Biz ülkeye yabancı sermaye girecek diye beklerken, neredeyse giren kadar sermaye dışarıya çıkmaya başladı.Yabancılar 2004 yılında Türkiyeye yatırım yapmak üzere 1 milyar 223 milyon dolar getirdi. Buna karşılık bizim Türk işadamlarımız ise yatırım yapmak üzere geçen yıl dışarıya 857 milyon dolar götürdü.Yabancı sermaye ülkeye (1) Sabit sermaye yatırımı (fabrika) yapmak için gelir. (2) Gayrimenkul (ev - arsa) almak için gelir. (3) Portföy yatırımı olarak (bono - hisse senedi satın almak) için gelir. (4) Kredi olarak gelir. Milliyet Ekonomide dün yer alan bir habere göre, Doğuş Holding Başkanı Ferit Şahenk, Cenevrede Levent Köprülüye "Altyapı ve şeffaflık sağlanırsa Türkiyeye gelecek paranın sınırı olmaz" demiş. Ancak, bugüne kadarki uygulama "iyimser bekleyişlerin" bir türlü gerçekleşemediğini ortaya koyuyor. Biz yıllardır, "Yabancı sermaye gelsin" derken yabancı sermayenin "sabit sermaye yatırımı" (fabrika yapmak) için gelenleri istiyoruz. Çünkü, bu tür yabancı sermaye, üretimi artırır. İş imkanı yaratır. Ülkenin kalkınmasına katkıda bulunur.Daha önceleri "gayrimenkul (ev - arsa) almak için gelen yabancı sermaye" yoktu. Son zamanlarda arttı. Merkez Bankası ev - arsa için gelen paraları da "yabancı sermaye rakamına" ekliyor.Bu eklemeyle yabancı sermaye için gelen döviz 2003 yılında 1 milyar 694 milyon dolar oldu. Ev - arsa için gelen 978 milyon doları bu rakamdan çıkarırsak, kalıyor 716 milyon dolarlık yabancı sermaye.Aynı şekilde 2004 yılında ev - arsa için gelenlerle birlikte yabancı sermaye girişi 2 milyar 566 milyon dolardı. Ama bunun içinde yabancıların ev - arsa için getirdikleri 1 milyar 343 milyon doları çıkarırsak, sabit sermaye yatırımı (fabrika - arsa) için gelen yabancı sermayenin sadece 1 milyar 223 milyon dolar olduğu ortaya çıkıyor.Biz yıllardır, "Yabancı sermaye gelecek, dertler bitecek" hayaliyle yaşarız... Son on yılda (ev - arsa için gelen sermaye hariç) sabit sermaye yatırımı için ülkeye giren yabancı sermaye toplamı 11.3 milyar dolar. Buna karşılık bizim Türkler, yurtdışına yatırım için on yılda 4.3 milyar dolar çıkarmış. Giren 100, çıkan 40 olmuş. Yatırım yapılsın istiyoruz Yabancı sermaye beklenen ölçüde ülkeye girmiyor. Yabancılar beklenen ölçüde sabit sermaye yatırımı (fabrika) yapmıyor ama, yabancıların yaptıkları ve daha da önemlisi (ucuz ucuz) satın aldıkları fabrikalarla ekonomideki hakimiyetleri giderek artıyor.Merkez Bankası Danışmanı Ercan Türkanın İSOnun 500 büyük sanayi kuruluşu çalışmasına dayalı bir araştırmasına göre, yabancı sermayeli şirketlerin (1) Üretimdeki payları yüzde 20.1, (2) Toplam satışlardaki payları yüzde 23.8, (3) İhracattaki payları yüzde 26.3, (4) İstihdamdaki payları yüzde 14.3, (5) Katma değerdeki payları yüzde 18.6 ve (6) Toplam karlılıktaki payları yüzde 22.6 oranında.Biz yabancı sermaye istiyoruz da... Yabancı sermayeyi neden istiyoruz? Yabancı sermayeden ne bekliyoruz? Hangi sektörlerde neler yapmasını bekliyoruz? Bu konuları tartışmıyoruz. Yapmıyor, yapılmış alıyorlar Yabancı sermaye girişi Türk sermayesi çıkışı Net sermaye girişi(*)1995 885 113 7721996 722 110 6121997 805 251 5541998 940 367 5731999 783 645 1382000 982 870 1122001 3.266 497 2.7692002 1.038 175 8632003 716 499 2172004 1.223 857 366Toplam 11.360 4.384 6.976 (*) Gayrimenkul alımı için giren sermaye hariç. guras@milliyet.com.tr Doğrudan sermaye giriş ve çıkışları (milyon dolar)
