Ali Çınar

Ali Çınar

Ali.Cinar@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Başkanlık seçimlerine tam bir ay kala Başkan Donald Trump ve eşinin Kovid-19’a yakalanması, dünyada bomba etkisi yarattı. Trump’ın, Kovid-19’u danışmanlarından Hope Hicks’ten ya da katıldığı etkinliklerin birinden kaptığı düşünülürken, ABD kamuoyunda bir dolu komplo teorisi ortaya atılmış durumda. Son 5 gündür, Trump’ın virüsü ne zaman ve nasıl virüsü kaptığı, kötüye giderse yerine kimin geçeceği, seçime etkisinin ne olacağı soruları havada uçuşuyor. Beyaz Saray kaynakları, bunlar üzerine Cuma günü, Trump’ın sağlığının kaygı verici olduğu, ateşinin yüksek ve oksijen yetmezliği yaşadığından askeri hastaneye götürülmesine karar verildiğini açıklamak zorunda kaldı.

Haberin Devamı

Açıkçası Beyaz Saray’a sürekli giren çıkan biri olarak, Kovid-19 tedbirlerinin neden ciddiye alınmadığını bire bir görüyordum. Zira, Beyaz Saray çalışanlarının çoğu maske takmazken, ziyaretçiler için de ciddi önlemler alınmıyordu. Hatta, “maske takmamanın, Trump’a destek anlamına geldiğini” bile söyleyebilirim. Beyaz Saray’daki birçok etkinlikte maske takılmadığı gibi sosyal mesafe kurallarına uyulmuyordu. Bu yüzden Trump’ın yakın çevresinden bazı kişilerin de, Kovid-19 testi pozitif çıktı.

Kısa sürede sahalara geri döner mi

Kalıplaşmış seçmenler

Açıkçası, “Bundan sonra ne olur?”, şu sıralarda en çok sorulan soruların başında geliyor. Tahminimce Trump, bu hafta içinde askeri hastaneden çıkıp, Beyaz Saray’da karantina altında çalışmalarına devam edecek. Hastanede kaldığı sürede yaptığı açıklamalarda “Ben iyiye gidiyorum, çalışıyorum, beni merak etmeyin” mesajlarını veriyor. Tabii ki çok hareketli bir kişilik olan Trump’ın karantinada kalması, seçim kampanyasına olumsuz etki etmiş durumda. Zira planlı birçok miting iptal oldu. 15 Ekim’de Miami’de Joe Biden’la yapacağı ikinci açık oturuma katılıp katılmayacağı ise net değil. Sağlık durumundaki olumlu gelişmelerle bunu göreceğiz ama yarın Başkan Yardımcısı Mike Pence ile rakibi Senatör Kamala Harris TV’de karşı karşıya gelecek. Pence’in Trump kadar heyecanlı ve agresif olmaması ise, bazı seçmenleri mutlu etmiyor.

Haberin Devamı

Trump’ın, seçim sürecinde hastalanmasına rağmen oy kaybedeceğine inanmıyorum. Hem Trump’ın hem de rakibi Biden’ın çok kalıplaşmış seçmen kitleleri var. Biden zaten yoğun kalabalık mitingler yapmadığı gibi kendinden emin şekilde seçim kampanyasını yürütüyor. Trump da, bildiğimiz Trumplığını yaparak, sahalara yakın zamanda inecektir. Burada önemli olan kararsızların kime oy vereceği. Son anketlerin ortalamasına baktığımız zaman Biden’ın yüzde 7.8’lik bir üstünlüğü var. Ancak son 1 ay içinde farklı faktörlerle her şey olabilir. Posta yoluyla oy verme işlemlerinin devam ettiği bu süreçte, medyanın Kovid-19 riskini gündemde tutması sonucu kaç seçmenin sandığa gideceği net değil. Ancak şunu net olarak söyleyebilirim; seçim sonuçları hemen belli olamayacağından, tam bir kaos ortamına doğru sürükleniyoruz.

Kısa sürede sahalara geri döner mi

ORTALAMA VAKA SAYISI 40 BİN!

7.6 milyon kesinleşmiş vaka sayısı ve 215 bin toplam can kaybı ile ABD’ye ikinci Kovid-18 dalgasının geldiğini söyleyebiliriz. Hatta, Başkan Trump’ın Kovid-19’u hafife alırken virüs kapması nedeniyle ülkede daha sert önlemlerin alınacağı bir döneme doğru gidildiği görülüyor. Açıkçası, tekrar birçok eyalette “Evde Kal” uygulamasına gidilebileceği söyleniyor. Sadece son bir haftada ortalama kesinleşmiş vaka sayısı 43 bin 274. Hatta 2 Ekim’deki rakamlara baktığımda bu sayı, sadece o gün için 53 bin 428.

Haberin Devamı

Son zamanlarda Kaliforniya, Florida ve Texas’ta rekor vaka sayıları görülüyor. 1300 okulda 130 bin öğrenci ve okul çalışanının Kovid-19’a yakalandığı, en az 70’inin hayatını kaybettiğini resmi olacak açıklandı. Birçok kişi aşıya bel bağlasa da, ABD’de aşının 2021’in bahar aylarından önce piyasaya çıkması gerçekçi değil.

Dolayısıyla durum vahametini koruyor.

KONGRE’DEN ‘KEM, KÜM’ SESLER!

Azerbaycan-Ermenistan arasındaki gerilimin yankıları, Amerika’nın başkentinde dikkatlice izleniyor. ABD Dışişleri’nin Avrupa ve Avrasya’dan Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Philip Reeker’ın, Türkiye’deki üç günlük ziyareti bugün sona eriyor. Temaslarının ana gündem maddelerinden biri de Kafkaslar’da yaşanan tansiyon.

Beyaz Saray ve ABD Dışişleri Bakanlığı, iki tarafa da “Gerginlik istemiyoruz, ateşkes olsun” çağrısı yaparak, AGİT Minsk Grubu çatısı altında sorunların çözümünü referans olarak gösterdi. Pentagon ise, “Azerbaycan ve Ermenistan’a yardımlarımızı dikkatlice yapılandırdık” mesajı vermişti. Ancak, yakinen tanıdığım, AGİT Minsk Grubu ABD eski Temsilcisi Matthew Bryza, Ermenistan’a açıkça destek veren Minsk Grubu kurucularından Fransa’nın, tarafsızlığını kaybettiğini açıkça dile getiriyor. Yani ABD’liler içinde Minsk Grubu’na çok güven yok aslında.

İşin komik yanıysa, Kongre... Kongre’nin nerdeyse tamamından, Azerbaycan’ın Ermenistan’a saldırmaktan vazgeçmesi gerektiğini savunan, hatta Azerbaycan’ın Karabağ’dan yani kendi topraklarından ivedilikle çıkmasını ve Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını isteyen açıklamalar geliyor. Tabii ki bunda, Ermeni diyasporası ve tüm Türkiye karşıtı grupların ortak kara propagandasının da etkisi var. 1 Ekim’de 12 Demokrat senatörün, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’ya yazdığı iki sayfalık mektupta, Türkiye’ye silah satışının engellenmesi bile araya sıkıştırılmış. Bu mektuba imza atanlardan Senatör Cory Booker ve ekibi ile görüştüm. Görüşmemde tek tek Azerbaycan tarafının haklı nedenlerini, Türkiye’nin hedef gösterilmesinin yanlışlığını vurgulayıp, Ermenistan, İran ve Rusya’nın desteğine neden ses çıkarılmadığını sordum. Üstüne bu Kongre’nin, Türkiye’yi Rusya’ya yakın olmakla suçladığını da belirttim. Cevab ise: Kem Küm!..

“Aslında çok karışık bir konu. Çok önemli noktalara değindin...” yanıtı geldi. Yani “Sen haklısın”a getiriyorlar... Birçok üyenin, Demokrat Parti liderliği belli çıkar ve gündemle Azerbaycan’ın aleyhinde olmayı tercih ettiği için mektuba imza atmış gibi geldi bana. Ne olursa olsun, Türkiye nasıl Azeri kardeşlerimize destek veriyorsa, ABD’deki Türk diyasporası da burada yaşayan Azeri kardeşlerimize destek olmaya devam edecek!

ABD’DE GÖZDEN KAÇANLAR

- ABD’de işsizlik yüzde 8.4’den 7.9’a geriledi,

- TCG Barbaros fırkateyni ile ABD’ye ait Roosevelt destroyeri Karadeniz’de geçiş eğitimleri icra etti,

- Demokrat Başkan Adayı Joe Biden ve eşi, geçen yıl yaklaşık 300 bin dolar vergi ödediklerini açıkladı,

- ABD, Mısır’a 417 milyon dolarlık “Deniz Alan Farkındalık Sistemleri” satışına onay verdi,

- Uygur-Amerikan Derneği, Çin’de yapılan Müslümanlara yönelik zulüm konusunda farkındalık yaratabilmek için başkentte miting düzenledi,

- THY, bu ay İstanbul’ Washington ve Los Angeles’a haftada 5, New York’a ise 7 uçuş gerçekleştiriyor,

- ABD, İncirlik yerine alternatif bir üs bakılmadığını belirtti.