Vadeli İşlemler’i de taşımak istiyorlar

Hü­kü­me­tin Mer­kez Ban­ka­sı’nı ta­şı­mak is­te­me­si, ge­ri­ye ka­lan bir­kaç ka­mu ban­ka­sı­nı da be­lir­li bir tak­vim da­hi­lin­de İs­tan­bul’da ol­ma­sı­nı ar­zu et­me­si ye­ni bir tar­tış­ma­yı da­ha gün­de­me ge­tir­di.
“Ma­dem İs­tan­bul bir fi­nans mer­ke­zi ola­cak o za­man Va­de­li İş­lem­ler Bor­sa­sı da İs­tan­bul’da ol­ma­lı...”
Bu­nu en faz­la di­le ge­ti­ren ku­rum da Bor­sa Ya­tı­rım­cı­la­rı Der­ne­ği...
Der­ne­ğin da­ya­nak nok­ta­sı da bu...
Bü­tün fi­nans ku­rum­la­rı­nı bir ara­da tut­mak, her şe­yi İs­tan­bul’a is­te­mek...
VOB’un Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı Işın­su Kes­tel­li ise tam ter­si­ni dü­şü­nü­yor.
Ve di­yor ki...
“Glo­bal­le­şen ve her şe­yin elek­tro­nik bir or­tam­da ya­pıl­dı­ğı bir dün­ya­da va­de­li iş­lem­le­rin İz­mir’de ya da İs­tan­bul’da ol­ma­sı­nın hiç­bir öne­mi yok. Hat­ta Çeş­me’de bi­le ola­bi­lir...”
Ger­çek­ten de ar­tık bu­lun­du­ğu­nuz ye­rin hiç­bir öne­mi bu­lun­mu­yor.
Hat­ta Kes­tel­li’nin de­di­ği gi­bi Çeş­me’de bi­le bu pro­je­yi yap­mak böl­ge­nin ge­liş­me­si­ne bü­yük bir kat­kı bi­le sağ­la­ya­bi­lir­di.
Bu­gün bir­çok ABD’li şir­ke­tin mu­ha­se­be ka­yıt­la­rı, bil­gi iş­lem mer­kez­le­ri ve te­le­fon san­tral­le­ri Hin­dis­tan’da bu­lu­nu­yor.
Yi­ne Po­lon­ya, Es­ton­ya gi­bi ül­ke­ler Av­ru­pa Bir­li­ği’nde­ki şir­ket­le­rin bu tür hiz­met­le­ri­ni ve­ri­yor.
Siz te­le­fo­nu­nu­zu İtal­ya’nın Flo­ran­sa’sın­dan, Al­man­ya’nın Frank­furt’un­dan arı­yor­su­nuz Po­lon­ya’da­ki her­han­gi bir şe­hir­den so­ru­nu­za ce­vap alı­yor­su­nuz.
Yi­ne ABD’li tü­ke­ti­ci­nin so­ru­nu­na Hin­dis­tan’dan ce­vap gel­di­ği gi­bi...
Böy­le bir or­tam­da, böy­le bir kü­re­sel eko­no­mi­de il­le de her şe­yi bir mer­kez­de top­la­ya­ca­ğız ıs­ra­rı ya­rar­dan çok za­rar ge­ti­re­cek­tir.
* * *
Son dö­nem­de her­ke­sin umu­du tek bir pro­je­de odak­la­nı­yor.
EX­PO...
El­bet­te EX­PO’nun bü­yük­lü­ğü ve be­ra­be­rin­de ge­ti­re­cek­le­ri bu ca­zi­be­yi ar­tı­rı­yor. Ama so­nuç­ta bu­nun bir ya­rış ol­du­ğu­nu unut­ma­ma­mız ge­re­ki­yor. Bu ya­rı­şın so­nu­cun­da ga­lip gel­mek de var, ye­nil­mek de...
Her şey is­te­di­ği­miz gi­bi git­mezse İz­mir’in ha­yal­le­ri­ni çö­pe mi ata­ca­ğız?
At­ma­ma­lı­yız... Ay­nı hız­da de­vam et­me­li­yiz.
Işın­su Kes­tel­li ge­çen­ler­de ulus­larara­sı bü­yük ya­tı­rım gru­bu­nun yö­ne­ti­ci­le­riy­le ye­mek­te bu­luş­muş.
On­lar da ay­nı gö­rüş­te ol­duk­la­rı­nı tek­rar­la­mış­lar.
Kal­dı ki, VOB’un or­tak­la­rı ara­sın­da bu­lu­nan Tür­ki­ye’nin bü­yük ban­ka­la­rı­nın da bu tür bir ta­le­bi yok.
* * *
Ulus­la­ra­ra­sı da­nış­man­lık şir­ke­ti Pri­ce­wa­ter­ho­use­Coo­pers’ın (PwC) “Dün­ya­da En Bü­yük Şe­hir Eko­no­mi­le­ri Han­gi­le­ri ve Bu 2020 Yı­lın­da Na­sıl De­ği­şe­cek” baş­lık­lı ra­po­ru­nu ha­tır­lat­mak is­ti­yo­rum.
Lis­te­de 133 mil­yar do­lar­lık GSYH ile 34’ün­cü sı­ra­da yer alan İs­tan­bul, 127 ül­ke­yi ge­ri­de bı­rak­mış­tı. İs­tan­bul, eko­no­mik bü­yük­lü­ğü ile Av­ru­pa Bir­li­ği’ne üye 9 ül­ke Slo­vak­ya, Bul­ga­ris­tan, Lit­van­ya, Slo­ven­ya, Lük­sem­burg, Le­ton­ya, Es­ton­ya, Kıb­rıs Rum Ke­si­mi, Mal­ta’yı ge­ri­de bı­ra­kı­yor.
İs­tan­bul, Su­ri­ye, Bul­ga­ris­tan ve Lib­ya’nın iki ka­tı­na ya­kın bir eko­no­mi­ye sa­hip du­rum­da. Pet­rol zen­gi­ni Ku­veyt, Ka­tar, Bru­nei Sul­tan­lı­ğı’nın ya­nı sı­ra Ür­dün ve Lüb­nan’ın top­la­mı ka­dar bir eko­no­mi­si bu­lu­nu­yor. Bu ra­po­ra gö­re ilk 100 bü­yük eko­no­mi­li şe­hir lis­te­si­ne gi­re­mi­yor ama tab­lo­da 91 ül­ke­den da­ha bü­yük bir eko­no­mi­ye sa­hip ol­du­ğu gö­rü­lü­yor.
31 mil­yar do­lar­lık GSYH ile 90 ül­ke­nin ge­ri­sin­de ka­lan İz­mir; Le­ton­ya, Es­ton­ya, Kıb­rıs Rum Ke­si­mi, Mal­ta gi­bi AB ül­ke­le­ri­nin ya­nı sı­ra, Pa­ra­gu­ay, Ür­dün, Tan­zan­ya, Mo­zam­bik, Bo­liv­ya, Ka­tar, Lüb­nan, Bos­na Her­sek, Se­ne­gal, Ye­men, Ar­na­vut­luk, Bah­reyn, Ma­ke­don­ya, Gür­cis­tan, Er­me­nis­tan, Kır­gı­zis­tan, Mol­do­va gi­bi çok sa­yı­da ül­ke­yi de eko­no­mik bü­yük­lük­te ar­dın­da bı­ra­kı­yor.
So­nuç ola­rak...
Her şe­yi İs­tan­bul’a al­mak, İs­tan­bul’da dü­şün­mek bu­gü­nün eko­no­mi ger­çek­le­ri­ne uy­ma­dı­ğı gi­bi Tür­ki­ye’nin ger­çek­le­ri­ne de uy­mu­yor. Va­de­li İş­lem­ler’in İz­mir’den da­ha uy­gun bir coğ­raf­ya­da ol­du­ğu­nu da dü­şü­ne­mi­yo­rum.