Ayşe Hanım Teyzem "hisse" peşinde

Ayşe Hanım Teyzem "- TÜPRAŞ hissesi satın alayım mı?" diye soruyor. "- Neden?" dedim. "- Eee... Herkes alıyor, ben neden almayayım?" diyor.
Anlatmaya çalıştım: "- Ayşe Hanım Teyzeciğim, herkese bakarak hisse senedi satın alınmaz. Siz kendi durumunuza bakınız..." O ise ısrarcı. "- Ama evladım herkes borsada şakır da şukur para kesiyor... Milyarder oluyor..." Tekrarladım. "- Ayşe Hanım Teyzeciğim, siz herkese bakmayınız, kendinize bakınız. 19 Ocak 2000 tarihinde 2 milyar 41 milyon lira para yatırarak borsaya girmiştiniz... Bakınız bakalım o günden bu yana yatırdığınız para ne olmuş? O portföyü satıp da mı TÜPRAŞ alacaksınız? Yoksa, repodaki paranızı mı bozduracaksınız?"
Ayşe Hanım Teyzem "bilenmiş" bir yatırımcı olmuş: "- Halka açılan şirketlerin hisselerini önceden satın alıyormuşsun. İki gün sonra bu senetler borsada alınıp satılmaya başlandığında fiyatları havalara çıkıyormuş. Hemen satıyormuşsun. Dünya kadar kar ediyormuşsun... Ben de bunu yapacağım" diyerek direniyor.
Ayşe Hanım Teyzem'e anlatmaya çalıştım: "(1) Kısa sürede hisse senedi alıp satarak kar etmek hayaldir. Çok az kimsenin yapabileceği bir iştir. Riski büyüktür. Hem de unutulan bir şey var. Bir hisse senedini satın aldıktan sonra 3 ay içinde satanların elde ettikleri kazanç üzerinden vergi vermeleri gerekir. (2) TÜPRAŞ hisse senetleri için 'teklif toplanıyor'. Henüz fiyatı belli değil. Fiyatı belli olmayan hisse senedinden kaç tane satın alacağınızı bildireceksiniz. Buna teklif toplama deniliyor. Sonra fiyatları açıklanacak. O fiyattan satın alacaksınız. Halka arzdan iki gün sonra borsada işlem başlayacak. Arz ve talebe göre borsadaki işlem fiyatı oluşacak. Bu fiyatın illa da halka arz fiyatının üzerinde olacağı söylenemez."
Ayşe Hanım Teyzem risk üstlenmeye karar vermiş gibi: "- Olsun" diyor. "- Başkaları yapıyor ya... Ben de yaparım... Benim başkasından ne farkım var?"
Anlatmaya çalıştım: "- Ayşe Hanım Teyzeciğim, başkalarından ne farkınız olduğunu siz kendiniz bileceksiniz. Siz kendi farkınıza göre adım atacaksınız. Sizin gibi küçük yatırımcı, kısa süreli al - sat ile para kazanamaz. Kaybeder. Sizin gibi küçük yatırımcının, hisse senedine bağlayacak kadar bir parası var ise, bu işin uzmanı aracı kurumların tavsiyesine uygun biçimde bir portföy sahibi olur. Sonra buraya bağladığı parayı unutur. Her gün kalbi küt küt atmaz. Bir yıl, iki yıl sonra portföyün büyümesine göre belli bir parasal imkan elde eder.
Ayşe Hanım Teyzeciğim, 2 milyar 41 milyon lira ile 19 Ocak'ta borsaya girdiniz. Dün 20 Mart'ta (iki ay sonra) portföyünüzün değeri 2 milyar 6 milyon liraya düşmüştü. Açık anlatımıyla iki ayda 35 milyon lira kaybınız vardı. Bu demek değil ki, borsaya girmek ile hata ettiniz. İnşallah bir yıl sonra portföyünüzün değeri yükselir... (Ama gerileyebilir de!..)
Unutmayınız, siz borsaya girerken 2 milyar lirayı "repo"dan çözdünüz... O para repoda kalsa idi, her ay 70 milyon, iki ayda 140 milyon lira dolayında bir para alacaktınız. Şimdi TÜPRAŞ hisselerini hangi para ile alacaksınız? Cevapladı: "- Repoda 5 milyar lira param daha var..." Sordum: "- Onun aylık geliri ne kadar?" Cevapladı: "- 175 milyon lira kadar." Sordum: "- O paraya ihtiyacınız var mı?" Cevapladı: "- Olmaz olur mu? Mutfak masrafını karşılıyorum." Sordum: "- İyi de 5 milyar lirayı hisse senedine yatırınca mutfak masrafını nasıl karşılayacaksınız?" Cevapladı: "- Evladım 5 milyar liram bir hafta sonra 7 - 8 milyar lira olacak. Hisse senetlerini satıp tekrar repoya yatırırım."
Bu konuşmadan sonra Ayşe Hanım Teyzeme "evlat" nasihatı çektim... "- Aman Ayşe Hanım Teyzeciğim... Kısa sürede kazanç hayali ile sakın mutfak masrafını karşılayan gelir kaynağınızı borsaya bağlamayınız... Eğer fazladan paranız var ise, eğer borsaya bağlayacağınız parayı altı ay, bir yıl, iki yıl unutabilecek gücünüz var ise giriniz. Paranızın hepsini de TÜPRAŞ'a bağlamayınız... Önümüzdeki günlerde halka arz edilecek daha başka hisse senetleri var... Bütün yumurtaları aynı sepete koymayınız. Riski dağıtınız..."
Ayşe Hanım Teyzem gene bildiğini yapacak... Ama, ben bildiğim kadarı ile uyarmaya çalıştım.



Hisse senetleri borsada bin adet olarak alınıp satılıyor. Bin adedine de LOT deniyor.