Amerikalılar bizim bornozlarımıza ve sabahlıklarımıza bayılıyor. En makbul bornoz ve sabahlık "Türk bornozu" ve "Türk sabahlığı". Amerikalılar yıkanmayı seven insanlar. Sabah akşam yıkandıkça da bizim bornozları eskitiyorlar. Bornoz ile kurulanarak sabahlık giyiyorlar.
Birçok yerde bornoz ve sabahlık üretiliyor. Özellikle Denizliler, şimdilerde Amerika halkına bornoz üretmek için çalışıyor. Geliniz görünüz ki, şimdiye kadar Amerikalılar bizim bornoz ve sabahlık satışımızın önüne set çekiyordu. Kota denilen bir sınırlama ile her yıl sınırdan 9.5 milyon adetten fazla bornoz ve sabahlığın girişine izin vermiyordu.
2002 yılı başından itibaren "bornoz ve sabahlık kotası" kalkıyor. Artık sanayicilerimiz ABD pazarına istedikleri kadar bornoz ve sabahlık satabilecek... ABD ile ticaret konusu gündeme geldiğinde devamlı olarak kotadan söz edilirdi. Önce "bornoz ve sabahlık kotası" kalkıyor. Ardından 2005 yılına kadar diğer kotalar da kalkacak.
İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri uzmanı Esin Usta Hanım’dan öğrendiğime göre, 1995 yılındaki Dünya Ticaret Örgütü toplantısı sırasında Tekstil ve Hazır Giyim Anlaşması adı altında bir anlaşma yapıldı. Bu anlaşma ile 2005 yılına kadar kademeli olarak (1995 / 1998 / 2002 / 2005 yıllarında) kota benzeri sınırlamaların kaldırılması, tam serbestiye geçilmesi öngörüldü. Ama, ABD, bir cinlik yaptı. 1995 ve 1998 yıllarındaki listeleri kotaya tabi olmayan mallarla doldurdu. Bu durumda kotaya tabi malları, 2002 ve 2005 yıllarında iki listede tamamen serbest bırakmak zorunda.
ABD’ye ithali 2002 yılından itibaren serbest bırakılan mallardan bizim için önem taşıyanı bornoz ve sabahlık. Amerikan firmalarının dışarıdan satın aldıkları bornoz ve sabahlığın üçte biri Türk bornozu ve Türk sabahlığı. Kota uygulamasında sınırlama değer olarak değil miktar olarak idi. Biz yıllık 9.5 milyon adetlik bornoz ve sabahlık kotası için de son yıllarda ABD’den 5 yılda 108 milyon dolar dolayında döviz sağladık.
Sayın okuyucularımız, hatırlayınız... ABD ile ilişkiler gündeme geldiğinde devamlı olarak "kota"dan söz edilir. "ABD hükümeti kotayı kaldırsa çok iyi olacak" denilir.
2002 yılında kotası kaldırılan mallardan şimdilik bizim için önem taşıyan iki mal bornoz ve sabahlık... Ama kotaya tabi ve bizim için önemli olan başka mallar var: Özellikle tişört, pantolon ve yatak çarşafı... Bu mallarda da iddialıyız.
Ancak iddialı olduğumuz bu mallarda kota 2005 yılına kadar devam edecek. Bu mallar üç yıl sonraki listede kalan mallar.
Kotanın kalkması iyi ama, sadece bizim kotamız kalkmıyor. ABD pazarına girmeye çalışan rakibimiz ülkelerin de kotası kalkıyor. Kota kalkınca kalite, fiyat ve marka rekabeti daha da önem kazanıyor.
