Devlet Bakanı Ali Babacan, Türkiyenin fırsat kaçırdığı görüşüne katılmıyor. Babacan, Türkiyenin sadece hava sahasını açmasının ABDnin talebi olduğunu vurgulayarak, "Powell kesin kararlarını bildirirken sadece hava sahasını talep ettiklerini, kara dahil tam bir askeri işbirliğinin ise gelişmelere göre gündeme gelebileceğini belirtti" diyerek, Ankara ile Washington arasında bir "küskünlük, kırgınlık" olmadığını vurguluyor. Babacana göre, ABDnin şu andaki ihtiyacı hava desteğiyle sınırlı. Ancak, karada da tam bir işbirliği konusunda ABD pencereyi tamamen kapatmış değil. İhtiyaç duyduğunda Türkiyeden reddedilen tezkerede yer alan hususları yeniden talep edebilir. Bu olasılık tümüyle ortadan kalkmış değil.Adalet Bakanı Cemil Çiçek ve Devlet Bakanı Ali Babacana göre, Türkiye, sadece hava sahasını açma karşılığında ABDden istediği her şeyi aldı. Türk askerinin Kuzey Iraka girmesi kabul edildi, Türkmenler asli unsur sayıldı, Türkiye koalisyon listesine katıldı, Irakın yeniden yapılanmasında söz sahibi oldu, ABD Türk ekonomisinin istikrarı için destek olacağını açıkladı...Buna karşılık, ABD reddedilen tezkerede yer alan ABD askerlerinin Türk topraklarında konuşlanması ve Türkiye üzerinden Iraka geçiş talebinde bulunmadığı için 6 milyar dolarlık yardım paketi de masadan kalktı.İktidar sözcülerinin saydıkları artılar böyle. Ayrıca, Türkiyenin itibarı da ret kararıyla çıktığı düzeyi korudu. Ancak, muhalefetin değerlendirmesi böyle değil. Aksine, Ankaranın hiçbir somut sonuç elde etmeden, ABDnin istediğini verdiğini düşünüyor. Ana muhalefet partisi Deniz Baykalın değerlendirmesi şöyle:"Bir işe ya karşı, ya yandaş olursunuz. Hükümetin yaptığı ikisi de değil. Ortada somut bir getiri yok. Ekonomik yardım paketi ortadan kalktı. Buna karşın ABDye hava sahası açılıyor. Ama, Türkiye gelişmeleri kontrol edebilecek olanaklardan da uzak kalıyor. Birçok konu belirsiz. Örneğin Türk askeri Kuzey Iraka nasıl girecek, hangi koşullarda görev yapacak? ABD Kuzey Iraka havadan asker ve silah getirdiğinde bunların akıbeti nasıl kontrol edilecek? Bu sorular açıkta. Hükümet bu işi kötü yönetti. Kesin olan bu. Hava koridoru bu koşullarda zaten ABDnin sorununu çözüyor. Bunu veriyorsunuz, ama karşılığında hiçbir şey almıyorsunuz."Baykalın değerlendirmesinde ortaya çıkan eksiler de bunlar.Adalet Bakanı Cemil Çiçek ve Devlet Bakanı Ali Babacanın açıklamaları, ABDnin sadece havadan transit geçiş istediği, toprakların açılmasını istemediği şeklinde. Dolayısıyla ABD bu talebinden şimdilik vazgeçmiş görünüyor. Bunun nedeni ise Türkiyenin ABDnin planlama ve zamanlaması açısından geç kalmış olması. Anlaşılıyor ki, ABD, Irak harekâtını güneye çevirerek yeni bir planlama içine girdi. Kuzeyde daha talep ettiği büyük bir cephe açmak yerine, hava koridorunu kullanıp, daha hafif silahlarla bir cephe oluşturma kararı aldı.Bu durumda Türk askerinin Kuzey Iraka nasıl gireceği ve neyle karşılaşacağı önem kazanıyor. Kürt gruplar Türk askerinin girmesine direnmeyi sürdürüyorlar. Dışişlerinden gelen bilgilere göre, ABD ilke olarak Türk askerinin varlığını kabul etti ama konum ve işlev açısından konunun yeniden müzakere edilmesi gerektiğini de iletti. Bu konunun açıklığa kavuşması Türkiyenin Kuzey Irak kaygıları açısından çok önemli. Artıların mı, eksilerin mi fazla olduğu savaş başlayınca belli olacak. fbila@milliyet.com.tr Bakanları dinler ve hükümet yetkililerine bakarsanız, sonuç Türkiye açısından çok iyi. Ekonomi çevrelerine bakarsanız, Türkiye ile ABD ilişkileri çok ağır darbe aldı. Türkiye bir fırsat kaçırdı.
