Talabaninin Irak Devlet Başkanı olması, kuşkusuz, Iraklı Kürtler için tarihi bir önem taşıyor. Talabani, sadece Irakta değil, bütün Arap dünyasında Arap olmayan ilk devlet başkanı oldu.Bu, Ankara açısından bir sürpriz değildi. Irak Özel Temsilcisi Osman Korutürkün 24 Şubatta yaptığı ziyarette Talabaninin devlet başkanı olacağının güçlü işaretleri vardı. Korutürkün ziyareti de Ankaranın buna karşı olmadığı anlamı taşıyordu.Talabaninin devlet başkanlığı Türkiye açısından ne anlam taşıyor? Ankara, Talabaninin Irak Devlet Başkanlığına seçilmesine nasıl bakıyor?Türkiyenin Irak Özel Temsilcisi Büyükelçi Osman Korutürkün de dün ifade ettiği gibi, Ankarada ilgili bütün kurumların Talabaninin seçilmesine bakışı olumlu. Ankara bu gelişmeden rahatsız değil. Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) lideri Celal Talabani, Irak Devlet Başkanlığına seçildi. Yeni Irak Meclisi, bir uzlaşma sonucu Talabaniyi seçti. Bu memnuniyetin gerekçeleri aynı çevrelerce şöyle sıralanıyor: 1 Türkiyenin Irakın yeniden yapılandırılması sürecinde esas aldığı yaklaşım ülkenin bütünlüğünün korunması ve liderlerinin demokratik biçimde Irak halkı tarafından seçilmesiydi. Talabaninin devlet başkanlığıyla sonuçlanan süreç bu yaklaşıma uygun gelişti. Irakın yapılandırılmasını seçilmiş parlamento yürütecek. Talabaniyi bu parlamento seçti.2 Cumhurbaşkanı, ülkenin birliğini, bütünlüğünü temsil eder. Talabaninin cumhurbaşkanı olarak görevi de bunu gözetmek olacaktır. Irakın birlik ve bütünlüğüne bu ülkenin önemli unsurlarından biri olarak Kürtler de katkıda bulunacaktır.3 Talabani, Türkiyenin iyi tanıdığı bir isimdir.4 Türkiye, Irakta demokrasinin yerleşmesi ve gelişmesi sürecine bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da katkıda bulunmaya devam edecektir. Bu resmi ifadeleri biraz daha açmak gerekirse, şu söylenebilir: Olumlu bakış Türkiyenin Irakın toprak bütünlüğünün ve siyasi birliğinin korunmasını özenle savunmasının nedenini Kuzey Irakta bağımsız bir Kürt devleti ilan edilmesi kaygısı oluşturuyor. Kürt liderler, özellikle de Barzani, gönüllerinde yatan asıl hedefin bu olduğunu ve ileride bunun mutlaka gerçekleşeceğini değişik zamanlarda ve zeminlerde dile getirdi. Kuzey Irakta fiilen bir devlet oluşumu da gerçekleşti. Şimdiki aşamada bu oluşumun özerk bölge veya federe devlet unsuru düzeyinde tutulacağı biliniyor.Talabaninin Iraka devlet başkanı olmasıyla, Kürtlerin ayrılma ve bağımsız devlet ilan etme niyetlerini donduracakları, ülkenin bütününde etkin olma hedefini öne alacakları değerlendirmesi yapılıyor. Talabaninin başkanlığında, Irakın yeni anayasası hazırlanırken bütünlüğü güçlendirici hükümlere ağırlık verileceği bekleniyor.Yine Türkiyenin çok önemsediği Kerkük konusunda, Talabaninin Irakın tümünden sorumlu olarak, Türkiyenin beklentilerine uygun biçimde özel statüye kavuşturulmasını kolaylaştıracağı tahmini yapılıyor.Ankara, Talabaninin devlet başkanlığı döneminde de bu iki konuyu yakından izlemeyi sürdürecek. Ankaranın kaygısı Kuşku yok ki, Irakta dikkate alınması gereken önemli unsurların başında ABD geliyor. Talabaniyi Irakın başına geçiren sürecin mimarı ve en güçlü aktörü Washington. Talabaninin bu desteği arkasında buldukça Ankaraya karşı hamleler yapması da mümkün.Gelişmeleri, Ankara, Washington ve Talabani başkanlığındaki Bağdat arasındaki ilişkiler belirleyecek... fbila@milliyet.com.tr Hamle yapabilir
