Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Özeti şöyle: Hazineye ocak - temmuz döneminde, 7 ayda vergi ve diğer kamu kaynaklarından 38.4 katrilyon lira para girmiş. Buna karşılık Hazineden, normal devlet harcamaları için ve de faiz ödemeleri için 55.1 katrilyon para çıkmış. Çıkan para ile, giren para arasında 16.6 katrilyon lira açık var. Buna nakit dengesi açığı deniliyor. Hazinenin ocak ayı başından temmuz ayı sonuna kadarki nakit gelir gider hesabı açıklandı. Gider ile gelir arasında büyük bir fark var ama, Hazine bu açığı kapatmak için bir yerlerden para bulmuş ki, gelirini aşan harcamayı yapmış. Hazine nereden para bulmuş? İlk 7 aylık dönemde Hazine net olarak (al takke - ver külah sonucu) 19.2 katrilyon lira borçlanmış. Bu borcun 16.6 katrilyon lirasını kullanarak, faiz ve maaş ödemelerini aksatmadan yapabilmiş. Borçlanmış da, acaba içeriden mi borçlanmış? Geçen 7 ay boyunca içeriden 52.4 katrilyon lira borç bulmuş. Ama buna karşılık 46.9 katrilyon lira ödeme yaptığı için, iç borçlanmadan elinde sadece 5.5 katrilyon lira para kalmış. Bu kadar para 16.6 katrilyon lira açığın üçte biri... Açığın üçte birini kapıyor ama, geride 11.1 katrilyon lira açık kalıyor... Hazine bu parayı içeriden bulamaz ise ne yapacak? Ya memur maaşını ödeyemeyecek. Ya da vadesi gelen faizlerin ödemesini durduracak. Buna iflas denir... Çare: Dışarıdan borçlanmak... İlk 7 ayda Hazine yurtdışında, 19.2 katrilyon lira karşılığı döviz ile borçlanmış. Ama daha önce vadesi gelen döviz borçları için 5.5 katrilyon lira karşılığı döviz ödemiş. Bu al - ver sonucu, Hazinenin elinde 7 ayda sağlanan döviz kredileri karşılığı net 13.7 katrilyon lira para kalmış. İşte bu para sayesinde, memur maaşı ve faiz açığı 11.1 katrilyon liranın kapatılması mümkün olabilmiş. Kalanı da gelecek ayların açığını karşılamak için bankaya konulmuş. (Burada bir ara bilgi vereceğim. Genelde Hazine faizi yeniden borçlanarak ödediği için faiz ödemesi rakamları tereddüt ile karşılanır. Bütçe hesaplarında Hazine nakit giriş çıkışı hesaplarında, vadesinde ödenen faiz, nakit olarak hesaptan çıkar. Aynı gün, bir gün sonra, beş gün sonra yapılan yeniden borçlanma işlemi ayrı bir işlemdir. Faiz ödemesinin yeniden borçlanma ile karşılanması işlemidir. Yeniden borçlanma işlemi, borç stokunu artırır. Faiz nasıl karşılanır ise karşılansın, bir giderdir. Bir nakit çıkışıdır.) Sayın okuyucularım, bu rakamlar gösteriyor ki, Hazinemiz yurtdışından döviz kredisi gelmez ise, memur maaşı da ödeyemez, faiz de ödeyemez durumda... İçeriden borçlanmak yetmiyor. İçerideki kaynaklar bitti. Şimdi günü dışarıdan döviz ile borçlanarak ve bu sayede Türk lirası açığımızı kapatarak kurtarıyoruz. Onun için "vatan - millet Sakarya" nutku atarak halkı uyutanlara, bu açığı nasıl kapatacaklarını sorunuz. Çünkü IMFden gelen ve gelecek döviz kredileri ile bu yılı kurtarıyoruz. Ama IMF kredilerinin suyu kuruyor. Dış kaynaklardan kredi alma ihtimali azalıyor. Bugün tartışılması gereken, çözüm bulunması gereken ana sorunumuz budur. Nakit gelirler 38.404.4Nakit giderler 55.100.9(1) Faiz dışı giderler 29.157.7(2) Faiz giderleri 25.943.2Faiz dışı denge 9.246.7Nakit dengesi (açık) -16.696.5Finansman (borçlanma) 16.696.5Borçlanma (net) 19.254.2Dış borçlanma (net) 13.755.0(1) Kullanım 19.274.2(2) ™deme 5.519.2İç borçlanma (net) 5.499.3(1) Kullanım 52.437.8(2) ™deme 46.938.6Kasa/banka (net) -2.557.7 Ocak - temmuz d"nemi 7 aylık Hazine nakit giriş çıkışları (Trilyon TL) guras@milliyet.com.tr