Kapatılan RP'nin Genel Başkanı Necmettin Erbakan'a verilen hapis cezası, bir yandan Türk Ceza Yasası'nın 312. maddesini, bir yandan da genel olarak demokratikleşme tartışmalarını yeniden gündeme getirdi.
Düşünceyi ifade özgürlüğü Türkiye'nin öteden beri temel sorunlarından biri olarak görülüyor. Bu bağlamda, düşüncenin cezalandırılması elbette savunulacak bir uygulama değil. Siyasi bir kişilik olsun veya olmasın, insanların düşüncelerini ifade etmeleri çağdaş demokratik toplumlarda elbette özgür olmalı.
Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girmeye hazırlandığı bu yıllarda düşüncenin hapisle cezalandırılması, ilkel bir görünüm yaratıyor. Hele, Başbakanlık yapmış bir siyasinin bir konuşmasından dolayı hapse mahkum edilmesi ve siyasetten ömür boyu yasaklanması da demokrasinin çağdaş değer yargılarıyla bağdaşacak bir durum değil.
Bu nedenle Türkiye, düşünceyi ifade özgürlüğünü sınırlayan bütün engellerden kurtarılmalı ve bir hukuk reformuyla çağdaş bir yapıya kavuşturulmalıdır.
Ancak, demokrasinin ve laik Cumhuriyet'in temellerini tehdit edecek biçimde toplumun güvenliğini bozmaya, halkı dil, din, ırk, mezhep duygularını istismar ederek birbirine düşürmeye yönelik eylemlere karşı da mutlaka hukuki yaptırımlar bulunmalı.
İşte, Türk Ceza Yasası'nın 312. maddesindeki düzenleme de bu açıdan değerlendirilerek, değiştirilmelidir. Düşünceyi özgür bırakan, tehdit ve dolayısıyla suç oluşturan eylemleri ise cezalandıran yeni bir yapıya kavuşturulmalıdır.
Batı demokrasilerinde de durum böyledir. Bir siyasiyi ömür boyu siyasetten yasaklama yerine, ağır para cezaları veya belirli sürelerle siyaset dışında bırakma gibi yaptırımlar sözkonusudur.
Türkiye'de de Adalet Bakanlığı bu yönde çalışmalar yapmaktadır. Siyasi partilerin demokratikleşmenin gerektirdiği diğer hukuki düzenlemeler gibi 312. maddeyi de bir uzlaşmayla çağdaş bir yapıya kavuşturmaları gerekmektedir.
Meclis, yeni dönemde Anayasa'dan başlayarak hukuk sistemini tümüyle çağdaşlaştıracak bir reforma girişmelidir. Yıllardan beri siyasi partilerin üzerinde görüşbirliğine vardıkları birçok konu bulunmasına rağmen, harekete geçilememiştir. Yeni dönemde hükümet ve muhalefet bu kez, görüşbirliğine varılan konuları Anayasal ve yasal düzenlemeler haline getirebilir. Özellikle Avrupa Birliği yolunda Türkiye'nin buna gereksinmesi olduğu açıktır.
Bu konudaki sorumluluk, sadece hükümetin değil, tüm siyasi partilerindir.
Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr