2010 bütçesi memura ve faize çalışacak
2010 yılı bütçesine göre devlet 193 milyar TL vergi toplayacak. Bu verginin 71 milyar lirası kamu personelinin maaşına ve sigorta primine gidecek. 56 milyar lirası ile faiz ödenecek. Bu iki harcama kalemi vergi gelirinin yüzde 66’sını yutuyor.
31 milyar lirası açığı için kullanılmak üzere sosyal güvenliğe yapılacak 57.7 milyar lira transferi ekleyiniz… Gitti bütün paralar.
Açıklıkla belirtmek gerekir: (1) Kimsenin kamu personelinin maaşında gözü olamaz. Gönül ister ki kamu personelinin maaşları daha çok artsın. (2) Tabii ki kamunun borç faizlerinin zamanında ödenmesi gerekir. (3) Sosyal güvenlik açıklarının kapatılması bir zorunluluktur.
İyi de… Bütçenin tüm imkânları kamu personeli maaş ve ücretlerine, faize, sosyal güvenlik kurumları açıklarına gider ise, (1) Krizden çıkabilmemiz için devlet ekonomiye nereden para bulup da can suyu verecek? (2) Yatırımları, üretimi, istihdamı artırmak için teşvik tedbirlerinin faturasını nasıl ödeyecek?
Kriz döneminde birçok ülke bütçe açığını göze alarak ekonomilerini canlandıracak harcamalara yöneldi.
Maliye Bakanı’nın açıklamalarına göre hükümetin 2009’da ekonomiyi canlandırma amacıyla uyguladığı vergi teşviklerinin faturas 4.7 milyar lira olmuş. Buna karşılık bütçenin 62 milyar lira açık vermesi bekleniyor. Açığın temel nedenleri (1) Vergi gelirlerinin azalması (2) Her şeye rağmen olağan harcamaların artması.
2009’un ilk 9 ayında vergi gelirleri yüzde 1.5 azalırken harcamalar yüzde 19.2 arttı. Personel harcamalarındaki artış yüzde 14.7 oldu. 2010’da da bütçenin 50.1 milyar lira açık vermesi bekleniyor. Hükümet bu açığı halka aş ve iş bulmak için mi göze alıyor? Hayır… Kamu personeli maaşını, faizleri ve sosyal güvenlik kurumları açıklarını ödemek için.
İyi de ekonomi nasıl canlanacak, canlanmazsa hükümet nasıl vergi toplayacak? Özetle 2010 bütçesi kriz sonrası ekonomiyi canlandırmayı hedef alan bir bütçe değildir.
Canlandırma bütçesi değil
2010 bütçe tasarısı hükümetin zorunlu harcamalarını karşılamak telaşında, daralan ekonomide vergi yükünü ve cari harcamaları yerine getirmek amacıyla borçlanmayı artırmayı hedef alan bir bütçe. Ekonomiyi ferahlatmayacak, daha da sıkacaktır.
2010 yılında (1) Halkı rahatlatacak, talebi canlandıracak, (2) Üretim, yatırım, istihdam ve ihracat artışını teşvik edecek harcamalara ağırlık verecek, bu harcamalar için (dikkat buyurunuz: cari harcamalar için değil, üretimi coşturacak harcamalar için) borçlanmayı göze alabilecek bir bütçeye ihtiyacımız var.
Açıklanan bütçe tasarısı, halka, üreticiye, yatırımcıya, ihracatçıya bir şey getirmiyor. Kamu personeli ile faizciyi krize ve enflasyona karşı koruyor. İşte o kadar.
