Vize

İspanyol filozof Ortega anlatıyor:
"İsveç Kraliçesi Christina, tahttan feragat ederken yeni bir para bastırır.
Paranın üzerinde bir taç kabartması altında şu kelimeler yazılıdır:
'Ne gerekli bana ne de yeterli.'"
Demirel'in ikinci kez cumhurbaşkanlığı yapmaktan feragatini isteyen Anayasa Komisyonu Başkanı Ertuğrul Yalçınbayır, telefonda gerekçelerini sıralarken, doğrusu hiçbiri Demirel şablonuna uymuyordu.
Yalçınbayır'ın gerekçeleri, "Çankaya ne gerekli bana ne de yeterli" diyebilecek bir imaja uygundu.
Manevi yolculukta başka duraklara varmış olmak ya da olmamak... İşte sorun.
O halde cumhurbaşkanı seçimi sürecini, gerçekçi merceklerle görmek gerekir.
Örneğin...
Demirel'in de ötesinde, Çankaya'ya onun hem gerekli hem yeterli olduğunda, DSP - MHP ve DYP ittifak halindeler.

İlk raunt

Dün Demirel'e Çankaya yolunu açacak ilk raundu, bu üçlü kazandı.
5 + 5 formülünü öngören Anayasa değişimini uçuşa geçirmek üzere "iki kanat nakli" operasyonu başarıyla gerçekleşti.
Demirel, Anayasa'nın 69. ve 86. maddelerindeki değişikliklerle, bir kez daha Çankaya'ya doğru kanat çırpacak.
Bir kez daha tekrarlayalım.
Yani...
FP'ye güvence verecek siyasi partilerin kapatılmasını zorlaştıran Anayasa'nın 69. madde değişikliği...
Ve milletvekillerinin "kıyak" diye anılan emekliliklerini Anayasa Mahkemesi iptal ipoteğinden çıkaran Anayasa'nın 86. maddesinde değişiklik.
Bu üç madde, tek bir çerçeve madde halinde birleştirildi.
Komisyonda "jet hızıyla" kabul edildi.
Böylece...
Anayasa'nın tümü üzerinde oylama yapılacağı için TBMM Genel Kurulu'nda her maddeye ayrı ayrı yeterli oy çıkması güvenceye alınmış oluyor.
Güvensizliklere güvence sigortası(!)

İkili hesaplar

FP'de şöyle kuşkular var:
"Biz, 5 + 5'e TBMM'deki oylamada oy veririz ama ya DSP, MHP, DYP bloku, özellikle ilk ikisi, parti kapatmayı zorlaştıran 69. maddeye oy vermezlerse...
Aman oyuna gelmeyelim."
DSP, MHP, DYP bloku da kuşkuda.
"Biz, ilk madde olarak 69 oylanırken EVET deriz... Sonra bir bakarız 5 + 5 geldiğinde FP yan çizmiş.
Takiyeye dikkat."
Dinlediğim kadarıyla hiç kimse "kıyak" denilen düzenleme için kaygı duymuyordu.
O konuda tam bir ittifak var.
Tarafların kuşkuları doğrudur.

Kanatlanmak

Bu maddelerden biri için 330'un altında oy verilmişse, o madde düşer.
367'nin altında oy çıkmışsa referandum zorunluluğu doğar...
Ve tümü için oylama yapıldığında, sadece çıkacağı kesin olan milletvekili emekliliği ile 367'nin üzerindeki oyları alan iki maddeden biri için Anayasa değişikliği gerçekleşir.
Peki böyle bir olasılığa karşı güvence nedir?
İki tarafın da anladığı bir "reel politika" var.
O zaman...
Oyun oynanan ya da takiye yapılan taraf, maddenin tümü hakkındaki son oylamaya katılmaz.
367 oy çıkmaz.
Maddelerin hepsi birden düşer. Bir yıl boyunca artık TBMM'ye gelemez.
Evet...
Tarafların birer kolları 101. maddeye bağlanmıştır. Diğer kollarıyla kanat hareketleri yapacaklardır.



Yazara E-Posta: gcivaoglu@milliyet.com.tr