Putin ile Sezer arasındaki bu kucaklaşmanın, Ankaradan önce karşılaştıkları Kazakistan ve Malezyada da yaşandığını aktaralım.Rusya liderinin Ankarada sergilediği bu sıcak tavırlar, iki ülke arasındaki ilişkinin daha da yakınlaştırılması isteğinin işaretleri sayılabilir.Rusya ve Türkiyenin özellikle Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra ortaya çıkan koşullarda birbirleri için daha da önemli hale geldikleri söylenebilir. Ekonomik açıdan her iki ülke de diğeri için büyük bir potansiyel oluşturuyor. Nitekim kısa süre içinde iki ülke arasındaki ticaretin vardığı boyutlar da bunun göstergesi. Belki bundan da önemlisi Avrasya coğrafyasında ortak çıkarların cazibesi bu sıcaklığın hâkim nedeni sayılabilir.Yeniden küresel güç olmaya çabalayan Moskova için Ortadoğu, Kafkasya ve Orta Asya alanında Türkiye stratejik önem taşıyor. Aynı şekilde aynı alanlarda etkin olmaya çalışan Türkiye için de Rusya stratejik önemde bir ülke...Eski Sovyet Avrasyacılığı anlamında değil ama Türk cumhuriyetleriyle çıkar ortaklığını önde tutan, Şanghay İşbirliği Örgütü, Çin ve Hindistan ilişkileriyle ABDye karşı yeni denge arayışındaki Rusya, Türkiyeye de bu gözle bakıyor. Bu Ankaranın çok yönlü ilişkilerle ABD ve ABye karşı seçeneksiz kalmama düşüncesine de karşılık geliyor... Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putinin, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezere gösterdiği sıcaklık dikkat çekiciydi. Televizyon ekranına da yansıdığı gibi Putin, her karşılaşmalarında tokalaşmayla yetinmeyip Sezere sarılıp kucaklamayı ihmal etmedi. Bu genel çerçeve içinde Ankaranın, Rus lider Putine ilettiği en önemli somut talebin Kıbrıs konusunda olduğunu söyleyebiliriz. Rusyanın, BM Güvenlik Konseyinde vetoyla Annan raporunu bloke etmesi, Ankaranın en önemli rahatsızlığını oluşturuyor.Nitekim Cumhurbaşkanı Sezerin, Putine, AB sürecinde Annan Planıyla başlayan ve Türk tarafının evet demesiyle sonuçlanan süreci anımsattıktan sonra diplomatik bir dille Rusyanın BMdeki blokajını kaldırmasını istediğini söyleyebiliriz. Sezer, bu isteği gündeme getirirken, açıktan, "Vetoyu kaldırın" demese bile şu yaklaşımla beklentisini ifade ettiğini belirtiyor:- Kıbrısta Türkiye ve Türk tarafı üzerine düşeni yaptı. Referandumda Rum tarafı hayır derken, Türk tarafı evet dedi. Bu durum hangi tarafın uzlaşmaya yanaşmadığını da ortaya koydu. Bu durum, BM Genel Sekreteri Annanın BM Güvenlik Konseyine sunduğu raporla da tespit edildi. Ama karara dönüşmedi. Siz BMde ağırlığı olan bir ülkesiniz. Güvenlik Konseyinin daimi üyesisiniz. Bu konuda tutumunuzu gözden geçireceğinizi ve destek olacağını umuyoruz.Sezerin "Vetoyu kaldırmanızı bekliyoruz" diye özetlenebilecek bu talebine karşı Rus lider Putinin çok sıcak bir karşılık vermediğini söyleyebiliriz. Rus Devlet Başkanının, Kıbrısta Türkiye ve Türk tarafının çabalarını, adımlarını "takdir" ettiklerini belirtmekle birlikte, Yunanistanla ilişkilerini anımsatarak, "denge" gözetmek zorunda oldukları mesajı verdiği söylenebilir. Kıbrısa soğuk... Sezer ve Putinin en çok üzerinde durdukları konuların başında ekonomik işbirliğinin geliştirilmesi geliyor. Ticaret hacminin büyümesinden iki taraf da memnuniyetini belirtirken, Putinin dengesizlikten şikâyetçi olduğunu aktarabiliriz. Rus liderin, Rusyada iş yapan Türk işadamlarının iş tutarlarının 10-12 milyar doları bulduğunu, oysa Türkiyede iş yapan Rus işadamlarının henüz 400 milyon dolar düzeyinde olduklarını ve bu rakamların birbirine yaklaştırılmasını istediği kaydediliyor. Yerel ticaretle rakamların Rusya lehine gelişmekte olduğu Sezer tarafından belirtilmişse de Putinin beklentisi bunun çok üzerinde. Boru hatları konusunda yeni yatırımlar her iki taraf için de işbirliğinin geliştirilmesi beklentisinin başında geliyor. Ticaret Sezerin açtığı bir konu da Ahıska Türkleri. Cumhurbaşkanı, Ahıska Türklerine yardımcı olunmasını istiyor, sorunlarını aktarıyor. Putinin yanıtı ise "Yakından ilgileniyoruz, geçtiğimiz yıllarda Özbekistanda sorun doğunca onları biz kurtarıp getirdik" biçiminde oluyor. Sezer, ilgilerinin devam etmesini talep ediyor. Ahıska Türkleri Rusya Devlet Başkanı Putin, Cumhurbaşkanı Sezerle görüşmesinde beklentinin aksine Çeçen konusunu açmıyor. Putin konuya girmeyince, hazırlıklı olmasına karşın Sezer de konu etmiyor. Putin, belki zaman darlığından, belki bazı konuları hükümete, Başbakan Erdoğanla yapacağı görüşmeye ayırmak istediğinden, Çeçenistan, Ukrayna, Türkiyenin AB beklentisi gibi alanlara girmeden Köşkten ayrılıyor. fbila@milliyet.com.tr Çeçen konusu yok
