İşadamları, sanayiciler ve serbest meslek sahiplerinin vergiye esas kazançlarının ücretlilerden çok daha düşük olduğunu gösteren Maliye Bakanlığı verilerini biz bu köşeden duyurmuştuk.
Maliye Bakanı Sümer Oral, bu çarpıklığın yasal eksiklerden çok vergi idarelerinin yeterli derecede güçlü olmayışından ve otomasyon eksikliğinden kaynaklandığını belirtti.
Oral, vergi adaletini sağlamak üzere yasal bütün önlemlerin alındığını kaydederken, şu örneği verdi:
"Rant gelirleri Türkiye'de vergilendirilemiyordu? İlk kez bu hükümet aşırı rant gelirleri üzerinden bir defaya mahsus olmak üzere vergi aldı. Buna bile çok büyük tepkiler gösterildi. Ancak sonuçta bu bir defalık alınan vergi tahsilatı yılın ilk 6 ayında 1.1 katrilyon liraya ulaştı. Yıl sonuna kadar da 1.6 katrilyon liraya ulaşmasını bekliyoruz. Gelir türleri arasında vergi adaletini sağlamak, gelirin niteliğine göre vergi adaletini sağlamak en önemli hedefimiz."
Bakan Oral, basına yansıyan vergiye esas kazançlar arasındaki adaletsiz görüntünün nedenlerini ise şöyle sıraladı:
"Bu yapısal bir sorun. Beyana dayalı kazançların düşük gösterilmesi, kazancın tam kavranamamasının nedeni büyük ölçüde vergi idaresinde yeterli otomasyona ulaşamamamızdır. Otomasyon yaygınlaştıkça matrah da, vergi kayıpları da azalacaktır. Otomasyon bulunan idarelerimizde vergi tahsilatı yüzde 90'ları bulmaktadır. Bir diğer önlemimiz ise vergi numarası uygulaması olacaktır. Bu uygulama da yaygınlaştıkça kişi ve kurumların işlemleri daha iyi hesaplanabilmekte ve izlenebilmektedir."
Maliye Bakanı Sümer Oral, ekonomik ve sosyal hedefler bakımından da kamu finansmanının borçlanmadan sağlıklı vergilendirmeye kaydırılmaya çalışıldığını vurguladı.
Oral, vergi denetiminin ve idaresinin etkinleştirilmesinin yanı sıra, vergi bilincinin yaygınlaştırılmasının da mali politikaların uygulanabilmesi bakımından zorunlu olduğunu vurguladı ve şu değerlendirmeyi yaptı:
"Ben çözümün elektronik devlette olduğunu düşünüyorum. Elektronik devlet oluşturulabilirse, vergi denetimi de daha etkin hale gelir. Bunu başardığımız ölçüde hem vergi kayıplarını, hem de kamu harcamalarındaki israfı azaltabiliyoruz. Ekonomiyi felç etmeden mali ve sosyal amaçlara ulaşmamıza yardımcı olacak bir vergi düzeni ve idaresi kurmaya çalışıyoruz."
Bakan Oral, vergi idarelerinde otomasyon geliştikçe beyana dayalı kazançlarda kayıpların en aza ineceğini ve vergi yükünün ücretliler aleyhine olan adaletsiz görüntüsünün de giderilebileceğini vurguladı.
Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr
