Akışık, kendisine verilen misyonu yavaş yavaş tamamladığı düşüncesinde. Ziraat ve Halk bankalarını normal piyasa bankaları konumuna getirmiş, açıklarını kapatmış, hatta kara geçirmiş durumda.Akışık, dünkü konuşmamızda, g"reve geldiği gün karşılaştığı tablo ile bugünkü tablo hakkında çarpıcı bilgiler verdi. Türkiye'nin yaşadığı kasım ve şubat krizlerinin nedenlerini anlattı.Vural Akışık, g"reve geldiği gün kamu bankalarında g"rdüğü durumu ş"yle "zetledi: "Ben g"reve geldiğimde iki banka her gün sabahtan "ğle saatlerine kadar 20 milyar dolar bulmak zorundaydılar. Genel müdürlerin, müdürlerin tek uğraşı buydu. Her gün "ğle saatlerine kadar bu parayı bulamazlarsa sistem kilitleniyordu. Nitekim, kasım ve şubat aylarında bu parayı bulamadıkları için Türkiye krize girdi. Yoksa Çankaya'da Anayasa kitapçığı tartışmasından değil. Sayın Sezer'le Sayın Ecevit arasında bu tartışma geçmemiş olsaydı bile, bir başka gerekçeyle Türkiye yine krize girerdi. Dediğim gibi bu para bulunamadığı için Türkiye krize sürüklendi." Vural Bey'e sorduk:- Bu parayı neden ve her gün bulmak zorundaydılar?- Yıllarca birikmiş olan borçlar yüzünden. Ziraat ve Halk bankaları 1991'den sonra bütçeden karşılanamayan ama hükümetçe "denmesine karar verilen kredileri, alım tutarlarını "dediler. Bunlara faiz tahakkuk ettirdiler. Ancak geri "demeler yapıldı. Her yıl üzerine yeni borçlar bindirilmiş oldu. Ve bu "yle bir hale gelmişti ki kamu bankaları sistemi yürütmek için yarım günde 20 milyar dolar bulmak zorundaydılar.- Bu 20 milyar doları nasıl buluyorlardı?- ™zel bankalardan alıyorlardı. Bu "zel bankalar için çok karlı bir iştir. ™zel bankalar kamu bankalarına bu paraları satıyorlardı. Yüksek de gelir elde ediyorlardı. Bu da faizleri yukarı çekiyordu. Bir gün "zel bankalar devlet bankalarına para satmak yerine d"viz aldılar ve o gün kriz patladı. Kasım ve şubat krizleri b"yle çıkmıştır.- Peki siz bankaları bu yükten kurtarmış oldunuz mu?- Evet. Kurtardık. Ben g"reve gelmeden çıkan yasayı uygulayarak bu borçları temizledik. Ve Ziraat Bankası'nı kara geçirdik. Bu deliği kapattık. Şimdi "zel bankalar ne faiz veriyorlarsa Ziraat Bankası da o faizi veriyor. ™zel bankaların kamu bankalarına para yatırıp yüksek faizle gelir elde etmeleri artık s"z konusu değil. Çünkü b"yle bir paraya kamu bankalarının ihtiyacı kalmadı. Normal piyasa koşullarına geldik. ™zel bankalarla rekabet edecek duruma geldik. 1.4 katrilyonluk yükü hemen hemen sıfırladık. Benim g"revim de buydu. Kendimi g"revimi tamamlamış hissediyorum.Akışık'ın verdiği bilgilerden anlaşılıyor ki, Türkiye'de finans sistemini kilitleyen, parayı yatırımdan faize ve Hazine kağıdına çeken kamu bankalarının içinde bulunduğu bu çıkmazmış. Bu delik kapanmış durumdaysa Türk ekonomisi ve mali sistemi "nemli bir rahatlık içine girecektir.Akışık'ın, üç kamu bankasından sorumlu bir y"netici olarak verdiği bir bilgi de etik açıdan yansıtılmaya değer.Vural Akışık, faizi, d"vizi, borsayı etkileyebilecek üç dev kamu bankasının y"neticisi olarak, g"revi kabul ettiği gün yaptırdığı bir işlemi anlattı: "G"reve çağrıldım. Bir karşılık bekledim. Bankacılık piyasası için sembolik sayılabilecek bir ücretle işe başladım. Aynı gün bankalardaki bütün "zel hesaplarımı noter huzurunda tespit ettirdim ve g"revde kalacağım sürece "zel hesaplarımla işlem yapmayacağımı bildirdim ve yapmadım." 11 ay boyunca Akışık, "zel hesaplarıyla ilgilenmemiş, işlem yaptırmamış. Tasarrufu hangi hesapta hangi parada duruyorsa, "ylece dondurmuş.Bu "rnek bir davranış.™yle anlaşılıyor ki, Akışık kendisinden beklenen misyonu tamamlamış g"rünüyor.Kamu bankaları deliği kapandığına g"re Akışık'tan sonra bu g"revi yürütecek olanların da aynı duyarlılığı g"stermeleri, yeniden kamu bankalarını kara delik haline getirmemeleri, siyasetin "deme aracı gibi kullanmamaları gerekiyor. fbila@milliyet.com.tr Kamu Bankaları Ortak Y"netim Kurulu Başkanı Vural Akışık g"revinde 11 ayını doldurdu. Nisan ayında birinci yılını dolduracak. Bu süre zarfında Türkiye'nin "kara delik" lerinden biri olarak bilinen kamu bankalarını dipsiz kuyu olmaktan kurtarmış g"rünüyor.