Biz doların 1.70 YTL olduğu günleri de gördük

Dolar dün 1.41 YTL’den satılıyordu.   n Doların 1.41 YTL’den satılması olağandışı bir gelişme mi?
-  Dolar daha ne kadar yükselir?
Doları kimler alıyor? Kimler satıyor?
-  Dolar fiyatının artması hayatı nasıl etkiler?
Biz geçmişi çabuk unutuyoruz. 2002 yılının temmuz ayında dolar 1.69 YTL idi 2003 yılının mart ve nisan aylarında 1.70 YTL’yi gördük. 2006 yılı haziran ayında 1.57 YTL oldu.
2007 yılı ocak ayında 1.41 YTL idi. 2007 yılı sonunda 1.16 YTL’ye geriledi.
Uzun süredir (1) Halkımız, (2) İhracatçılarımız, (3) TOBB, TÜSİAD, MÜSİAD gibi meslek kuruluşlarımız (4) İktisatçılarımız, doların çok ucuz olduğunu, fiyatının artmasının gerektiğini söylüyordu. 2002’de, 2003’te, 2006’da, 2007 yılında dolar 1.41 YTL’nin üzerinde işlem görürken Türk ekonomisi çökmediğine göre bugün de çökmesi söz konusu olamaz.

Merkez devreye girerse...
Piyasanın içinde olanlar (Tahtakale’nin Çarıklı Erkân-ı Harp’leri) diyor ki, dolar fiyatı 1.46-1.50 YTL’’ye çıkınca artış duraklar.
Bizim sorunumuz piyasanın sığ olması. Önceki gün dışarıdaki bankalar, dün içerideki kamu kuruluşları döviz almaya kalktı. Piyasa sığ olduğundan fiyat hemen yükseldi.
Çarıklı Erkân-ı Harp’ler diyor ki, piyasanın sığlığını yok etmek için (1) Merkez Bankası döviz satın almaktan vazgeçmelidir. (2) Merkez Bankası teminat karşılığı isteyen kredi müesseselerine döviz kredisi vermelidir.

Halkımız dolar satmıyor
Bizim halkımızın bankalarda döviz mevduatı, cebinde nakit dövizi var. Yıllardır, dövizin ucuzluğundan yakınılıyordu. Döviz fiyatı artınca hemen satacaklarını söylüyorlardı.
Dolar 1.41 YTL oldu. Ama satan yok. Hatta doların yükseldiğini görenler yüksek fiyatla dolar satın alıyor. Halbuki bekleyiş, doların artmasıyla halkımızın dolar satmaya başlayacağı şeklindeydi.

Doların yükselişi hayatı nasıl etkiler
Dolar 1.70 YTL’den satılırken nasıl ayakta kaldıysak, gene öyle ayakta kalırız. Dolar 1.70 YTL’den satılırken, borçlar, kiralar ödeniyor, dolarla alışveriş yapılıyordu. Dolar fiyatı gerileyince ucuz dolar nedeniyle dolarla kiralayanlar, satanlar üzüldü. Alanlar sevindi. Şimdi eskiye dönülüyor. Tabii ki doların yükselmesi mal ve hizmetlerin fiyatının yukarı çıkmasına yol açacak.
Tekrarda yarar var: Dolar fiyatındaki artış ”hazmedilebilir” boyutta kaldıkça ekonomi çökmez. Hazmedilebilir boyutun ne olduğunu anlamak için 2002’den bugüne kadar doların hangi fiyatlardan satıldığını hatırlamakta yarar vardır.