Vergi zirvesi

2001 yılı bütçesinin sunulmasıyla birlikte hükümetin "ek vergi" yükümlülüğü getireceğine ilişkin haberler yayılmaya başladı.
Ankara, bütçe ekseninde iki konuyu tartışıyor:
1- Ek vergi,
2- Enflasyon ve memura yapılacak yüzde 10 ücret zammı.
Hükümet bir ek vergi yükü getirecek mi?
Bu soruyu dün Maliye Bakanı Sümer Oral'a yönelttik. Şu yanıtı verdi:
- Ek vergi gelirine ihtiyaç duyacağımız anlaşılıyor. Bunun nedeni de şu: 2000 bütçesinde bir defaya mahsus aldığımız vergi gelirleri vardı. Örneğin deprem nedeniyle aldığımız vergiler. Bunlar bir defaya mahsus alındığı için 2001 bütçesinde böyle bir gelir olmayacak ve bir boşluk doğacak. 2001 bütçesi için tahmin ettiğimiz 31.8 katrilyon vergi gelirine ulaşmamız için ek vergi geliri almamız gerekli gibi görünüyor.
- Bu konuda ne zaman ve nasıl bir karar alacaksınız?
- Ek vergi geliri kararı için bir liderler zirvesi toplanacak. Ben durum hakkında bu zirveye bir sunuş yapacağım. Tahmin ediyorum, 10 gün içinde vergi için bir zirve toplantısı yapılacak.
- Hazırlığınız yeni vergiler getirmek yönünde mi yoksa mevcut vergi oranlarını yükseltmeyi mi düşünüyorsunuz?
- Uygulayacağımız yöntemi şimdiden bilemiyorum. Arkadaşlar seçenekler hazırlarlar, zirvede ele alınır.
- Vergi yükü hangi kesimin üzerine binecek? Faturanın yine ücretlilere çıkacağı beklentisi var?
- Buna çok dikkat ediyoruz. 2000 yılında da bu yükü dağıtırken, herkesin elini taşın altına koymasına dikkat ettik ve sermaye gelirleri sahiplerinin de bu yükü paylaşmasını sağladık. Yine aynı yaklaşım içinde oluruz.
- Ne kadar ek vergi ihtiyacı görünüyor?
- Bütçe giderlerinin toplamı 48.4 katrilyon tahmin edildi. 31.8 katrilyon lira vergi, 11.3 katrilyon lira vergi dışı gelir tahminimiz var. Bu durumda 5.3 katrilyon bütçe açığı tahmin ediyoruz. Bu açığın tümüyle ek vergi gelirleriyle karşılanması söz konusu değil. O bir bütün olarak finansman sorunu. Ek vergi geliriyle 31.8 katrilyonluk vergi geliri tahminini gerçekleştirmeye çalışacağız.
* * *
İKİNCİ konuya gelince...
Enflasyon ve memura verilecek yüzde 10 zam.
Maliye Bakanı Sümer Oral, yüzde 10'luk zammın ekonomik programın gereği olduğunu belirterek şöyle diyor:
- Memura daha fazla ücret artışı sağlamayı her iktidar ister. Ama memura, işçiye yapılacak asıl katkı, enflasyonun düşürülmesidir. Biz buna uğraşıyoruz ve bu yolda mesafe kat ettiğimiz açık. 2000 yılı için yüzde 25 enflasyon hedefledik. Memura ilk altı ayda yüzde 15 verdik. Haziran ayında enflasyon bu oranı aşınca farkı ödedik. İkinci altı ay başında yüzde 12.6 gibi bir ödememiz oldu. 2001 yılı için yüzde 12 enflasyon hedefliyoruz ve ilk altı ay için yüzde 10 veriyoruz. Enflasyon bunu aşarsa yine farkı ödeyeceğiz.
- 2000 yılı Aralık ayı sonu itibariyle yüzde 25 hedeflediğiniz enflasyonun kaç olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyorsunuz?
- Beklentimiz, yüzde 33 - 34 oranında gerçekleşeceği yönündedir. Böyle gerçekleşirse, memura ücret zammını aşan kısmını yine ödeyeceğiz. Böylece enflasyon artı yüzde 2 formülünü gerçekleştirmiş oluyoruz. Böylece programı da bozmadan ilerliyoruz.
Maliye Bakanı Oral, 2001 yılının ekonomik program için en önemli yıl olduğunu da vurguluyor. Bütçenin ilk kez faiz üreten bütçe olmaktan çıkarıldığını, aksine faiz borcu eriten bir niteliğe dönüştüğünü belirtiyor. Faiz ve maaş bütçesi olmaktan yavaş yavaş uzaklaştığına dikkat çekiyor.
Tabii dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da enflasyon mücadelesinde özverinin sadece çalışan kesimlerden beklenmemesi...


Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr