Cem Kılıç

Çalışma ilişkisi içerisinde çalışanların beklentileri ile işverenlerin uygulamaları kimi zaman uyuşmamakta, bu da beraberinde birçok sorunu getirmektedir. Bu sorunların başında da çalışanın yükselme beklentisi ve buna bağlı ücret artışı gelmektedir. İşyerinde yükselme kriterlerinin net olarak belirlendiği, bunun yazılı hale geldiği durumlarda sorun daha az doğmakta fakat yükselmelerin işveren takdirine bağlı olduğu işyerlerinde daha sık sorun yaşanmaktadır.

Yazılı olmalı

Yargıtay terfi ettirilmediği için fark ücret talebinde bulunan bir kişiye ilişkin verdiği kararında, taraflar arasında terfiye yönelik belirli bir sözleşme yapılmasını aramaktadır. Kararda terfiinin ne zaman ne şartlarda olacağının yazılı olarak kararlaştırılması gerektiğini, aksi durumda terfi ettirilmediği için kişinin fark ücret talebinde bulunamayacağını belirtmiştir.

İç hukuk da yeterli

Sözleşme olmasa da bir yönetim kurulu kararı, personel yönetmeliği vb. belge varsa bu belgeleri de terfi talebi için yeterli görmektedir. Fakat personel yönetmeliği gibi iç hukuk kaynaklarının usulüne uygun yürürlüğe konulmuş olması gerekmektedir. Çalışanlara duyurulmuş, belirtilen terfi kriterleri uygulanmaya başlanmış

Çalışma hayatı çok sayıda risk barındırıyor. Risklerin önlenememesi durumunda iş kazaları meydana gelebiliyor. Dünyada iş kazalarını önlemek için yapılan düzenlemeler ve alınan önlemlere rağmen iş kazalarının sayısı ile hayatını kaybedenlerin sayısı artıyor. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından yayımlanan “İşin Geleceğinin Merkezinde İş Güvenliği ve Sağlığı: Yüz Yıllık Deneyime Dayanmak” başlıklı güncel rapora göre, iş kazaları ve meslek hastalıklarının çalışanlar ve onların aileleri için yalnızca ekonomik açıdan değil, aynı zamanda kısa ve uzun vadede fiziksel ve duygusal refahları bakımından da önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koyuyor. Bununla birlikte, iş kazaları ve meslek hastalıklarının işletmeler üzerinde de büyük etkileri söz konusu. Bu anlamda, üretkenliği etkileyebiliyor veya üretim süreçlerinin potansiyel olarak bozulmasına yol açabiliyor ya da tedarik zincirindeki işletmelerin rekabetçiliğini engelleyebiliyor. Dolayısıyla, bir bütün olarak düşünüldüğünde iş kazaları ve meslek hastalıklarının ekonomi ve toplumu ciddi düzeyde etkilediğini söylemek mümkün.

Tablo pek iç açıcı değil

İş yerinde iş sağlığı ve güvenliğini sağlamaya yönelik çabaların önemi giderek

Haziran ayı ile birlikte üniversitelerin diploma törenleri başlayacak. Yeni mezunlar sevinçle diplomalarını alıp keplerini fırlatacaklar. Diploma ile birlikte gençlerin öğrencilik statüleri de sonlanacak. Yeni mezun gençlerimiz için genel sağlık sigortasından (GSS) yararlanma açısından 10 Şubat 2016 tarihinde yapılan değişiklikle 2 yıl boyunca prim muafiyeti getirildi. Dolayısıyla yeni mezunlar iş bulana kadar sağlık sigortasından yararlanabilecek ve hayata borç ile başlamayacaklar. Genel sağlık sigortasından 2 yıl süresince muaf olmak, gençlerin geleceğe ilişkin planlarını yapmaları açısından son derece önemli.

Gençler için önemli düzenleme

Yaklaşık iki yıl önce yapılan değişiklik öncesinde liseden ya da üniversiteden mezun olan gençler mezuniyet sonrasında ebeveynleri üzerinden sağlık hizmeti almaya devam edemiyorlardı. Burada, yaş sınırı ve eğitime devam etme koşulu nedeniyle gençlerin gelir testine girerek GSS primini yatırması gerekiyordu. Değişiklik sonrasında söz konusu gençler için iki yıllık süreyle GSS prim muafiyeti getirildi. Böylece, liseden mezun olan bir genç 20 yaşını, üniversiteden mezun olan bir genç ise 25 yaşını aşmadığı sürece bu muafiyetten faydalanabiliyor.

Yü

Çalışanların haklarını korumak amacıyla kurulmuş olan sendikalarda çalışan görevlilerin de sosyal hakları var. Bu haklar da güvence altında...

Sendikalar işçilerin sosyal ve ekonomik haklarını korumanın bir numaralı aracıdır. Daha önceki yazımızda belirttiğimiz şekilde, sendikal faaliyetler kanun tarafından özel olarak korumaya kavuşturulmuştur. Kanun işçilerin sendikalara üye olup olmama hakkını güvenceye kavuştururken, sendikal faaliyetlere katılmalarını, hatta sendikalarda yönetici olmalarını özel olarak güvence altına almıştır. Amatör sendika yöneticilerinin iş sözleşmesi haklı neden olmadan feshedildiğinde sadece dört aya kadar olan boşta geçen süre ücretini almazlar. Kanun ilgili kişilerin yöneticiliğe devam ettikleri sürece boşta geçen sürelerinin ücretinin ödeneceğini hüküm altına almıştır. Bu doğrultuda dava bir sene de sürse amatör sendika yöneticisi bu sıfatını koruduğu sürece boşta geçen süre ücretini alacaktır.

İşe başlatmak zorunlu

Amatör sendika yöneticilerinin diğer işçilerin güvencesinden en önemli farkı yönetici işe başlatılmak için başvurduğunda, başlatılmadığı takdirde işe başlatmama tazminatı yerine iş ilişkisinin başvurma ile devam ettiği kabul edilerek

Çalışma hayatının önemli aktörleri olan sendikalar, işçilerin örgütlü hareket etmelerini sağlıyor. Çalışanların işveren karşısındaki pazarlık güçlerini artırması sebebiyle sendikalar çalışanları daha güçlü konuma getiriyor ve başta ücret zammı olmak üzere çok sayıda işçilik hakkı için kazanım sağlıyor.

Dolayısıyla, kimi zaman bazı işverenler sendikalara karşı tepki duyabiliyor ve işçiler üzerinde sendika üyeliği nedeniyle baskı kurabiliyor. Kanun koyucu söz konusu riski öngörerek işçileri sendikal nedenlerden kaynaklanan baskıya karşı korumak için özel düzenlemeler getirmiş durumda. Bu düzenlemelerin başında, sendikal nedenlere dayalı olarak işten çıkarmaları yasaklayan ve söz konusu yasağa rağmen işçilerin işten çıkarılmaları durumunda, işverene ağır yaptırımlar uygulayan kurallar geliyor.

Sendikal fesih nedir?

Sendikal fesih, işçilerin bir sendikaya üye olmaları veya işverenin istediği bir sendikaya üye olmamaları ya da sendikal faaliyetlere katılmaları nedeniyle işten çıkarılmalarıdır. İşçilerin bazen sırf herhangi bir sendikaya üye oldukları için işten çıkarılabildikleri görülürken, bazen de işverenin istemediği bir sendikaya üye olmaları sebebiyle işlerine son verilmesi durumu

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ‘Yeni Ekonomi Programı Yapısal Dönüşüm Adımları 2019’u ana hatlarıyla bir sunumda açıkladı. Kuşkusuz, bu sunumda en dikkat çekici alan “çalışma yaşamı ve sosyal güvenlik alanına” ilişkin kısımlar oldu. Bakan Albayrak, kıdem tazminatı sistemi ile sosyal güvenlik düzeninde önemli yapısal reformların yapılacağını duyurdu.

KIDEM TAZMİNATI TARAFLAR İÇİN NE ANLAMA GELİYOR?

Kıdem tazminatı çalışma yaşamında yer alanların, sendikaların, işverenlerin, işveren örgütlerinin en çok dikkat kesildiği konuların başında gelir.

Kıdem tazminatı çalışan için çalıştığı yılların karşılığı olarak görülürken, işveren için de önemli bir maliyet kalemi.

Çalışma mevzuatımızda kıdem tazminatı özel olarak düzenlenen maddelerden birisidir.

Nitekim 4857 sayılı İş Kanunumuz 2003 yılında yürürlüğe girdiğinde bile, eski kanunun kıdem tazminatını düzenleyen maddesi yürürlükte bırakılmış ve eski kanunda yer alan haliyle günümüzde de uygulanmaya devam etmiştir.

BİREYSEL HESAP FONU MU?

Daha önce gün yüzüne çıkan taslaklara bakılırsa, Bakan Albayrak’ın açıkladığı paketin detaylarına inilirse, önümüzdeki dönem üzerinde çalışılacak tazminat sisteminin “birey hesabına dayalı kıdem tazminat

Kanuna göre genel sağlık sigortalarının eksiksiz sağlık hizmeti alması için prim borçları 60 günü aşmamalı. Ancak 29 Mart’ta çıkan kararla borçlular da yıl sonuna kadar hizmet alabilecek

1 Ocak 2012’de yürürlüğe giren genel sağlık sigortasıyla, (GSS) Türkiye’de ikamet eden herkes için sağlık güvencesi hayata geçirildi. Bu kapsamda genel sağlık sigortasından faydalanma çerçevesinde en genel anlamda iki grup ortaya çıktı. Sigortalı çalışanlar, SGK’dan aylık veya gelir alanlar ve bu kişilerin bakmakla yükümlü olduğu kişiler ile hiçbir sosyal güvencesi olmayanlar. Sigortalı çalışanlar, emekliler, dul ve yetim aylığı alan kişiler ile bu kişilerin bakmakla yükümlü olduğu kişiler açısından prim ödeme konusu sorun oluşturmuyor, ancak Bağ-Kurlular ve GSS primini kendisi ödeyen kişiler zaman zaman sorun yaşayabiliyorlar.

Kimler kapsamda?

Sigortalı olarak çalışanlar ile SGK’dan aylık veya gelir alanlar, yani emekliler ve dul yetim aylığı alan kişiler ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler genel sağlık sigortasından yararlanabiliyorlar. Emekliler ve dul yetim aylığı alanlar prim ödemeksizin, çalışanlar ise brüt maaşlarından kesilen ve işveren tarafından ödenen primler sayesinde sağlık

Seçimle iş başına gelenlerin sosyal güvenlik haklarını incelediğimiz yazı dizimizde bugün belediye başkanları ve muhtarların maaşlarını ele alıyoruz

Belediye başkanlarının maaşlarını Belediyeler Kanunu belirliyor. Belediyenin nüfusuna, büyükşehir olup olmamasına göre maaşlar farklılaşıyor.

Nüfus gösterge rakamını değiştirerek, kamu görevlilerinde olduğu gibi maaşı farklılaştırıyor. Belediye başkanlarının maaşı 7 bin Türk Lirası ile 25 bin Türk Lirası arasında değişiyor.

Fakat belediyelere ait şirketlerdeki yönetim kurulu üyelikleri nedeniyle ek ödemeler alabiliyorlar. Bu da maaşlarını farklılaştırıyor.

Belediye başkanlarının maaşları Belediyeler Kanununa göre hesaplanmakla birlikte, sosyal güvenlik için ödeyecekleri prim 5510 sayılı Kanunda belirlenen prime esas kazanç üzerinden hesaplanıyor. Kanuna göre; büyükşehir belediye başkanları için bakanlık genel müdürünün, diğer belediye başkanları için ise öğrenim durumları itibarıyla 657 sayılı Kanuna göre yükselebilecekleri dereceyi aşmamak kaydıyla, 657 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı ek gösterge cetvelinin “VIII. Mülki İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfı” bölümünün (d) bendinde belirtilenlerin prime esas kazançları üzerinden prim ödeniyor.

Kim