‘Kovid-19’dan korkmayın’
Dünya Sağlık Örgütü gerekli uyarıları yapıyor, Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca olayı en başından beri titizlikle yönetiyor. Bizim yapmamız gereken ise ‘koronavirüsün anayasası’ olan 14 kurala uymak!
Yeni koronavirüs diğer adıyla Kovid-19 artık global bir şekilde tüm dünyayı tehdit eder halde. Dünya Sağlık Örgütü Genel Sekreteri Tedros Adhanom Ghebreyesus, 11 Mart tarihindeki duyurusuyla Dünya Sağlık Örgütü’nün Covid-19 salgınını resmen pandemi olarak ilan ettiğini bildirdi. Alınacak tedbirler de buna göre belirlendi. Minnacık mikrop müthiş bir korku rüzgârı estiriyor. Ülkelerin sınırlarını kapattırıyor, ekonomilerini yerle bir ediyor, insanları evine hapsettiriyor, en kötüsü, zaten aynı zamanda da tüm bunların sebebi insanları hasta edip öldürüyor. Nerede kaç tane vaka görüldü, ölenler kaç kişi, herkes çok yakından takip ediyor.
Çeşitli komplo teorileri üretiliyor. Nereye baksanız bu konuşuluyor, tartışılıyor, yazılıyor. Sanki hiç uğraşacak mikrop yokmuş gibi bir de bu yenisi çıktı başımıza hem de neyin nesi, sağı solu da pek belli değil. Medyada tartışılan ve ilgi çeken her konuda olduğu gibi bununla da ilgili olarak kafa karışıklığına yol açacak yanlış bilgiler ileri geri konuşanlar tarafından ortaya atılarak dilden dile dolaşıyor.
Mutlaka tıp uzmanları olarak bilgilendirmek ve uyarmak hepimizin görevidir. Bu olağanüstü olayda Dünya Sağlık Örgütü gerekli uyarıları dünya genelinde yapıyor, virüsten korunma faaliyetlerine katılıyor, destek veriyor. Biz Türkiye olarak diğer ülkelere kıyasla çok şanslı bir konumdayız, zira Sağlık Bakanlığımız bu olayı en başından beri son derece titizlikle ve en iyi şekilde yönetmekte.
Virüsle ilgili konuda Sağlık Bakanımız Dr. Fahrettin Koca’nın bilgilendirmelerine ve uyarılarını hepimiz yakından takip ediyoruz. Aslında virüsten korunmak ve yayılmasını önlemek için yapmamız gerekenler çok basit.
KOVİD-19’UN ANAYASASI
Bu 14 kuralı yeni koronavirüs’ün anayasası olarak benimsemeliyiz.
1 Ellerinizi sık sık su ve sabun ile en az 20 saniye boyunca ovarak yıkayın. Elimizle dokunduğumuz yerde virüs varsa el üzerinden ya da deriden vücuda geçmiyor, ancak elimizi ağzımıza, burnumuza ya da gözümüze götürdüğümüz zaman virüs vücuda girebiliyor. Bu nedenle elimizi temizliğinden emin olmadığımız bir yere değdirdiğimiz zaman mutlaka iyice su ve sabunla yıkamalıyız. Bunun yerine eldiven giymenin bir anlamı yoktur.
2 Öksürme veya hapşırma sırasında ağız ve burunu tek kullanımlık mendille kapatın, mendil yoksa dirseğin iç kısmını kullanın. Her zaman için refleks olarak uymamız gereken görgü ve sağlık kuralıdır.
3 Ellerinizle gözlerinize, ağzınıza ve burnunuza dokunmayın. Virüsü kendinize bulaştırmamak için yıkanmamış ellerle yapmamanız gereken bir hareket.
4 Soğuk algınlığı belirtileri gösteren kişilerle aranıza en az 3-4 adım mesafe bırakın. Damlacıkla bulaşıyor ve bu damlacıkların havada asılı kalma mesafesine dikkat etmek gerekiyor.
5 Yurt dışı seyahatlerinizi iptal edin ya da erteleyin. Devletimiz bu tedbirleri kritik ülkelere uçuşları durdurarak almış durumda.
6 Yurt dışından dönüşte ilk 14 günü evinizde geçirin Bu süreyi kendinizi karantinaya alarak geçirin. Karantinanın anlamı tam izolasyondur. Aynı evde başka yaşayanlar da varsa çok dikkatli olmalı, tam tecrit kurallarına uymalıyız.
7 Bulunduğunuz ortamları sık sık havalandırın. Kapalı ortamlarda kalabalık halde bulunmamaya dikkat etmeli, soğuktan korunmak şartıyla bulunduğumuz yeri sık sık havalandırmalıyız.
8 Kapı kolları, armatürler, lavabolar gibi sık kullandığınız yüzeyleri su ve deterjanla her gün temizleyin. Sık dokunduğumuz bu yerleri deterjanla silerek virüsten arındırabiliriz.
9 Hiçbir kişisel eşyanızı (Havlu gibi gündelik eşyaları) ortak kullanmayın. Özellikle yüzünüze değen havlu, eşarp, gözlük yanı sıra, bardak, tabak, çatal, kaşık gibi eşyalarınız size özel olsun.
10 Kıyafetlerinizi 60-90 derecede normal deterjanla yıkayın
11 Tokalaşma, sarılma gibi yakın temaslardan kaçının. Hatta mümkünse bir metre mesafede kalın.
12 Bol sıvı tüketin, dengeli beslenin, uyku düzeninize dikkat edin. Boğazı ıslak tutmak virüsün tutunmasını azaltır. Bunu bağışıklığınızı artıran zencefil, karanfil, limon kabuğu içeren bitki çaylarıyla da yaparsanız fayda ikiye katlanır.
13 Ateş, öksürük, nefes darlığı gibi şikâyetleriniz varsa, maske takarak bir sağlık kuruluşuna başvurun. Her ateş, öksürük Kovid-19 enfeksiyonu değildir. Her Kovid -19 enfeksiyonu da öldürecek diye bir kural yok. Bu belirtiler görülünce şüphe ile yaklaşıp ALO-184’ü aramak ve yönlendirmelerine göre hareket etmek en doğrusudur.
14 Soğuk algınlığı belirtileriniz varsa yaşlılar ve kronik hastalarla temas etmeyin, maske takmadan dışarı çıkmayın. Özellikle ileri yaş grubunda hastalık kritik seyrettiğinden onları özellikle korumak ve titiz davranmak gerekir.
Kovid-19’dan korkmayın. Tahmininizden çok daha güçsüz, su, sabun ve kolonyayla hemen ölen, tutunacak yer arayan bir virüs, yeter ki ona bu fırsatı vermeyin.
