Bülent Ecevit ve Devlet Bahçeli, seçimleri değerlendirdiler.
Galibiyetlerinin nedeni ve olası hükümet formülleri...
Önce Ecevit:
"Millet, dinin sömürülmesine oy vermedi. Millet, hırçınlığa ve kavgaya da oy vermedi."
Ecevit, böylece - galiba - FP'ye ve DYP'ye gönderme yapıyordu.
Ama millet, ANAP'a ve CHP'ye de oy vermedi. Neden?
Ecevit, bunlara değinmedi.
Yeni hükümette ortak olabileceği, yakın geçmişte aynı kaderi paylaştığı Mesut Yılmaz'ı kırmamaya özen gösteriyordu.
CHP'yi ise, "yok farzetmek" Ecevit'in genel politika çizgisidir.
Peki Ecevit, MHP ile beraber hükümet edebilir mi?
İşte cevapları:
"Fikirlerimizin oluşması için biraz daha zamana ihtiyacımız var.
Bu arada medyayı izleyeceğim.
Medyanın, kamuoyunu nasıl oluşturacağı da ve kamuoyu beklentilerinin ne olacağı da önemli.
Bunları göreceğim."
Geçmişe yolculuk
Görüşmeler epey ilerledikten sonra, Ecevit vazgeçtiğini bildirtmişti.
Bu olayı anımsattım.
Şimdi de benzer bir sakınca görüyor mu?
Ecevit, "Aradan çok zaman geçti. Koşullar çok değişti. Partiler de değişti" cevabını verdi.
Yani MHP'ye kapalı değildi.
Aritmetik
DSP - MHP ortaklığı mümkün.
Ancak, toplam sayıları çoğunluğa varmıyor.
Gerçi MHPbastırırsa, DYP ve ANAP'taki eski yandaşlarını koparabilir.
Meclis aritmetiğindeki noksanını karşılayabilir.
Fakat...
Böylesine duyarlı bir aşamada ve taze başlangıçta, sağduyulu Bahçeli, böyle bir yanlışı yapmaz.
Büyük olasılıkla o boşluk ANAP ile doldurulur.
Üçlü koalisyon kurulabilir.
Tabii, bu formüllerden sadece biri.
DSP - ANAP - DYP hükümeti... MHP - FP - DYP hükümeti... FP'nin dışarıdan destekleyeceği bir ANAP - DYP hükümeti gibi başka modeller de var.
Şimdilik partilerarası çok yönlü dirsek temasları sürüyor.
Bekleyeceğiz.
MHP penceresi
"Seçim başarımızın nedenleri galiba şöyle:
- 32 - 33 yıllık birikimin meyvalarını topluyoruz.
- 12 Eylül'den sonra dağılan oylarımız, yeniden aynı çatı altında toplandı.
- Gençleri yanımıza aldık.
- Bazı değerlerin iç politika malzemesi olarak tüketilmesini, halkımız onaylamadı.
- Anadolu'yu dolaştım. Milletin kavga ve hırçınlık istemediğini gördüm.
Biz kavga etmedik, hırçınlık yapmadık.
Bundan sonra da yapmayacağız."
Peki hangi parti ile ortaklık yapabilir?
Bahçeli, "Hiçbir partiye karşı yargının olmadığını" söyledi.
Ancak şimdilik "FP ve DYP'ye çok sıcak bakmadıkları" söylenebilir.
Düşen mevziler
DSP oy oranı olarak öndeydi, ama, MHP milletvekili sayısı ile başabaş duruma yükselmişti.
Tasnif bugüne sarkmıştı.
Hükümet ortaklığı için seçenekler, DSP ya da MHP'den hangisinin en çok milletvekili çıkaracağına da bağlı.
Oy oranları, milletvekili sayılarına aynen yansımıyor.
DSP'nin oy sayısı daha fazla ama, milletvekili sayısında ise MHP Anadolu oyları ile avantajlı.
Siyasetin düşen mevzileri FP, ANAP, DYP ve CHP'ye gelince...
CHP lideri Baykal, söz vermediği halde, bir olasılıkla bugün Genel Başkanlıktan istifasını açıklayacak. Ama kimse diğer liderlerden istifa beklemesin.
18 Nisan öncesinin istifa söylemleri, buğulu cama parmakla yazılan yazılar gibi uçtu.
Sadece FP, seçimlere kadar ertelediği Erbakan ve partideki radikalleri budamaya başlayacak.
Diğerleri - özellikle ANAP ve DYP - hükümette yer alarak, iç çalkantıları sakinleştirebilirler.
Sahi... "Hani 18 Nisan seçimleri hiçbir şey değiştirmeyecekti? Hani aynı tablo, aynen Meclis'e yansıyacaktı?"
Yazara E-Posta: gcivaoglu@milliyet.com.tr
