek değişmiyor. Demek ki Türkiye’de bir kalıp var, yapının değişmemesiyle ilgili böyle bir sorun var.

ASGARİ ÜCRETTE VERGİ: Asgari ücretten vergi meselesi, asgari ücret çalışmalarımızda alternatif olarak önümüzde duruyor yani birkaç alternatif var, verginin ortadan kaldırılması, gelir vergisinin kaldırılması vesaire gibi. Onların üzerinde duruyoruz.

RAHAT NEFES ALACAK SEVİYEDE BELİRLEYECEĞİZ

Araştırma yaptırdım, işçilere sordum, işverenlere sordum, profesyonellere sordum. İşçilerimizin büyük çoğunluğu, yüzde 37'si 3 bin 700 ile 4 bin arası beklentisi olduğunu söyledi. Küçük işletmelerde çalışan işçilerin daha alt düzeyde talep ettiğini gördüm. Sebepsiz değil. Onlar; 'Evet artmasını istiyoruz ama işimizin devam etmesini istiyoruz.' Biz buradan, sizlerin beklentisi nedir bilmiyorum ama toplumun, işçilerin beklentisini karşılayacak ciddi bir asgari ücret artışı gerçekleştireceğiz. Düşük gelirli asgari ücretle çalışanlar için bir bayram havası yaratacaktır. Daha yüksek düzeyde açıklanması önemlidir, ekonomik olarak daralmadan geçiyoruz. Bunu anlıyoruz. Asgari ücret çalışanlarımızı korusun, aynı zamanda Türkiye'nin ve bütün dünyanın yaşadığı ekonomik dalgalanmalardan Türkiye'ye de rahat nefes aldırsın. Rahat nefes alacak seviyede belirleyeceğimizi ifade etmek isterim.

EMEKLİ GELİRLERİ: Emekli gelirlerinin düzeltilmesiyle ilgili çalışmamız var. Bu çalışmayı çok kapsamlı bir şekilde yürütüyoruz. Çalışmada mesafe aldıkça bunu kamuoyuyla paylaşacağım.

KAPISINA DİKİLİR, HUKUKU UYGULATIRIM: Geçtiğimiz günlerde büyük bir yatırım, yabancı girişim -yabancı ortaklık aynı zamanda- İstanbul’da işçiler fabrikasında örgütlendikleri için bir gecede 150 kadın işçimizi kapının önüne koydu. Ertesi gün atılan işçilerin sayısı 450 oldu. Müdahale ettim. Dedim ki; “Burada Türkiye Cumhuriyeti’nin hukuku geçerlidir. Burada iş yapan herkes, hangi işveren olursa olsun, yerli yabancı, bu hukuku tanımıyorum, diyemez, derse karşısında bizi bulur.” İstanbul Valimizi aradım dedim ki; “Oranın CEO’suyla görüş, burada Türkiye Cumhuriyeti hukukunun geçerli olduğunu ona hatırlat, yoksa yarın işçilerle beraber gelirim, onun kapısına dikilirim o hukuku ona uygulatırım.” Ertesi gün o sorun çözüldü. Emeği engelleyen, emeğin örgütlenmesini engelleyen, onun hakkını yemeye kalkan kim olursa karşısına çıkarım. Sendikaları baskı altına alanlarla ilgili soruşturma yaptım, büyük para cezaları verdim. Bizim hukukumuzun tanımayan işverenler hakkında suç duyurusunda bulunurum. Ayrıca Kayseri’de üniversitede çalışan işçi arkadaşlarımıza seslenmek isterim: Kamu toplu iş sözleşmesi çerçevesini işveren kabul etmiyormuş; kabul etmek mecburiyetinde, emekçilerimizin kazandığı hiçbir hakkı kimse gasp edemez.

BEYAZ BAYRAK UYGULAMASI: Sendikalaşmayı teşvik edecek düzenlemeleri yapmak bizim görevimiz. Önümüzdeki dönemde bu konuda bir “beyaz bayrak” uygulaması gerçekleştireceğiz. Ne yapacağız; bir işyeri örgütlüyse, toplu sözleşme varsa, işçilerin hakları karşılanıyorsa oraya ödül olarak beyaz bayrak vereceğiz."

RESMİ SÜREÇ 1 ARALIK'TA BAŞLADI

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun ilk toplantısı 1 Aralık'ta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in ev sahipliğinde bakanlık binasında düzenlenmişti. Böylelikle yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında resmi süreç başlamıştı.

Asgari ücret komisyonu ikinci toplantıda Türk- İş'in ev sahipliğinde bir araya gelmişti. Türk İş Genel Başkanı Ergün Atalay, "Kamuoyunda oluşan rakamlar ortada. Bu rakamların altında bir anlaşma yapmamız mümkün değil. İnşallah umduğumuz gibi olur ve hep beraber zevkle imzalarız." ifadelerini kullanmıştı.

9 Aralıkta yeni asgari ücret için üçüncü toplantı gerçekleştirildi. TİSK'in ev sahipliğinde gerçekleştirilen toplantıda taraflar taleplerini paylaştı. Türk İş Genel Sekreteri Nazmi Irgat "İçinde bulunduğumuz şartlar içerisinde asgari ücretli ve tüm çalışanların sıkıntılarını giderecek bir asgari ücret olsun istedik. Size iyi yorumlar aktardık ancak geldiğimiz yolda aynı durumda değiliz. Komisyonun sağlıklı bir karar vermesi söz konusu olamadı. TÜİK’in açıkladığı enflasyon ile gerçek hayatta yaşadığımız enflasyonda fark var." demişti.

Öte yandan CNN Türk canlı yayında açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Sefer Şener şu ifadeleri kullandı:

"Kamuoyu artık bu şekilde bekliyor. Çok uzun süreden beri hükümet ve işveren tarafı bu tür mesajlar veriyor. Enflasyona ezdirmeyeceğiz denildiğine göre bu yılın enflasyonu da son ay dışında belli olduğuna göre enflasyonun üzerinde bir rakam bekleniyor.

Bu yıl ilk defa çift haneli olarak büyüdük 10.5 oranında. Dolayısıyla buradan gelen refah payını da eklemek gerekiyor. Son dönemde kurda ciddi oranda oynaklık var yüzde 80’lere varan bir oynaklığa sahibiz. Bunları göz önüne aldığımızda toplumda bir beklenti oluştu.

Hepimizin beklentisi de Çalışma Bakanlığı’nın anketi vardı işçi ve işveren tarafına sorulan ankette işverenlerin beklentisi 3 bin 500 lira aralığında birikmiş durumdaydı. İşçinin beklentisi 3 bin 750-4 bin lira aralığındaydı. Toplum bir beklenti içerisine girdi ve o beklentide bizim araştırdığımız kadarıyla herkes 4 bin liranın üzerinde net bir artışı bekliyor. Bu sadece asgari ücretliyi değil asgari ücretlinin üzerinde alanı da ilgilendiriyor. Bu 50-55 milyonu ilgilendiren bir durum. Ücretli çalışanların tamamını etkileyecek bir unsurdur.

Enflasyonda gelinen aşamayı işveren de görüyor. Şunu da unutmamak lazım 4 bin liranın altındaki rakamlar hayal kırıklığı yaratacaktır. Bunun işverene maliyetini de unutmamak lazım. Orada hükümetin tavrı devreye girecek ve işin üstlenicisi olarak ne kadar vergi indireceği ve SSK primlerinde destek sağlayacağı görülecek. Zaten 3-4-5-6’ncı sanayi bölgelerinde devlet işverenlere prim desteği sağlıyor. Bu sağlanan prim desteği işçiye de yansıtılmış olacak.

"4 BİN 100 CİVARINDA BİR ŞEY YAPILACAĞINI BEKLİYORUZ"

Yüzde 14 ile başlayan asgari ücretteki SSK prim desteği yüzde 9 seviyesine çekildi. İşverene verilen desteğin işçi için yapılması gereken kısım da anlaşılmış durumdadır. 4 bin liranın altında düşebilecek seviyede mutlak suretle kamuoyunda hayal kırıklığı olacaktır.

İşçimiz yüksek rakamları hak ediyor ancak 4 bin 100 lira civarında bir şey yapılacağını bekliyoruz. En azından 2-3 aylık dönemlerde çünkü enflasyon yüksek. Enflasyon hızlı artışa devam ederse bunun rahat nefes aldırması 3-4 ay sürer. Ama enflasyondaki ivmelenme devam ederse, küresel çaptaki enflasyon ve yurt içindeki enflasyon bu şekilde devam ederse o zaman bunun nefes aldırma süreci daha da kısalır.

"ASGARİ ÜCRETTE YÜZDE 40'LIK ZAMMI KONUŞUYORUZ"

Asgari ücrette yüzde 40’lık zammı konuşuyoruz. Bu toplumdaki enflasyon algısını da yukarı çıkarmış oluyor. Enflasyondaki artışa göre yeniden revize edilerek devam edilmesi işveren üzerindeki baskıyı hafifletecek hem de bir taraftan işçinin satın alma gücü korunmuş olacak. Enflasyonun olduğu dönemlerde sabit gelirliler bundan en çok etkileniyor. Diğer kısımlarda geliri artırmak mümkün olduğundan alış satış yapıyorsanız malın üzerine kar koyarak revize ediyorsunuz. İşçi ise sene başında ne alıyorsa sene sonunda ise o erimiş oluyor."