Cem Kılıç

Geçen hafta koronavirüsün ekonomik etkilerine karşı bir kanun taslağı hazırlandığını konuşmuştuk. Düzenlemeler birtakım değişikliklerle Meclis’e geldi. Bunları inceleyelim...

Koronavirüs salgınının ekonomik ve sosyal hayata etkilerinin azaltılması için 4857 sayılı İş Kanunu’na eklenen Geçici 10. madde ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay süre için bütün iş sözleşmelerinin işveren tarafından feshi ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller dışında yasaklanıyor.

Kanun yürürlüğe girdikten sonra işveren ancak işçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan davranışlarına dayalı olarak fesih yapabilecek.

İşverene fesih yerine işçiyi ücretsiz izne çıkarma hakkı tanınıyor. İşveren işçiden onay almadan ücretsiz izin uygulamasını başlatabilecek. Ücretsiz izne çıkartılan işçilere kısa çalışma ödeneğinden yararlanamamaları halinde işsizlik sigortası fonundan günlük 39.24 TL nakdi ücret desteği öngörülüyor.

Başvuru zorunlu mu?

Kanun ücretsiz izin için

İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü pek çok sektör için koronavirüse karşı tedbirleri kılavuz halinde yayımladı. İşte önlemler...

Koronavirüse karşı işyerlerinde yeni bir çalışma düzeni şart. Eski çalışma dinamikleri ile bu süreci ve sonrasını düşünmek mümkün değil.

Bu nedenle işverenlerin işyerlerinin güvenli hale getirilmesi için alması gereken tedbirler var. İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü bu çerçevede pek çok sektör için bu süreçte alınabilecek tedbirleri kılavuz halinde yayımladı.

Çağrı merkezleri, marketler, eczaneler, kargo dağıtım şirketleri ve yapı işleri ile ilgili olarak hazırlanan spesifik kılavuzlar var. Bunların dışında ise genel olarak alınması gerekli tedbirler soru - cevap şeklinde işverenlerin bilgisine sunulmuş durumda.

‘FIRSAT’ KOMİSYONCULARI İŞ BAŞINDA, AMAN DİKKAT

Koronavirüsle tüm dünya gibi bizde de ekonomi sarsıldı. İşyerleri çalışanları işsiz bırakmamak adına her yolu deniyorlar. Devletimiz “kısa çalışma

Salgın nedeniyle faaliyeti duran işverenin iki seçeneği var: Kısa çalışma ve taslakla getirilecek ücretsiz izin. Kısa çalışma, bu ödeneğe hak kazanan işçiler açısından daha yararlı olacaktırİçinde bulunduğumuz dönemde çalışanın sağlığının ve istihdamının korunması sosyal hukuk devleti olmanın vazgeçilmez koşulları. İş dünyası STK’larının görüşüne açılan yasa teklifi taslağında yer alan iş akdi fesih yasağı (işten çıkarma yasağı) ve gelir desteği bu açıdan ele alındığında işgücü piyasamızda ortaya çıkması muhtemel olumsuz gelişmeler önünde bir engel olabilecek.




Salgın nedeniyle faaliyeti duran işverenin karşısında iki yol bulunuyor. Bunlardan ilki kısa çalışma uygulamasına, diğeri ise taslak ile getirilecek olan ücretsiz izin uygulamasına gitmek. Kısa çalışma uygulamasına gitmek kısa çalışma ödeneğine hak kazanan işçiler açısından daha yararlı olacaktır. Ücret kayıpları daha fazla engellenmiş olacaktır. Ayrıca kısa çalışmaya gidildikten sonra, kısa çalışma ödeneğinden

Zor dönemlerde işverenler ya işçilerini ücretsiz izne çıkarır ya da iş sözleşmesini sona erdirir. Kısa çalışma uygulaması ise işçilerin işinin ve ücretinin kısmen korunmasını sağlar. 

Kısa çalışma, işçinin rızasına ve onayına dayanmayan, işveren lehine bir uygulamadır. Kısa çalışmada ücreti azalan işçi sözleşmesini feshetmek yoluna giderse kıdem tazminatı alamaz .Kısa çalışma zorlayıcı nedenlerin doğurduğu bir çalışma şeklidir. Zorlayıcı nedenlerin varlığında işverenler üretimi azaltarak veya işi geçici süre ile durdurarak bu dönemi atlatma çabasına girerler. Bunun sonucunda işçi zorunlu olarak ücretsiz izne çıkarılmış olur. Bazı işverenler ise zorlayıcı nedenin ne kadar süreceğini öngöremediği için küçülmeyi tercih ederek iş sözleşmelerini sona erdirir, bu şekilde işçi sayısını azaltırlar. Her iki durumda da işçi mağdur olmakta, üretim kısılması veya durdurulmasında iş sözleşmesi devam etse de ücret elde edememekte, diğer durumda ise zaten işsiz kalmaktadır.

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın mücbir sebep ilan ettiği sektörlerde 4/a kapsamında sigortalı çalıştıran özel sektör işverenlerinin ödeyeceği mart, nisan ve mayıs sigorta primleri SGK tarafından ertelendi. Ayrıntıları inceleyelim

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) geçtiğimiz hafta yaptığı duyuru ile yeni tip koronavirüs (Kovid - 19) salgını nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 01/04/2020 ila 30/06/2020 tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen sektörlerde faaliyet gösteren iş yerlerinde 4/a kapsamında sigortalı çalıştıran özel sektör işverenlerinin ödeyeceği mart, nisan ve mayıs aylarına ilişkin sigorta primlerini erteledi. Buna göre, yapılan düzenleme kapsamında;

2020 Nisan ayı sonuna kadar ödenmesi gereken 2020 Mart ayına ait sigorta primlerinin ödeme süresi, 31/10/2020 tarihinin cumartesi gününe denk gelmesi nedeniyle 02/11/2020 tarihine,

2020 Mayıs ayı sonuna kadar ödenmesi gereken 2020 nisan ayına ait sigorta primlerinin ödeme süresi, 30/11/2020 tarihine,

2020 Haziran ayı sonuna kadar ödenmesi gereken 2020 mayıs

Kısa çalışma imkânından haberdar olmayan işverenler çalışanlarını ücretsiz izne zorluyor. Halbuki kısa çalışma ödeneği, hem çalışanlar hem de işverenler açısından daha avantajlı.

Kısa Çalışma uygulaması, zor zamanlarda işverenin işçisini kaybetmemesi, işçinin de gelirinin bir nebze korunması sağlayan bir uygulamadır. Covid 19 salgını işte tam da bu zor duruma bir örnek olduğu için kısa çalışma daha da önem kazandı. Pek çok işveren kısa çalışmadan haberdar olmadığı için çalışanları ücretsiz izne zorluyor. Halbuki kısa çalışma işçiye gelir sürekliliği, işverene işçiyi kaybetmeme imkanı tanıyor. Dolayısıyla işverenlerin kısa çalışmaya başvurmaları hem kendileri, hem işçiler için çok önemli.

Kapsam genişledi

Kısa çalışma uygulamasında işyerinin zorunlu nedenle kapatılması halinde son 3 yıl içerisinde en az 600 gün (20 ay) çalışmış ve son 120 gündür (4 ay) iş sözleşmesi devam eden işçilere kısa çalışma ödeneği veriliyordu. Geçtiğimiz

Koronavirüs salgınının, küresel işsizliği yaklaşık 25 milyon artırabileceği uyarısında bulunan Uluslararası Çalışma Örgütü, büyük ölçekli ve koordineli önlem çağrısında bulundu.

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından yayınlanan “Kovid - 19 ve Çalışma Yaşamı: Etkiler ve Yanıtlar” başlıklı ön değerlendirme dokümanına göre, koronavirüsün dünyada çalışma yaşamına etkisine ilişkin ilk değerlendirmeler, etkilerin çok geniş kapsamlı olacağını, milyonlarca insanı işsiz, eksik istihdam ve çalışan yoksulluğuna sürükleyeceğini gösteriyor. Bu nedenle, ILO tüm ülkelerin kararlı, koordineli ve acil müdahale için önlem alması için çağrı yapıyor. Tüm dünyada halihazırda 700 bine yakın kişiyi enfekte eden ve 30 bine yakın ölümle sonuçlanan koronavirüs salgını, küresel nüfusun büyük bir kısmına ulaşma potansiyeline sahip. ILO’ya göre, bazı tahminler dünya nüfusunun yüzde 40 ila 70’inin enfekte

Koronavirüs salgınıyla evde çalışmak giderek yaygınlaşırken bunu yapma imkânı olmayan çalışanların aklında şu soru var: İşe gideyim mi, yoksa gitmeyeyim mi? Ya işe gidince hastalanırsam? Gelin bu sorulara birlikte cevap arayalım...

Yaşadığımız süreçte çalışanlar hemen hemen aynı ikilemde kalıyorlar ve aynı kaygıları taşıyorlar. İşe gideyim mi, gitmeyeyim mi?

Ya işe gittiğimde hastalanırsam? İşe gitmezsem sonuçları ne olur? Bugünlerde işleri tatil edilmemiş çalışanların en çok zihnini bu sorular meşgul ediyor.

Bu sorulara bütün işçiler ve bütün işler için ortak tek bir cevap vermek mümkün değil... Konu hakkında değerlendirme yaparken işçinin ve işin niteliklerini değerlendirmek gerekiyor. Yapılan değerlendirme sonucuna göre soruların cevaplar değişiyor.

Önlem işverenden...

Koronavirüse karşı işçinin korunması da işverenin iş sağlığı ve güvenliğini sağlama yükümlülüğünün kapsamında yer alıyor. İşveren, işçilere işyerinde yönelebilecek bir risk olarak koronavirüs salgınına karşı da koruyucu