Cezaevi yönetimi

Adalet Bakanlığı, af gibi sonuç doğuracak ceza indirimi ve ertelemesine ilişkin yasa hazırlığının yanısıra iki önemli tasarı taslağı üzerinde de çalışıyor.
Birincisi, cezaevlerinde infaz yargıçlığı ve izleme komiteleri kurulması, ikincisi de Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü'nün ayrı bir bütçeye sahip olacak şekilde bir çeşit özerk kurum haline getirilmesi...
Cezaevlerinde, mahkumların cezaevi yönetimine karşı başvurabileceği, kendi haklarını korumaya dönük talepte bulunabileceği bir infaz yargıçlığı kurulması projesini, Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk'ün düşüncesi olarak bu köşeden duyurmuştuk.
Bakan Türk, bu konuyu bir tasarı taslağı halinde düzenlemiş durumda.
Taslak, Türkiye'de ilk kez cezaevi yönetimine yargısal anlamda denetleyecek bir yargıçlık kuruyor. Taslak yasalaşırsa, her cezaevinde bir infaz yargıcı bulunacak. Bu yargıç, cezaevi yönetiminden şikayetçi olan mahkumların başvurularını karara bağlayacak, yine disiplin cezası almış olan mahkumların itirazlarını inceleyecek, gerekli gördüğü hallerde bu cezaları kaldırabilecek. Cezaevindeki yargıç, bir anlamda mahkum haklarının güvencesini oluşturacak.
Bu taslakta yer alan ikinci önemli düzenleme ise cezaevleri için izleme komiteleri kurulması. Bu komiteleri her ilde bulunan ve iki yargıç ve bir savcıdan oluşan adalet komisyonları belirleyecek. İzleme komitelerinde emekli yargıçlar, sosyologlar, psikologlar, öğretmenler bulunacak. İzleme komiteleri cezaevindeki uygulamaları inceleyecek ve bir raporla durumu infaz yargıcına ve cezaevi yönetimine bildirecekler. İzleme komitesi de yine mahkumların şikayetlerini inceleme yetkisine sahip olacak. Cezaevi yönetimini bir anlamda denetleyecek, keyfi uygulamaları saptayıp bildirecekler. İzleme komiteleri de mahkumlar için özellikle kötü muamele, işkence, kötü koşullar açısından güvence oluşturacaklar.
Adalet Bakanlığı'nın üzerinde çalıştığı ikinci taslak da Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü'nün bağımsız bütçeli bir kuruluş haline getirilerek, yönetiminin özerkleştirilmesi ve siyasi baskıdan uzak tutulmasını amaçlıyor.
Bu taslak da yasalaşırsa, Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü, Emniyet Genel Müdürlüğü gibi ayrı bir bütçeyle yönetilecek ve yöneticilerin güvencesi olacak. Her iktidar değişikliğinde yönetim değişikliği veya yönlendirmesiyle karşı karşıya kalınmayacak.
Adalet Bakanlığı, ceza reformunun yanısıra cezaevi yönetim ve denetimi anlayışını da kökten değiştirecek bu taslakları yasalaştırırsa, uluslararası standartlara uygun bir sisteme ulaşabilecek.


Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr