Koalisyon liderlerinin katıldığı enerji zirvesinden
"nükleer enerji"ye onay çıktı.
Ancak zirvede uzun süren tartışmalar da yaşandı.
Liderlere bilgi sunan bilim adamlarının çoğunluğu, nükleer enerji ve Akkuyu Santralı'nı savunurken, iki bilim adamı da karşı çıktılar.
Önce savunanlar...
Nükleer santalın Türkiye için kaçınılmaz bir ihtiyaç olduğunu savunan bilim adamlarının başında Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) Başkanı Prof. Dr. Cengiz Yalçın geliyor. Zirveye katılan eski Başkan Prof. Dr. Ahmet Yüksel Özemre, Prof. Dr. Ahmet Bayülken, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Namık Kemal Tak da Prof. Yalçın'ı destekleyen görüşler açıklıyorlar.
Prof. Dr. Tolga Yarman ise Akkuyu Nükleer Santralı'na karşı. Yarman, hem yer seçiminin yanlış olduğunu, hem de füzyon enerjisinin beklenebileceği görüşünü dile getiriyor.
Prof. Dr. Tanay Sıtkı Uyar ise nükleer enerji yerine rüzgar enerjisini savunuyor.
Liderler zirvesi daha çok hocalar arasındaki tartışmalara sahne oluyor.
Başbakan Ecevit'in nükleer enerji konusundaki tereddütlerine TAEK Başkanı Prof. Dr. Yalçın yanıt veriyor ve büyük ölçüde Ecevit'i ikna ediyor.
Başbakan'ın tereddüt ettiği kirlilik ve güvenlik konularında Yalçın, nükleer enerjinin diğer enerji kaynaklarına göre daha temiz ve daha güvenli olduğu konusunda tatmin edici açıklamalar yapıyor.
Dün görüştüğümüz Prof. Yalçın,
"Meslek yaşamımın en onurlu ve sevindirici aşamalarından birini dün yaşadım. Sayın Ecevit'i ikna ve tatmin ettiğimi düşünüyorum" dedikten sonra, zirveye sunduğu görüşlerini söyle özetledi:
"Nükleer enerji dışındaki diğer enerji kaynakları fosil kaynaklıdır. Bu enerjilerin kirlilik ve güvenlik riskleri nükleer enerjiden çok yüksetir. Dünyayı kirleten de, tehdit eden de fosil kaynaklı enerjilerdir. Türkiye'nin nükleer enerjiye yönelmesi kaçınılmazdır. Bilimsel hesaplara göre enerji ihtiyacı 2020 yılında yüzde 65, 2050 yılında yüzde 250 oranında artacaktır. Türkiye, bu ihtiyacı ancak nükleer enerji ile karşılayabilir."
Yalçın Hoca, bu nedenle Akkuyu Nükleer Santalı'nın gerçekleşmesini savunuyor. Ancak, bu konuda Prof. Dr. Tolga Yarman'la aralarında bir tartışma yaşanıyor. Zirvedeki tartışma, Başbakan Ecevit'in müdahalesini gerektirecek kadar tırmanıyor. Prof. Dr. Yarman'ın, Prof. Dr. Yalçın'a karşı kullandığı sert üslup, Ecevit'in
"kırıcı olmayalım, üsluba lütfen dikkat edelim" şeklinde uyarıda bulunmasına neden oluyor.
Yarman Hoca, Akkuyu'nun yanlış yer olduğunu, nükleer santalın kurulacaksa Karadeniz'de kurulması gerektiğini savunuyor. Ayrıca füzyon enerjisini beklemenin de bir strateji olacağını asvunuyor.
Yalçın Hoca'nın bu görüşe zirvede verdiği yanıt ise şöyle:
"Füzyon enerji demek hidrojen bombasının enerjisini kontrol altına almak demektir. Bir başka deyişle küçük küçük yapay güneşler yaratmak demektir. Bu teknoloji henüz laboratuvar aşamasındadır. Bunun kullanılabilir şekilde gündeme gelmesi en erken 2050, 2060 yıllarında söz konusu olabilir. Bu beklenemez."
Yarman Hoca ise, beklenebileceği görüşünde. Bu konudaki tartışma Ecevit'in araya girmesiyle duruyor.
* * *
ZİRVE sonrasında Başbakan Ecevit'in endişeleri büyük ölçüde gideriliyor ama yine de kesin bir karara varamıyor. Belki konunun Meclis'te de tartışılması ve Meclis kararına bağlanması da bir seçenek. Ancak, Enerji Bakanı Cumhur Ersümer'in fazla vakti yok. Akkuyu Nükleer Santralı için açılan ihaleyi aralık sonuna kadar sonuçlandırmak zorunda.
Akkuyu konusunda kıyasıya bir rekabet söz konusu. İhaleye katılan üç firma var: 1- Westinghouse (ABD), 2- NPI (Alman - Fransız ortaklığı), 3- Aecl (Kanada).
Westinghouse, ihaleye Japon Mitsubishi firmasıyla ortak giriyor. Hükümet aralık ayı sonuna kadar bu üç firmadan birini tercih edecek.
ABD firmasının tercih edilmesi konusunda ABD Başkan Yardımcısı Al Gore düzeyinde girişim söz konusu.
İki ünite olarak öngörülen Akkuyu Santralı'nın bir ünitesi için verilen teklifler yaklaşık 2.5 milyar dolar civarında.
Hükümet zor bir karar aşamasında...
Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr
