Güzel İzmir Faytonu

İzmir’de Kordon’da yolun kenarındaki kahvelerden birinde, Milliyet’in Ege Temsilcisi Bülent Zarif ile çay içerken, önümüzdeki yoldan bir fayton geçti. Arka sırada iki yabancı turist oturuyor. Onlar hali vakti yerinde turistler. Giyimleri kuşamları düzgün. Geliniz görünüz ki bizim faytonun atları perişan. Fayton eskilikten dökülüyor. Faytoncunun tıraşı, kılığı kıyafeti kötü.
Bülent Zarif’e, “Bu fayton İzmir’e yakışıyor mu?” diyecek oldum. “Hocam 3 yıldır ortalıkta sürünen Güzel İzmir Faytonu Projesi’nden haberiniz yol herhalde” dedi. Ve de anlattı.
Fayton, İzmir’in çok eski yıllardan beri sembolü haline gelen bir taşıt ve gezi aracı imiş. Eski yıllarda varlıklı ailelerin özel faytonları varmış. Faytonu olmayan aileler akşam üzerleri fayton kiralayarak Kordon’da ve Alsancak’ta geziye çıkarmış. Fuar döneminde faytoncular çok iş yaparmış.
Zamanla fayton ile gezinenlerin sayısı azalmış. Fakat son dönemde İzmir’e gelen yabancı turist sayısı çoğalınca, özellikle kuruz gemileriyle İzmir’e çok sayıda turist gelmeye başlayınca faytona olan talep gene artmaya başlamış.
Geliniz görünüz ki, faytonlar ve atlar dökülüyor. Faytoncular perişan.

İzmir’e İzmirliler sahip çıkacak
İzmir’in ekonomik ve sosyal sorunlarına ilgi gösteren ve çözüm üreten İzmir Ticaret Odası Başkanı Ekrem Demirtaş, İzmir Ekonomi Üniversitesi’ne bir “Güzel İzmir Faytonu” projesi hazırlattırmış. Üniversitenin Güzel Sanatlar Fakültesi Tasarım Bölümü, eski İzmir’de kullanılan Victoria tipi bir örnek fayton modeli oluşturmuş. Bu modele dayalı olarak Akhisar’da Güneş Fayton atölyesinde örnek fayton üretilmiş. Faytonun koşum takımları belirlenmiş. Faytoncu için örnek kıyafet çizimi yaptırılmış. Bu çizime uygun örnek kıyafet diktirilmiş. İki at satın alınmış. 2007 yılı sonunda örnek fayton İzmir’de görücüye çıkarılmış.
Ekrem Demirtaş’ın projesine göre, 40 fayton üretilecek. Ve bu faytonlar halen faytonculuk yapanlara ücretsiz dağıtılacak. Faytoncular atları kendileri temin edecekler. Tek kıyafet ve tek tarife ile hizmet verecekler. Bir faytonun atlar hariç maliyeti 15-17 bin lira. Ekrem Demirtaş İzmir’de 40 girişimcinin veya kuruluşun, arkalarına reklam asmak karşılığı bu 40 faytonu satın almalarını da sağlamak üzere imiş... Geliniz görünüz ki bu proje bir noktada kilitlenmiş... Büyükşehir Belediyesi bu 40 faytonun ve atlarının konaklayabileceği yeri bulamamış. Projeye göre faytonların ve atların konaklayacağı bir yere ihtiyaç var. Burada veteriner hekim atlara bakacak. Atlar sağlıklı olacak. Faytoncular elbise değiştirecek, banyo yapacak.
Üç yıldır proje yerlerde sürününce Ekrem Demirtaş elde kalan örnek faytonu geçenlerde “Türkiye’nin ilk Sakin Kent’i” ilan edilen Seferihisar’a bağışlamış.
Bülent Zarif’in anlattıklarından çok etkilendim. Ekrem Demirtaş’ı aradım. “Başkan, siz güçlükler karşısında pes eden biri değilsiniz. Bu proje İzmir için çok önemli” dedim. Başkan kırgın ”Büyükşehir Belediyesi desteği olmadan proje gerçekleştirilemez” dedi. Ben İzmirli değilim. Ama etrafımda bu kadar İzmirli var. İzmir’in milletvekilleri var. İzmirli ünlü girişimciler, İzmir’de faaliyet sürdüren büyük kuruluşlar var. Onlar belki projeden habersizdir. Haberleri olsaydı bir şeyler yaparlardı ümidi ile bu yazıyı yazıyorum.