Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Kuraklık gelecek yılın ürününü nasıl etkiler konusu karışık bir konudur. Kısa sürede bizi ilgilendiren, kuraklık endişesiyle buğday, un ve ekmek fiyatlarının (spekülatif hareketler sonucu) artıp artmayacağıdır.Bizim yıllık buğday tüketimimiz 18 milyon ton olarak tahmin ediliyor. Geçen yıl 20 milyon ton buğday üretildi.TMO-Toprak Mahsulleri Ofisi (primiyle birlikte), kilosu 41 YKr'den buğday satın aldı. Bu buğdayı kilosu 41.5 YKr'den isteyene satıyor.Şimdilerde TMO depolarında satışa hazır 500 bin ton buğday var. Daha önce TMO'dan parasını ödeyerek buğday ve arpa alanlar ihtiyaçları olmadığından, bunları depolardan çekmediklerinden, depolarda satışı yapılmış 450 bin ton buğday stoku duruyor. Kuraklık tartışmaları başlayalı çok kişinin aklı buğdaya takıldı. (1) Kuraklık endişesiyle buğday fiyatları ve buna dayalı olarak ekmek fiyatları artar mı? (2) Kuraklık gelecek yılın ürününü olumsuz etkiler mi? İlerideki fiyat değişikliklerinden yararlanma bekleyişiyle TMO depolarına emanete buğday bırakılıyor. Emanete bu yıl 300 bin ton buğday bırakıldı. Bunun 100 bin tonu çekildi. Emanette de 200 bin ton buğday var.AB ile ilişkilere dayalı olarak AB ülkelerinden bu yıl 200 bin ton buğday ithal etmeye mecburuz. Bu ithalat kotası özel sektöre dağıtıldı ama, henüz ithalat yapılmadı. AB ülkelerinden 200 bin ton buğday gelecek.Şimdilerde piyasada buğdayın kilosu 43-46 YTL'den işlem görüyor.Ekmeklik unun 50 kg'lık çuvalı 26-30 YTL'den (kilosu 52-60 YKr'den) satılıyor. (Geçen yıl bu zamanlar unun çuvalı 24-26 YTL'den satılıyordu).Yeni ürün önce Çukurova'da piyasaya çıkıyor. Çukurova'da yılda 1.2-1.3 milyon ton buğday üretilir. Çukurova hasadı 15 Mayıs'ta başlar. Bu yıl kuraklık nedeniyle Çukurova hasadının gecikmesi beklendiğinde, piyasada buğday fiyatlarında spekülatif hareketin başlamasından, bunun sonucu ekmek fiyatlarının artmasından korkuluyor. Endişeye gerek yok TMO Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu ile konuştum. Mevcut stokların yeni ürün dönemine kadar yeterli olduğunu, buğday fiyatlarındaki ufak oynamaların ekmek fiyatlarında ciddi artışlara yol açmayacağını anlattı.İsmail Kemaloğlu'nun verdiği bilgiye göre, un fiyatının içinde buğday fiyatının ağırlığı yüzde 72 oranında. Ekmek fiyatı içinde un fiyatının ağırlığı yüzde 27-30 dolayında. Sonuç olarak, ekmek fiyatının içinde buğday fiyatının ağırlığı yüzde 20 dolayında.Bugün tanesi 30 YKr'ye satılan bir somun ekmeğin içindeki buğdayın fiyatı (TMO Genel Müdürü'nün anlatımına göre) 6 YKr. Bu anlatımına göre, buğday fiyatı yüzde 50 artsa, ekmek fiyatının 30 YKr'den 33 YKr'ye yükselmesi gerekir. Özetle, buğday fiyatındaki küçük oranlı artışlar ekmek fiyatını kısa sürede büyük ölçüde artırmaz. guras@milliyet.com.tr Ekmek fiyatı artmamalı