İRAN'daki islami cumhuriyet ilk kez farklı bir başkan adayıyla karşı karşıya...
Ezetullah Sahabi, İran'da "laik devlet" gerçekleştirme iddiasıyla cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılmak isteyen farklı bir ses.
Telefonla konuştuk...
Kendisinin "laik" değil, "müslüman" olduğunu söyledi.
Ancak... Şunları ilave etti:
"Devlet dini yasalarla yani şeriat hukuku ile yönetilemez.
Hem modern devletin gereği... Hem devlet görevlerinin ve sosyal ilişkilerin son derece karmaşık hale gelmesi nedeniyle şeriat hukuku yetersiz kalıyor.
İran'a modern pozitif hukuku taşımalıyız."
PEKİ bu fikirlerini halka yayma olanağı var mı?
Sahabi'nin cevabı:
"Televizyon ekranlarının ve gazete sayfalarının kendisine kapalı olduğu" yolundaydı.
"Sadece çok dar bir çevreye erişebiliyorum. Seçilme şansım yok." diyordu.
Zaten...
Henüz adaylığı kesinleşmiş değil.
Adaylığının yönetim tarafından onaylanmasını bekliyor.
Ancak...
Adı, şimdiden dünyanın itibarlı gazetelerinde geçmeye başlamış.
CNN'den İtalyan RAI'ye kadar televizyon haberlerinde yer alıyor.
Fakat, içeride televizyonlar, radyolar ve gazetelerde sesini duyuramıyor.
Seçilme şansı hatta seçimlerde aday olarak adının onaylanma şansı yok gibi.
Ancak...
Bütün dünya televizyonları ve basını ona ilgi göstermeye başlamışlar.
Bu değişik ses, İran'ın kapalı ve tek notadan koro yapan politikasında farklı bir yapılanmanın ilk habercisi olabilir.
Onunla yaptığımız konuşmayı bu akşam Kanal D'deki DURUM programında yansıtacağım.
Fransız filozofu ve "Siyasal İslamın İflası" adlı kitabın yazarı Doç. Olivier Roy da canlı yayında konuğumuz olacak.
Abdullah Gül, Korkut Özal, Mehmet Ali Kılıçbay ve Taha Akyol ile konuyu "İslam ve Demokrasi" konusunu tartışacağız.
STRATEJİ Mori'nin son araştırmasından bazı izlenimleri sunayım.
RP'de düşme sürüyor.
Yaz sonunda yüzde 32'ye kadar tırmanmıştı.
Aralık ve Ocak rakamları yüzde 22 idi.
Dün aldığım bilgilere göre Şubat'ta yüzde 21'e düşmüş görünüyor.
Ancak...
Bunca badireye karşın sadece yüzde 1 puan kaybı önemli değil.
Hatta bu oran, hata payına da giriyor.
RP yerini sağlamlaştırmış görünmekte.
Diğerlerinde önemli bir değişiklik yok.
Anavatan 19, DYP yüzde 13, DSP yüzde 17...
Değişim sadece CHP ve MHP'de;
CHP yüzde 12'ye çıkmış. Bu sıçrama uyguladığı net ve kararlı politikadan kaynaklanıyor.
MHP ise yüzde 9'a düşmüş. MHP bir süredir kamuoyuna mesaj verecek tavırlar koyamıyor. Bunda Meclis'te temsil edilmeyişinin payı var.
Ve tabii...
Kararsızlar gene en büyük parti.
RP'ye alternatif politikayı kimin üreteceği konusunda toplum henüz kararını verebilmiş değil.
Bekleniyor.
Kararsızlığı çözecek bir liderlik hadisesine RP dışı partiler ve genel başkanlar arasından hiçbiri imza atabilmiş değil.
Böyle sürerse, RP gene yüzde 21 dolaylarındaki oyuyla yüzde 80'e hükmeder.
Yahut...
Daha birkaç gün öncesine kadar yoğun yaşadığımız... Ve sancıları hala süren rejim deformasyonu kuşkularıyla karşı karşıya kalabiliriz.
YAZININ başlarında yansıttığım İran'daki "laisizmi savunan başkan adayı" örneği ilginçtir.
İran'ın bir sarkaç hareketi ile mollalar rejimine doğru savrulmasından sonra makulü arayan sürece girdiğinin simgesel işaretidir.
Hayale kapılmak gereksiz...
Ayrıca...
Kimsenin içişlerine de karışmak istemeyiz...
Fakat, Ezetullah Sahabi'nin laik devlet istemiyle başkan adaylığına soyunması sarkaç hareketinde makule ve merkeze doğru yönelişin ilk işareti olabilir.
Türkiye'de demokrasi ve Anayasa'da devletin değişmez niteliği olarak yer alan laisizm talihimizdir.
İran'ın önümüzdeki 20 yılda - belki - alabileceği mesafeyi Türkiye, 3 çeyrek yüzyıl önce geride bırakmıştır.
Bir yandan Refah Partisi - özellikle kendi tabanında ve gövdesindeki radikallerine - Anayasa'nın ve sistemin partisi olmayı benimsetmelidir.
O uçların beyini etkilemesine izin vermemelidir.
Öte yandan...
Türkiye'nin büyük çoğunluğu, demokrasinin doğası gereği doğrultusunda Türkiye'nin yönetimine ağırlık koyabilmelidir. Örgütlenmeyi ve seçim başarısını gerçekleştirmelidir.
İran'da Ezetullah Sahabi tek ses iken, onun görüşü Türkiye'de büyük çoğunluğun korosudur.
