Yapı Kredi'nin Pamukbank ile birleşmesi, HSBC isimli yabancı sermayeli bankanın Advantage Card sisteminin işleticisi Bankar'ı satın alma teşebbüsü önemli gelişmelerdir.
Çünkü, (1) Yapı Kredi ile Pamukbank birleşince, aktif toplamına göre bankaların büyüklük sıralaması değişmektedir. (2) Daha önce Demirbank'ı satın alarak aktif büyüklüğüne göre banka sıralamasında yukarıya doğru tırmanmaya başlayan yabancı sermayeli HSBC isimli bankanın Advantage Card sisteminin işleticisi Bankar'ı satın alması, Türk piyasasında iddiasının, tırmanışının süreceğini göstermektedir.
Neyin ne olduğunu anlatayım:
(1) Türkiye'de şube açan yabancı bankalar var. Bunların ana bankaları yurtdışında. Ana bankaları yabancı banka. Türkiye'de faaliyetlerini, "yabancı banka şubesi" olarak sürdürüyorlar. ABN Amro Bank, Banco di Roma, Citibank, Credit Lyonnais, Credit Suisse, ING Bank, J.P. Morgan - Chase, Societe Generale, Westdeutsche Landensbank bu tanıma giren yabancı banka şubeleri. (2) Türkiye'de kurulmuş yabancı bankalar var. Bunlar yüzde yüz yabancı sermayeli banka ama Türk kanunlarına göre kurulmuş, "anonim şirket" statüsünde, Türk bankasından tek farkları sermayelerinin tamamı yabancılara ait bankalar.
Arap Türk Bankası, BNP - Ak - Dresdner Bank, HSBC Banka ile (Nova Bank ile Bandue Comerciale Portaguese tarafından satın alınan) Sitebank bu gruba giren bankalar.
Bu bilgiyi, Türkiye'de hızla gelişen HSBC isimli bankanın nasıl bir statüye sahip olduğunu açıklamak için verdim. HSBC, banka sıralamasında aktif büyüklüğüne göre 27'nci sırada iken 14'üncü sıradaki Demirbank'ı satın alarak 8'inci sıraya oturdu.
Advantage Card, Türkiye'de alışveriş kartı uygulamasında öncülüğü olan ve çok yaygın kullanılan bir kart sistemi. Daha önce Akbank ve Finansbank bu sistemi satın almak için ön anlaşma yapmıştı. Şimdi HSBC'nin benzer bir girişimi var. Bu girişim bankanın "büyük oynamaya" niyetini ortaya koyuyor. Büyükler ile "rekabeti zorlayacağı" anlaşılıyor. Bu çok önemli.
Bir süre önce aktif büyüklüğü bakımından 6'ncı sıradaki Garanti, 10'uncu sıradaki Osmanlı Bankası ile birleşerek 3'üncü sıraya yükselmişti.
Şimdi ise 4'üncü sıradaki Yapı Kredi, 7'nci sıradaki Pamukbank ile birleşerek Ziraat Bankası'ndan sonra ikinci büyük banka olma niyetini açıkladı.
Yapı Kredi'nin Pamukbank ile birleşmesi ile Garanti'nin Osmanlı ile birleşmesi birbirine benziyor. Doğuş Grubu nasıl sahip olduğu Garanti ile Osmanlı bankalarını birleştirerek aktif yapılarını güçlendirme arayışına girdi ise, aynı arayış içinde Çukurova Grubu da sahip olduğu Pamukbank ve Yapı Kredi'yi birleştiriyor.
Türkiye'de banka sistemi yeniden yapılanıyor. Eski sağlıksız yapının üzerine bir çizgi çekiliyor. Bilançolar gerçeği yansıtacak şekilde düzenleniyor. Yakında açıklanacak. Bu yeniden yapılanma bazı bankaların öz kaynak ihtiyacının daha açık biçimde ortaya çıkmasına yol açıyor. Ancak kısa sürede bankalara büyük miktarlarda öz kaynak akıtmak çok zor. Sermaye piyasası işlemiyor ki, halka hisse senedi satılabilsin. Yabancı sermaye gelmiyor ki, yabancı ortak alınabilsin. Bankaların büyük pay sahipleri gruplar nakit içinde yüzmüyor ki, bankalarına nakit sermaye koyabilsin... Bu durumda sermaye ihtiyacı olan bankaların durumu iyi bankalarla birleştirilmesinden doğal bir şey olamaz. Birleşmeler aynı zamanda işletme maliyetlerini düşürüyor.
Bu gelişmeler devam edecek. Çünkü banka sisteminde taşlar yerinden oynadı. Taşların yerine oturması da zaman alacak.
Kaynak: Bankalar Birliği
Açıklama: En son yayımlanan rakamlar geçen zaman içinde değişti. Bu tablo genel bilgi vermek için yayımlanmaktadır.
