Fikret Bila

Fikret Bila

fbila@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


ABD’nin Irak’a müdahalesinin amaçları, zamanlaması ve yöntemi henüz kestirilemiyor. Bilinen müdahale kararlılığı ve yoğun hazırlıklar.
Kuzey Irak’taki gelişmeleri yakından izleyen Ankara ise olayların peşinden sürüklenmek ve telafisi zor sonuçlarla karşılaşmak istemiyor.
Hükümet ve askeri çevrelerde dillendirilen görüşlerin örtüştüğü yaklaşım şöyle özetlenebilir:
"Türkiye, Körfez Savaşı’ndan da edindiği deneyim ile bölgede aleyhine gelişecek olayları önlemek için inisiyatifi elinde bulundurmak zorundadır. Bu inisiyatifi kullanırken asıl muhatabı ABD olmalıdır. ABD’nin temel sorun olarak gördüğü Bağdat’tır. Oysa Türkiye açısından sorun doğurabilecek çoğrafya Kuzey Irak’tır. Bu bakımdan bir müdahale halinde, ABD başka niyetler taşımıyorsa, Türkiye açısından önem taşıyan bu bölgenin güvenliği ve kontrolünde Ankara’nın inisiyatif kullanması Washington ve Ankara açısından daha yararlı görülebilir. Bu halde ABD ile çatışarak değil işbirliği içinde hareket edilmesi daha akılcı bir davranış olur. Ancak bunu belirleyecek olan ABD’nin niyetleri ve kullanacağı müdahale yöntemidir. ABD, Türkiye aleyhine sonuçlar doğuracak niyetler taşımıyorsa, bu işbirliği kolayca sağlanabilir."
Ankara’nın inisiyatifi elinde bulundurması ve bunun anlayışla karşılanması gerektiğini vurgulayan aynı çevreler, geriye "zamanlama" konusunun kalacağı görüşündeler:
"Bu işbirliği sağlanırsa sorun zamanlama sorunu olarak ele alınabilir. Gelişmelere ve koşullara bağlı olarak zamanlama konusunda anlaşma sağlanması ve uyumlu hareket edilmesi kolaylaşır."
Ankara, bir müdahale sonrasında Türkiye sınırından içeri taşacak büyük bir göç dalgası, Kerkük’ün ele geçirilmesi ve Türkmenlerin etkisiz hale getirilmesi, bağımsız Kürt devletinin ilanı gibi olasılıklara karşı hareketsiz kalmayacağı mesajlarını sık sık veriyor.
Önümüzdeki günlerde ABD ile Türkiye arasında yapılacak ziyaretler ve temaslar belirleyici önem taşıyor. Bir Pentagon heyetinin Ankara’yı ziyareti, Genelkurmay Başkanı Org. Hilmi Özkök’ün ABD ziyareti birçok sorun ve konunun açıklığa kavuşturulmasını sağlayacaktır.
Ankara, ABD’nin Ürdün üzerinden Kuzey Irak’a birlik indirmesinden, Guam’a götürülen Peşmergelerin ne amaçla eğitildiğine kadar her türlü detayı göz önünde bulunduruyor.
Önceliği ise inisiyatifi elinden kaçırmamak ve gelişmeleri seyreden konuma düşmemek...