'Rusya’dan uzak tutmalıyız!..'
Başkan Joe Biden’in Dışişleri Bakanı adayı Blinken’in, senatörlere yaptığı detaylı açıklamalarda “Türkiye’yi Rusya’ya yaklaştıracak adımlardan uzak durmalıyız” ifadesini kullandığı ortaya çıktı
Yeni ABD Başkan Joe Biden’ın, Dışişleri Bakan adayı Antony Blinken, dün onay alarak görevine başladı. Blinken, geçen hafta Senato Dış İlişkiler Komitesi’nde, Türk düşmanı Robert Menendez’in Türkiye aleyhindeki sorusunu yanıtlarken Ankara için “sözde stratejik ortak” ifadesini kullanmış, bu da tepki çekmişti. Aslında Blinken, kamuoyu önünde yaptığı açıklamalar dışında bir de senatörlerin yönelttiği yazılı soruları cevapladı.
İşte bu bölümde, Blinken’ın Türkiye ile ilgili daha detaylı açıklamalarda bulunduğunu öğrendim. İşte Blinken’ın Kongre’de senatörlere yazılı olarak sunduğu Türkiye değerlendirmeleri:
“Türkiye zorlu bir müttefiktir. Başkan seçilen Biden, uluslararası hukuku ihlal eden veya bir NATO müttefiki olarak taahhütlerini ihlal eden Türkiye’nin davranışlarını gündeme getirme sözü verdi. Yönetimimiz, insan hakları ve hukukun üstünlüğünü önem veriyor.”
“Terörle mücadele, Suriye’deki çatışmayı sona erdirme ve bölgesel istikrarı sağlama konularında ortak çıkarlarımız var. Türkiye ile ortak öncelikler konusunda işbirliği arayacak ve anlaşmazlıkları çözmek için diyaloğa gireceğiz.”
“Daha genel olarak, Türkiye’yi Rusya’ya ve diğer düşmanlara yaklaştıracak adımlar atmaktansa, batıya dönük tutmak önemlidir.”
“Bölgesel meselelerdeki farklılıklar ile Türkiye’yi transatlantik ittifakına geniş ölçüde uyumlu tutmaya çalışacağız.”
Yukarıdaki açıklamalarda 4 kritik nokta var... Rusya’dan uzak tutmak, ortak çıkarlar, ittifaka bağlılık ve hukukun üstünlüğü.
Biden yönetiminin, insan hakları konusunda Türkiye’den duyduğu rahatsızlık biliniyor.
Dışişleri Bakanı Blinken’ın Rusya vurgusuna gelirsek... Pazartesi günü Biden, Rusya konusundaki rahatsızlığını Beyaz Saray’da dile getirdi. Yeni yönetimin dış politika gündeminin, ağırlıklı olarak Rusya, Çin ve İran üzerine şekillenmeye başladığı görülüyor. ABD yönetimi, NATO ve AB üyesi ülke liderleriyle yakın bir ilişki içinde çalışmalarına başlarken, Türkiye’nin Rusya’da daha da yakınlaşmaması için yeni bir diyalog zemini oluşturacaklar.
ABD Dışişleri’ne yapılan atamalarda Türkiye’yi tanıyan çok iyi isimler var. Blinken ekibi, geçmişten ders alarak Türkiye’ye pragmatik yöntemlerle yaklaşacaktır. Belli konularda ABD, belli konularda da Türkiye “bekle, gör” politikası uygulayacaktır. İki tarafın da ciddi şekilde sorunları masaya yatırması ve bir yol haritası çizmesi daha değerli olacaktır.
İlk resmi Türkiye açıklaması
Joe Biden yönetimin 1 haftası doldu ve Türkiye konusunda ilk resmi açıklama, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price’dan geldi. Price, “Türkiye ile Yunanistan arasındaki istikşafi görüşmelerin yeniden başlamasından memnuniyet duyuyoruz” dedi. Blinken, 27 Ocak 2020’de Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın Ada’da iki devletli çözüm çağrısı için üzgünüz” demişti.
Biden kabinesinde üçüncü Türk
Türk-Amerikan toplumunun iyi bildiği, benim de Kongre döneminden iyi tanıdığım Naz Durakoğlu, ABD Dışişleri Bakanlığı’nda Yasama-Kongre İlişkilerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcılığı’na getirildi. Açıkçası, ABD Dışişleri Bakanlığı tarihinde ilk kez bir Türk kadını, en üst düzeyde göreve getirildi. Durakoğlu, daha önce Senatör Jeanne Shaheen’nin Ulusal Güvenlik Danışmanı idi. Durakoğlu, Senato Dış İlişkiler Komitesi’nin Alt Avrupa ve Bölgesel Güvenlik Kurulu’nda görev almıştı.
Barack Obama döneminde de Avrupa ve Avrasya’dan sorumlu müsteşarın Başdanışmanı olan Durakoğlu, Rutgers Üniversitesi’nde lisans ve Deniz Savaşı okulunda master yaptı. Durakoğlu ile 2010 yılında New York Kongre Üyesi Michael McMahon ile çalışırken tanışmıştım. Durakoğlu ile ABD Kongresi Dış İlişkilerde Komitesi’nde Türkiye konulu panelde konuşmacı olmuş ve 3 saat boyunca Kongre üyelerinin sorularını cevaplamıştık. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, Kongre ile ilişkiler sorumluluğunu Durakoğlu’na vermesi büyük bir başarı.
Böylece Biden yönetimindeki başarılı kadınlarımızın sayısı 3’e çıktı. Savunma Bakanlığı’nda Özge Güzelsu ve Hazine Bakanlığı’nda da Didem Nişancı görev yapıyor.
