Hedefe yaklaşılıyor.Bunda, siyaset vitrininin değiştirilmesinin "tesinde bazı yabancı bankalara ellerinin yanacağını g"stermenin etkisi oldu. 1997 krizi patladığında, son haftalarda Türkiye' nin kaygı verici dolar manzaraları Malezya' da da yaşanmıştı.Doların fiyatı bazı yabancı bankalar tarafından yapay olarak yukarı çekiliyor, sonra da ülke dışına çıkartılıyordu. Malezya Hükümeti bir karar verdi... Birkaç hafta için yurtdışına sermaye hareketlerini durdurttu. Sonra hareketi serbest bıraktı... Fakat... Bu kez yurtdışına çıkacak d"vizler için vergi uygulamaya başladı.™yle ki... D"vizle oynayanlar pişman oluyorlardı.Doların fiyatını yapay olarak yükseltip sonra bunu dışarı çıkartarak "emme basma tulumba" gibi çalışan kar tezgahı bozulmuştu.Bu uygulama da çok kısa sürdü. Sonunda Malezya' da d"viz hareketlerinde spekülat"rler, oyuncular devre dışı kaldılar. Ekonominin kendi normalleri içinde yürümesi sağlandı. Malezya 2 yıldır "yükseliş" çizgisinde. Son "iyileştirme" operasyonunun hedefi; Cuma' ya (bugün) dolar değerinin 1 milyon 200 bin dolaylarına çekilmesiydi. Dersler Malezya Başbakanı Dr.Muhammed Muhatir güçlüydü. Tek parti iktidarıydı.Daha IMF ile anlaşma yapmadan IMF' nin isteyebileceği hedeflerden fazlasını "ng"ren programını hazırlamıştı.Toplum, başbakanın kendi programının arkasında durduğuna inançlıydı. šlkeden sermaye çıkışlarına sadece birkaç hafta ve birkaç aylık iki aşamalı uygulamayı ilan ettiği zaman, herkes "Muhatir'in s"zünde duracağının ve bunun kalıcı uygulama olmayacağının" bilincindeydi.Bizim hükümetin ise programın arkasında sağlam durduğu izlenimlerini verdiği - yeterince - s"ylenemez. "IMF'nin telkinlerini, g"nülsüzce, adeta ite - kaka yaptığı" yolunda bir inanç var. O nedenle... Türkiye, yabancı bankalara yaptırımları dengeli bir çizgide g"türmesi gerekir. Dolar üzerinde oyunları ve yapay şişirmelerle d"vizin dışarı çıkartılmasını "nleyecek bu gibi uygulamalar, belki başka çare kalmadığında Türkiye' de denenebilir. Şimdilik - sadece - bu olasılığı g"stererek kulak çekmek yeterli. Fobi olmamalı. Hiçbir zorlama yok...Bankacılık sistemi kendi kurallarında kalarak, bankacılık etiğine aykırı oyunları bozuyor.Bu oyunları genelleştirip bir "yabancı bankalar fobisi ve cephesi" yaratmak da doğru değil.Çünkü... Türkiye' de bankacılık sisteminin sağlamlaşması ve yapısal reformun gerçekleşmesi için, büyük yabancı sermaye bankalarıyla evlililikler yolu açıldı. Demirbank, dünyanın en büyük gruplarından biri tarafından alınıyor. Türkiye' nin en büyük holdingi, çok büyük bankası için en büyük Alman bankasıyla s"z kesme arifesinde. Garanti Bankası, çok güçlü bir İtalyan grubuyla nikah kıydı. Finansbank, Fransa' nın en büyük bankasıyla ortaklık için "ilke kararı" aldı... G"rüşmeler başladı. Türkiye' nin çok büyük olmayan, fakat sağlam olan bankası da dev bir Amerikan bankasıyla fl"rt halinde.Bir başka dev grubun çok büyük bankası da Alman deviyle mantık evliliğinin diyaloğunu kurdu.Krizlerden sonra Malezya' da ve diğerlerinde bankacılık sistemi bu süreçten geçti. Karma sermaye, aslında en sağlıklı yol olarak g"rülüyor. Türkiye' de TL hesaplarına dayalı yüzbinlerce mudisi ve yüzlerce şubesi olan bir bankaya yatırım yapan yabancı banka, TL' ye karşı niye oyun oynasın? šstelik... Y"netim kurullarında ve hisselerde, yerli ortaklar etkinlikle temsil edilebilecekler.Bütün bunların "tesinde, "nemli olan hükümetin programın arkasında sağlam durmasıdır... Tribünlere oynamamaktır. gcivaoglu@milliyet.com.tr ™rneğin... Türkiye' deki ulusal bankaların, aralarında anlaşarak yabancı bankalara istedikleri kadar d"viz satma kararları ve "nceki gün başlattıkları uygulama, b"yle bir sağduyu çizgisidir.
