İşin uzmanları, Mustafa Özyürek ve Şükrü Kızılot vergi konusundaki değişliklere devamlı değiniyorlar.
Bu değişikliklerin içinde olması gereken telif kazançlarıyla ilgili düzenlemenin de önemle üzerinde duruyorlar. Bilim adamlarını, sanatçıları, yazarları, çizerleri, bestecileri, programcıları, ressamları, hattatları, heykeltıraşları düpedüz cezalandırıcı, onları formaliteye boğucu durumun değiştirilmesi gereğini vurguluyorlar.
Yanlışlığa önayak olan Zekeriya Temizel'di.
Neydi yanlışlık?
Bilim adamları, sanatçılar, kültür adamları, yazarlar yüzde 11 Gelir Vergisi stopajı, yüzde 15 KDV olmak üzere toplam yüzde 26 vergi ödüyorlardı. Hem de brüt gelirden. Hem de masrafların da maliyetin içinde olduğu gelirden... Bu şekilde yüzde 26 vergi ödeyen başka meslek erbabı yoktu.
Esnaf, tüccar ve serbest meslek erbabı için Gelir Vergisi tabanının yüzde 15 indirildiği 1999 yılında, bu kişilerden brüt üzerinden alınan yüzde 26'lık vergi, devlet için çok iyi bir gelir sayılırdı. Sayılmıyorsa, artırılabilirdi de...
Ama yönetim bu insanları formalitelere boğma yolunu seçti.
"Defter de tutacaksın, makbuz da keseceksin, levha da asıp, beyanname de vereceksin..." dedi.
* * *
ZEKERİYA Temizel, İstanbul belediye başkanı adaylığına yollanınca, yerine gelen Prof. Nami Çağan, yanlışlığı gördü, sorunu çözebilmek için elinden geleni yaptı, defter tutma, makbuz kesme, levha asma zorunluluğunu halletti, ama sorun bitmedi.
Şimdi gözler yeni Maliye Bakanı Sümer Oral'da.
Yapılması gerekli değişiklikle ilgili olarak Şükrü Kızılot şunları söylüyor:
"Vergi yasalarında bazı değişikliklerin yapılacağı şu sırada, telif kazancındaki stopaj yani vergi oranını gerekirse biraz daha artırıp, beyanname vermeyi de kaldırmak gerekiyor. Geçmişte yasalara aykırı olarak, telif kazançları 'yorum yoluyla' telif dışında nitelendirilmiş, ancak 'siyasi amaçlı' ve 'hukuka aykırı' olan bu uygulamalar daha sonra düzeltilerek, yasalara uygun hale getirilmiştir.
Benzer sorunların gelecekte de yaşanmaması için, siyasal iktidarın, Maliye'nin denetim gücünü, işine gelmeyen sanatçıya, bilim adamına, yazara ve benzeri kişilere 'silah olarak' kullanamayacağı bir düzenleme yapılmalıdır. Bu da Gelir Vergisi Yasası'nın geçici 7. maddesinin kaldırılması ile sağlanabilir."
* * *
SİYASET; sanatçının, yazarın, çizerin, bilim adamının üzerinde açıkça baskı kurmak istiyor.
Bu değişikliğin ve bu değişiklikte ısrarın anlamı bundan başka bir şey olamaz.
Siyasi iktidarlar istedikleri zaman, "denetim" adı altında Maliye silahını kullanarak baskı uygulayabilecek.
Sanatçıyı, bilim adamını bürokratik formaliteler kargaşası içinde boğmaktan vazgeçmek gerekiyor. Vergiler makul miktar artırılsa bile kaynakta tevkife devam edilmeli.
Yazara E-Posta: dheper@milliyet.com.tr
