Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

“Vergi Affı” ile ilgili açıklama bazılarını “ümitlendirdi” ama, af ile ilgili açıklamaya eklenen “aba altından sopa göstermeye yönelik” söylemler, çok kişinin “endişelenmesine” yol açtı.
- “Kamu Alacaklarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Tasarısı” kimleri ümitlendirecek, kimleri mutlu edecek?
Ana para borcu aynı kalmak şartı ile, gecikme faizlerinden belli ölçüde kurtulacaklar.
- Bu tür sorunu olanlar kimler?
Bunlar daha çok kriz döneminde, işlerin durması sonucu güç duruma düşen Anadolu’daki KOBİ’ler ve esnaf. Sigorta ve kredi borçlarını ödeyemediklerinden sadece gecikme faizi yükü altına girmediler, bu nedenle banka kredileri kesildi. İş yapamaz hale geldiler. Bunlar için önemli olan kilitlenen sistemin açılmasıdır. Çarkın dönmeye başlamasıdır.
- Büyüklerin böyle derdi var mı?
Büyükler krizde de sigorta ve vergi borçlarını ödedi. Banka kredilerinde tıkanma olmadı. 2010 yılının ilk 9 aylık bilançoları gösteriyor ki, durumları da iyi.
- O zaman yeniden yapılandırmanın af bölümünden kimler yararlanacak?
Öncelikle KOBİ sahipleri,esnaf ve de elektrik,su borcu olanlar.

KOBİ ve esnaf affında geç kalındı
- Rahatlayacaklar mı?
Tabii ki beki ölçüde rahatlama olacak ama, genelde geç kalındı. Özellikle bu kesim için krizden hemen sonra sosyal güvenlik primi ve vergi borçlarında yeniden yapılandırma zorunluluğu vardı. Gerçek anlamda ödeme güçlüğü ile karşılaşanlar zaten battı. İş yerlerini kapattı. Tasarı kanunlaşıncaya kadar ayakta kalmayı başaranlar zaten sorunlarını şöyle böyle çözmüş demektir.
- Tasarıdan daha da doğrusu tasarıyı anlatmak için toplantı düzenleyen Devlet Bakanı Başbakan yardımcısı Sayın Babacan’ın söyledikleri kimleri endişelendirecek?
Çok kişi endişelenecek. Endişelenenlerin sayısı sevinenlerin sayısından çok olacak.
- İnsanlar neden endişelenecek?
Anlaşıldığı kadarı ile Hükümet bu tasarı ile (1) Vergi verenlerin, beyanlarını, daha çok vergi verecek şekilde yükseltmelerini, (2) Bugüne kadar vergi vermeyenlerin, kayıt dışı kalanların, vergi beyannamesi düzenleyerek vergi vermelerini bekliyor.
- Hükümet bekliyor diye bunlar olur mu?
Sayın Babacan “Gönüllü olarak vergi beyannamelerindeki rakamı yükseltmeyenler ile vergi beyannamesi vermeyeler için sıkı denetim başlatılacak” dedi.

Önemli olan uygulama
- Bu söylemler kimi endişelendirir?
Çok kişiyi endişelendirir. Küçüğüyle, büyüğüyle her işadamını huzursuz eder. Vergisini tam olarak ödemek isteyenler bile vergi denetiminden çekinirler. Denetim sonucu ortaya çıkacak bir sorun nedenle Maliye ile anlaşmazlığa düşmek istemezler.
Vergi beyanını gönüllü olarak yükseltmeyenlerin öncelikle denetleneceği konusundaki açıklamalar uyarının ötesinde “tehdit” olarak algılanır.
- Tasarı ne zaman kanunlaşır?
TBMM’de yılbaşına kadar bütçe müzakerelerinin tamamlanması gerekiyor. Bu müzakereler arasında tasarının gündeme gelmesi zordur. Yılbaşından sonra kanunlaşması mümkündür.
- Hükümet tasarısı, TBMM’deki müzakerelerde değişebilir mi?
Kapsasamı genişletilebilir.
- Ne zaman kanunlaşacağı, ne zaman yürürlüğe gireceği belli olmayan tasarı neden bayram öncesi açıklandı?
Tekrarda yarar var. Af bekleyenlere “bayram şekeri” dağıtıldı.
- Ya diğer iş çevrelerine?
Onlara da “göz dağı” verildi. “Beyanname veriyorsanız verginizi artırın, bugüne kadar beyanname vermedi iseniz beyanname düzenleyerek vergi vermeye başlayın” denildi.
- Netice?
Her af kamu vicdanını yaralar. Vergisini verenler, vaktinde ve tam olarak ödeyenler “kırılır”. Ama devletin çok sayıda vergi mükellefi ile ihtilaflı olması, çok sayıda mükellefin mahkemelerde sürünmesi de normal olmayan bir durumdur. Neticeye bakalım. Tasarı kanunlaşsın, uygulama başlasın. Neyin ne olacağını o zaman göreceğiz.