Barzani - Talabani ikilisinin hazırladığı anayasa taslağına sert tepki gösteren Ankara, Kerkük konusunda da duyarlı. Kuzey Irak’taki Kürt liderlerin, Kerkük’ü, anayasa taslağında öngördükleri Kürt Federe Devleti’nin başkenti olarak göstermeleri, Türkiye’nin sabrını zorluyor.
CNN - Türk’ün "Liderlerle Son Raunt" programına konuk olan Başbakan Ecevit, programa katılan gazetecilerle yayın öncesinde sohbet ederken bu konudaki görüşlerini de açıkladı.
Ecevit, ABD’nin Irak’a müdahalede gösterdiği ısrarın sadece Saddam takıntısına bağlanamayacağını vurgulayarak, "ABD’nin sanıyorum petrol hesabı var" dedi.
Ecevit, "ABD Kerkük’ün Kürt gruplara bırakılmasına destek verir mi" biçiminde soruyu yanıtlarken de şu değerlendirmeyi yaptı:
"Buna destek ve izin vereceklerini sanmıyorum. Bu kabul edilebilir bir durum olmaz. Biz bu konudaki duyarlılığımızı ABD’ye ilettik, ileteceğiz."
Ecevit, ağırlıklı olarak bu bölgede yaşayan Türkmenler açısından da bu tür oldu - bittilerin kabul edilemeyeceğini, Türkmenlerin güvenliği ve gelecekleri açısından da Ankara’nın duyarlı olduğunu anımsattı.
Ankara’da yapılan yorumlar, ABD’nin müdahale etmesiyle doğacak bir kaosta Kerkük’ün, Barzani ve Talabani’nin öngördüğü şekilde Bağdat’tan koparılıp, Kürt grupların yönetimine verilmesi halinde, bölgede bütün dengelerin değişmesi ve savaşın komşu ülkelere yayılma tehlikesinin ortaya çıkacağı yönünde.
Ankara’da, ABD’nin bu gerçeği görerek hareket etmesi gerektiğine vurgu yapan stratejistler Körfez Savaşı’na atıfta bulunarak şu anımsatmayı yapıyorlar:
"Körfez Savaşı sırasında ABD Başkanı Bush, Kürt grupların Kerkük’ü işgal etmeleri ve nüfus kayıtlarıyla oynamalarına tepki göstermiş ve Türkiye’nin de girişimleriyle Kerkük 36. paralelin altında tutulmuştu. Bu husus Kürt sempatizanı olarak bilinen yazar McDawell’in Körfez Savaşı’nı anlatan kitabında da vardır. Kaos ortamından yararlanarak Talabani güçlerinin Kerkük’ü ele geçirme girişimlerine ABD destek vermemiş, aksine bu girişimi sonuçsuz bırakmıştır. Bugün de ABD’nin aynı tutum içinde olacağını düşünüyoruz. Kerkük, Kürt grupların yönetimine terk edilirse, dengeler bozulur ve bundan bütün bölge etkilenir. Türkiye bu tehlikeye işaret ediyor."
Gül: Bize bilgi verin
Başbakan Ecevit’in, gelişmeleri, "Türkiye iradesi dışında savaşa sürükleniyor" biçiminde değerlendirmesi de yankı buldu. AKP başbakan adayları arasında sayılan Genel Başkan Yardımcısı Abdullah Gül, Irak konusunda kendilerine bilgi verilmesini istedi. Gül, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Başbakan Ecevit, Kuzey Irak’taki gelişmelerle ilgili çok önemli açıklamalar yaptı. Bu milli bir meseledir. Türkiye’nin hemen tek vücut olması gerekir. Bu siyasi ortamda tek başına Başbakan Ecevit’in tepkisi ve sesiyle yetinmememiz lazım. Türkiye’nin de facto durumlar ortaya çıktığında, iş işten geçmeden ağırlığını koyması gerekir. Sonradan sert tepki göstermek yerine başlangıçta gelişmeleri yönlendirmemiz lazım. Bunun için bilgi verilmesi gerekir. Öyle anlaşılıyor ki, biz AKP olarak seçim sonrasında iktidar sorumluluğu üstlenme olasılığı en yüksek partiyiz. Eğer Sayın Başbakan, yetkililer bizleri bilgilendirirlerse Türkiye’nin sesi daha gür çıkar. Biz de bu sorunla ilgili olarak ne diyeceğimizi daha iyi saptarız. Seçim ortamında olmamız buna engel olmamalı, gerekirse bir Irak zirvesi toplanmalı ve bu zirveye seçim sonrasında yönetim sorumluluğu üstelenmesi olasılığı yüksek olan parti yetkilileri de çağrılmalıdır."
Seçime giderken Irak sorunu Ankara gündeminin ilk sırasına tırmandı.
Başbakan Ecevit, "seçime giderken en önemli sorun olarak neyi görüyorsunuz" sorusuna, "Kuzey Irak’taki gelişmeleri görüyorum ve kaygılanıyorum" yanıtını veriyor. Ankara’da gözler Irak’a ve ABD’ye çevrilmiş durumda...