Mustafa Kemal, İzmir Mebusu Mahmut Celal Bey’i (Celal Bayar) Çankaya’ya davet etti. “Mahmut Celal Bey” dedi, “Osmanlı'nın payitahtı İstanbul, bankalarıyla, tüccarıyla almış başını gitmiş... Biz Ankara’yı başşehir yapacağız. Ama bankası yok, tüccarı yok... Alınız bu 250 lirayı. Bir banka kurunuz. Ankara’nın bankası olsun. Başşehir’de iktisat gelişsin.”
İs Bankası böyle kuruldu. Mahmut Celal Bey (Bayar) “Ey Ankara ahalisi” diye hitap etti: "Mustafa Kemal’in direktifiyle Başşehir’in iktisadiyatini yükseltmek için bir banka kurduk. Bu banka sizin bankanız olacak. Bankanıza sahip çıkınız...” Bunun üzerine Ankara halkına 10 lira nominal bedel ile 159 bin adet hisse senedi satıldı.”
10 yıl önce İş Bankası’nın Levent’deki genel müdürlük kulelerinin açılışının yapıldığı günlerde Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Cem Behar bunları anlattıktan sonra bana bir soru yöneltmişti: “İstanbul’a karşı, Başşehir’in iktisadiyatini güçlendirmek için Mustafa Kemal’in kurdurduğu banka Ankara’dan İstanbul’a taşınırken, Ankaralılar acaba seslerini neden çıkarmadı? Banka acaba Ankara misyonunu tamamladığı için mi İstanbul'a göç etti?” (Milliyet, 3 Ekim 2000)
Ankara misyonunu tamamladı mı?
Ankara’da önçe İş Bankası kuruldu. Ardından Merkez Bankası, Sümerbank, Emlak Bankası... Hepsinin Ulus’ta inşa edilen binaları mimarisi ile görkemi ile Ankara’nın ve Cumhuriyet’in sembollerinden oldu. Cem Behar’ın sorusunu bu kez ben başkalarına soruyorum: Acaba Ankara misyonunu tamamladığı için mi, ne kadar banka varsa İstanbu’a taşıyoruz?
Ben Halk Bankalıyım. Mülkiye’de yazları Halk Bankası’nda çalışmaya başladım. Mezun oldukdan sonra çalışmaya devam ettim. Anafartalar Caddesi’nde 4 katlı Genel Müdürlük binasında küçük bir odam, ama duvarda kocaman 1x2 metre boyutunda bir Bedri Rahmi tablom vardı. (Umarım Halk Bankası’nın koleksiyonundadır).
Sonraları Halk Bankası Genel Müdürlüğü için yeni binalar yaptırıldı. Doğan Tekeli Sami Sisa’nın projesine dayalı olarak 1990’da inşa edilen 60 bin metrekarelik 24 katlı binaya daha sonra Hazine geçince 2000’de gene Doğan Tekeli Sami Sisa projesine dayalı 100 bin metrekarelik 32 katlı bir bina yaptırıldı.
Şimdilerde duyuyoruz ki banka İstanbul Ataşehir’de 223 milyon TL’ye 57 dönüm arsa almış. İstanbul’a taşınacakmış. 10 yılda bir yeni genel müdürlük binası. Bir rekor!
Neler olooor…Neler olooor !
Aynı yerde Ziraat Bankası 211 milyon TL’ye 54 dönüm, BDDK 167 milyon TL’ye 43 dönüm arsa almış. Bu arsaların üzerine binalar yapılacak. SPK da Ankara’dan İstanbul’a taşınacağından, üzerine bina dikeceği arsa arayışında imiş. Şimdilerde Finans Merkezi’nde arsanın ortalama fiyatı 4 milyon TL olmuş. Antikacı Atam (Kaspar) Usta isminde bir Ermeni dostum vardı. Toprağı bol olsun... Böyle durumlarda, “Neler olooor!... Neler oloooor!...” derdi. İşte o biçim “Neler olooor!... Neler olooor!”...
Metrekaresi 4 milyon TL’ye satılan arazilerin bir bölümü Tercüman’ı yayımlayan rahmetli Kemal Ilıcak’a aitti. Bir bölümü Selim Edes’in Eska’sının idi. Kemal Ilıcak’ın ve Selim Edes’in borçları nedeniyle 3-5 kuruşa bankalara geçen bu arazileri şimdilerde TOKİ pazarlıyor.
Finans Merkezi’nin içinde yer alacağı arazi 500 dönüm. 300 dönümü banka ve kamu kurumlarına, kalanı özel şirketlere satıldı, satılıyor. Özel şirketler burada ofis binaları rezidanslar yapacak. Finans Merkezi olarak ayrılan arazinin etrafı zaten bugünden konut binalarıyla çevrelenmiş durumda. Şehrin iş merkezinden uzak, ulaşım imkanı güç, apartmanlar arasına sıkışmış yeni Uluslararası Finans Merkezi vatana millete hayırlı olsun. Ne dert... Olmadı... 10 yıl sonra bankaları SPK’yı İMKB’yi bir başka yere taşırız...
