ABD Başkanı Bushun, AKP lideri Tayyip Erdoğana gönderdiği mektubun sadece "tebrik" mektubu olmadığı anlaşıldı. Pazar günü yapılan Siirt seçimlerinden sonra Erdoğanı telefonla kutlayan Başkan Bushun, bir de mektup göndermesinin altında yatan neden Türkiyeden beklediği tezkere. Nitekim, mektupta tebrik faslından sonra dile getirilen talep, Türkiyenin acilen hava sahasını açması ve reddedilen tezkerenin yeniden Meclise getirilmesi. SİZE DESTEK OLDUK Türkiyenin Kuzey Irakla ilgili olarak tek taraflı hareket etmesi, bizim planlarımızı ve uygulamamızı olumsuz yönde etkiler. Diğer alternatifleri planlayabilmemiz için Türkiyenin yanıtını bilmemiz gerekmektedir."Mektubun mahiyetinden anlaşılıyor ki, ABD, acil olarak Türkiyenin hava sahasını açmasını, kara birlikleri için reddedilen tezkerenin yeniden Meclise getirilmesini istiyor. Eğer Türkiye bunları yapmazsa, Kuzey Irakta tek başına hareket etmesine de ABDnin izin vermeyeceği belirtilerek "aba altında sopa" gösteriliyor. Edindiğimiz bilgilere göre, Başkan Bushun AKP lideri Erdoğana gönderdiği mektubun mahiyeti özetle şöyle: "Seçimlerde kazandığınız başarıdan dolayı sizi kutlarım. Kendinizi çok iyi hissediyor olmalısınız. Liderliğinizde Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin ve işbirliğinin daha üst düzeylere çıkacağına inanıyorum. NATO müttefiki olarak uluslararası alanlarda ilişkilerimiz çok önemlidir. Irak sorunuyla ilgili olarak bütün NATO ülkeleri ABDye hava sahalarını kullanma izni verdiler. NATO üyesi ülke olarak bu izni bir tek Türkiyeden alamadık. Diğer ricalarımızın dışında Türkiyenin hava sahasını kullanma iznine ihtiyacımız var. NATOnun 4. maddesi uyarınca Türkiyenin hava savunması kararı için ABD elinden gelen desteği vermiştir. ANAYASA GEREĞİ "Türkiye, stratejik müttefik olarak ABDye yardımcı olmayı istiyor. Bunun için bazı girişimleri oldu. Ancak, uymamız gereken anayasal prosedür var. Bunun öngördüğü bir takvim var. Hükümeti oluşturma çalışmamız henüz sonuçlanmadı. Hükümetimin Sayın Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması ve Meclisten güvenoyu alması gerekiyor. Bu prosedüre uymak Anayasa gereğidir." AKP lideri Tayyip Erdoğanın Başkan Bushun mektubuna verdiği yanıt ise ABDnin Türkiyenin takvimini, hükümet ve Meclis prosedürünü beklemesi gerektiği yönünde. Erdoğanın ABD Başkan Yardımcısı Cheneyyle yaptığı görüşmede yansıttığı yanıt ise şöyle özetlenebilir: GÜVENOYU ŞART Hava sahasının açılması için ayrı bir tezkere getirilmesi veya reddedilen tezkerenin yeniden Meclise sevk edilmesi konusunda ise AKP lideri Erdoğanın şu değerlendirmeyi yaptığı belirtiliyor: "Hava sahasının kullanılması talebi Meclisin reddettiği tezkerede de var. Şimdi reddedilmiş bir talebi ayrı bir tezkere olarak getirmek doğru bir yaklaşım değil. Tezkerenin bütün olarak getirilip getirilmemesine karar vermemiz gerekiyor. Bunun için de hem hükümet prosedürünün tamamlanması, hem de güvenoyunun alınması gerekir. Ayrıca, tezkerenin yeniden getirilmesi için, ilk tezkerenin reddedilmesiyle sonuçlanan Meclisteki havanın da değişmesi gerekir. Eğer, tezkere Meclise getirilir ve yeniden reddedilirse bu partimizi ve hükümetimizi çok zor duruma düşürür. Bu koşulların ve prosedürün ABD tarafından anlaşılması gerekir." ZAMAN DARALIYOR AKP lideri Erdoğan, 59. hükümeti oluşturdu ve Çankayadan onay alarak başbakanlık görevine dün başladı. ABDnin Türkiyenin hava sahasını açması konusunda ısrarını sürdürürken, bu izin için Meclis kararı gerekmediği görüşünü de dile getirdiği öğrenildi. ABD tarafının örnek olarak Afganistan operasyonunu gösterdiği kaydedildi. Bu operasyon sırasında Türkiyenin hava sahasını açtığını, bunun için Meclis kararı almadığını dile getiren ABD yetkilileri, Erdoğandan bu yetkiyi kullanmasını istedi. Ancak, Erdoğan ve kurmaylarının bu talep daha önce reddedilen tezkere ile Meclise getirildiği için Meclise başvurulmadan verilecek iznin doğru olmadığı görüşünü ilettikleri öğrenildi. Başbakan Erdoğanın hava sahasını kullanmak izni de dahil olmak üzere tezkereyi bir bütün halinde Meclis gündemine getirmekten yana olduğu belirtiliyor. Son aşamada ABDnin beklentisi Başbakan Erdoğanın yeni hükümetin güvenoyu almasını beklemeden tezkereyi Meclise getirmesi yönünde. Erdoğanın genel eğilimi güvenoyundan sonraya bırakmak yönünde olmakla birlikte, son kararı yeni hükümetle yapacağı değerlendirmede vereceği iletiliyor. fbila@milliyet.com.tr ABD Başkan Yardımcısı Cheneynin ise Erdoğana zamanın çok sıkıştığını, ABDnin Başkan Bush dahil en üst düzeyde bütün adımları attığını Erdoğana ilettiği kaydediliyor. Cheneynin artık Ankaradan kesin yanıt beklediklerini, bu nedenle aynı konularla ilgili olarak Washingtonun Ankarayı bir kez daha aramayacağının mesajını da verdiği, gelen haberler arasında.