Tüketici (fakiri ile zengini ile) beyaz ekmeği sever hale geldi. İşte onun için fırıncı, değirmenciden beyaz un istiyor. Değirmenci beyaz un üretiyor.
Burası çok çok önemli. Sorunun kaynağı halkın “zararını bilmediği için” beyaz ekmek talebinin devam etmesi.
Biz beyaz ekmeği bilmezdik. Şehirlerde zenginlerin ekmeği olarak tam buğday ekmeği yanında vitrine çıkarılan “francala”, köyden kente göçenlerde “zengin ekmeği - beyaz ekmeğe” olan talebi yarattı. Tam buğday ekmeğinden kısa sürede beyaz ekmeğe yöneldik.
Beyaz ekmek için değirmenlerde beyaz un üretiliyor.
Beyaz un üretmek için değirmende, buğday tanesinin içinden (1) buğday özü ruşeym ile (2) kaba ve ince kepek ayrılıyor. Halbuki değirmende ayrılarak bir yana konulan bu buğday özü ile kaba ve ince kepekte, (a) E vitamini, (b) omega 3 ve 6, (c) protein, (d) karbonhidrat, (e) zengin vitamin ve mineraller ve (f) lif var.
Çocuklar sağlıksız büyüyor
Bu vitamin ve minerallere sahip olmayan beyaz undan yapılan “sünger ekmek”, halkımızın açlık duygusunu bastırıyor ama, halkımızın “vücudunu ve kafasını” beslemiyor.
Halkımız temel gıda maddesi olan ekmekten “alması gereken enerjiyi - vitaminleri ve mineralleri” alamıyor.
Annelerin yetersiz beslenmesi sonucu doğan bebeklerde ve süt çocuklarında ölüm oranları artıyor. Her beş çocuğumuzdan birinin boyu yaşına göre kısa. Çocuklarımızda demir yetersizliği anemisi var. Yetişkinler demir yetersizliği anemisi sonucu çabuk yoruluyor. İyot yetersizliğinden tiroid sorunu ortaya çıkıyor. Guatr, kemik çarpıklığı hastalıkları artıyor. Vitamin ve çinko yetersizliği vücut dengesini bozuyor. Diyete bağlı kalp hastalıkları, damar hastalıkları, yüksek tansiyon sorunu önem kazanıyor. Kolesterol artıyor. Kanser, şeker hastalığı, ostropoz, kemik kırılmaları halk arasında giderek yayılıyor.
Sağlıklı beslenme denilen şey, “var olan ve yaşam kalitesini bozan beslenme alışkanlıklarının” düzeltilmesi demektir.
Sağlıklı beslenme sayesinde protein - enerji yetersizliği, demir yetersizliği, anemisi, iyot yetersizliği hastalıkları, raşitizm, diş çürükleri, şişmanlık gibi sorunlar en aza iner. Koroner kalp hastalıkları, hipertansiyon, kanser, diyabet, ostropoz gibi hastalıkların riski azalır.
Ne kadar ekmek yiyoruz?
Tam buğday unundan yapılan ekmek bile insanın sağlıklı beslenmesi için gerekli enerjinin yüzde 40’ını sağlayabilirken, buğdayın en önemli bölümleri çıkarılarak üretilen beyaz undan yapılmış beyaz ekmek yiyenler (açlıklarını bastırır ama) beslenemezler. Enerji alamazlar. Sağlıkları bozulur.
Halkımız günde 100 gr. ile 800 gr. arasında (ortalama kişi başı 350 - 400 gr.) ekmek tüketiyor. Türk Silahlı Kuvvetleri’nde kişi başı günlük ekmek tüketimi 900 gr.’a kadar çıkıyor.
(Bu yazıda verilen bilgiler, 10 yıldır bu sütunda un ve ekmek konusunda yazdıklarımın, uyarılarımın özetidir.)
