Son yılların popüler konularından birkaçı kendini sevmek, kendine iyi davranmak ve öz şefkat. Ancak özellikle bizim gibi Doğu toplumlarında kendini sevme çabası diğer insanlar tarafından bencillik olarak yorumlanabiliyor. İşin aslı, kendini sevmek bencillikten önemli derecede farklı bir davranış kalıbı. Bu yazıda farklarını anlatacağım.
Kendini sevmek kendi ışığının ve gücünün farkında olmaktır. Kendini seven bir insan kendi olumlu özelliklerinin farkına varmaya çalışırken diğer insanların özelliklerini görmezden gelmez. Zaten bir insanın diğer insanları keşfetmesi kendisini keşfetmesiyle daha mümkün olur. Ayrıca kendini seven bir insan, diğer insanlara karşı daha şefkatli olacaktır. Bencillik ise eksik hissedileni telafi etmek çabasıdır ve diğer insanları yok sayma, değersizleştirme eğilimindedir.
Kendini seven insan, her insanın bu dünyada var olmasının bir anlamı olduğunu hisseder ve bilir. Bir insan bu durumu ancak kendinden yola çıkarak keşfedebilir. Bu nedenle, bazı insanların dayatmalarına ve hatta uyumsuz olmak pahasına kendi olmayı tercih eder. Ancak bu kendi olma çabası diğer insanların varlığına zarar vermeyecek şekilde gerçekleşir. Bencil insan ise diğer insanların ne düşündüğünü umursamaz, yıkmak pahasına, ben istiyorsam böyle olacak der ve ezer geçer.
Kendine anlayışlı davranan insan, toplumsal uyumun kendi hissettiği olumlu duygularla ilgisinin olduğunun farkındadır ve dengeli davranır. Kendisi için istediği özeni, ilgiyi ve anlayışı diğer insanlara da göstermeye gayret eder. Çünkü herkesin bunlara ihtiyacı vardır. Bencil insansa, kendisi için talepkâr olurken, diğer insanlar için aynı şeyleri yapmak istemez, hep bana anlayışı hâkimdir.
Kendini seven insan, diğer insanlarla kurduğu tüm ilişkilerde sınırlar ve prensipler olmasının ilişkinin kalitesi için çok önemli olduğunun farkındadır. Diğer insanların taleplerine karşı her zaman evet demiyor oluşunun diğer insanların hakkına girmek olmadığını, kendi hakkını korumak olduğunu bilir. Bir insanın diğer insanlara verdiği desteğin sürdürülebilir olması için sadece kendi için yaptığı şeylerin olması, kendine özel zamanlarının olması gerekir. Hayatında verdiği kararların herkesin eleştirisine ve yorumuna açık olmaması ruhsal sağlığı için önemlidir. Bencil insanlar ise sıklıkla sınır ihlalleri gerçekleştirir. Birinden kendisi için bir şey istediği ve hayır cevabı aldığı zaman öfkelenir ve karşı tarafı suçlama eğiliminde olur.
Ben her zaman insanın içinde kendisini iki kişi olarak hayal etmesini öneririm; biri çalışan benlik, diğeri patron taraf. Çalışan tarafın, zorlu dünya koşullarında hayatta kalmaya çalışırken, başının üstünde bir çatı olsun diye durmadan didinirken, patron benlik senin bu tarafını durmadan eleştirip bir de diğer insanlara kendini kanıtlaman gerektiğini iddia edebilir. Ben çalışan benliğimize bu zorlu koşullarda mücadele ettiği için çok özen göstermemiz gerektiğini düşünüyorum. Onu takdir etmeli, ödüllendirmeli ve dinlendirmeliyiz. Bu bencillik değil, kendi ruh sağlığını korumaktır. Ancak sen bu yoldayken diğer insanlar tarafından bencil olmakla suçlanabilirsin. Hiç endişe etme, bencil insanların en sık kullandığı taktiklerden biri istediklerine ulaşamayınca diğer insanları bencillikle suçlamaktır.
Kendine iyi davran, görüşmek üzere.
