Büyü bozuldu

Cari açıktaki hızlı artış dış ticaret dengesindeki bozulmadan kaynaklanıyor. Dış ticaret açığındaki artışın cari açığa neredeyse bire bir oranında yansıması ise daha önceki yıllarda dış ticaret açığındaki artışı bir ölçüde telafi eden hizmet ve yatırım gelirleri kalemlerindeki olumlu gelişmenin durduğunu gösteriyor.Diğer taraftan, son bir yılda dışarıdan ülkeye gelen özel kesim fonlarındaki artış 27.9 milyar dolar olmuş. Bu, cari açıktaki artışın üç katından fazla. Giren paradaki artışın yüzde 68.5'i ise borç. Bu rakamlar son bir yılda dışarıdan borçlanarak ekonominin dövize boğulduğunu ortaya koyuyor. Mart ayı ödemeler dengesi rakamları belli oldu. Yıllık rakamlar cari açığın geçen yılın aynı ayına göre yüzde 55.5 (9.1 milyar $) arttığını gösteriyor. Buna karşılık, nasıl olsa finansmanını buluyorlar, cari açık sorun değil diyenlerin son zamanlarda tavır değiştirdiğini görmek oldukça ilgi çekici. Ama Türkiye'de geçmiş yıllardaki dalgalanmaları hatırlayanlar için bu hiç de şaşırtıcı değil. Ekonomimizi dışarıdaki döngüleri dengeleyecek biçimde yönetmek bizim için hep zor oldu. Bu nedenle de dışarıda işler iyi gittiğinde bizi alkışlayanların daha sonra nasıl acımasızca eleştirdiklerini ve verdikleri borcu geri almak için neler yaptıklarını çok gördük. Şimdi de aynı şeyi yaşamaya başladık. Burada önemli olan, ekonomiyi yönetenlerin bundan hiç ders almamaları.Türkiye'de cari açığı uluslararası sermaye hareketleri belirliyor. Kontrollü borçlanma ile cari açığı artırmadan büyümeyi bu defa da beceremedik. Gelen paraya geç dedik. Daha da önemlisi ekonomideki hızlı canlanmayı kendi eserimiz zannettik. Dış krediyle gerçekleşen iç talep patlamasını görmezden geldik.Bu öz güven artışıyla da ekonomiyi güçlendirecek reformları yavaşlattık. Dünyadaki aşırı olumlu ortam değişirken, Merkez Bankası'na başkan atama sürecindeki hatalar Türkiye'ye ilgili beklentilerin büyüsünü bozdu. Tavır değişti Hükümet seçim sürecine girilirken kendini ayağından vurdu. Hâlâ bu ülkeye bu yıl ve gelecek yıl girecek doğrudan yatırımları düşünüp cari açık sorun olmaz diyenler var. Anlaşılan bunlar sadece sermaye girişlerine bakıyorlar. Dışarı çıkabilecek parayı göremiyorlar.Dalgalı kur bunu önler diye de düşünebilirler. Ancak son dönemde TL'deki değer kaybının yol açtığı enflasyondaki artışları gözden kaçırıyorlar. Kurdaki artışın fiyatlar üzerindeki etkisine Merkez Bankası kayıtsız kalırsa dalgalı kur, döviz çıkışını sınırlar. Ama açık enflasyon hedeflemesinin birinci yılında Merkez Bankası hedefte önemli bir sapmaya ne kadar kayıtsız kalabilir, seçimler yaklaşırken hükümet enflasyondaki bir yükselmeyi nasıl göze alabilir hep beraber göreceğiz. Beklentileri değiştirecek yeni bir şok lazım ama hükümetin buna takatının olup olmadığı şüpheli. foztrak@yahoo.com Enflasyona yansıdı