Doğalgaz zammından sonra bir okuyucumdan mesaj aldım. Mesajda “Doğalgaz zammını diğerleri izleyecek. Önümüzdeki günlerde hayat pahalanacak. Yaşam şartları ağırlaşacak. Zamlardan kurtulmanın yolu yok ama belli tasarruf tedbirlerini alabilirseniz faturayı yüzde 60’a varan oranda azaltabilirsiniz” deniliyor. Ve daha sonra, artan fiyatların getireceği yükün altından kalkabilmek için neler yapılabileceği sıralanıyor.
Bu mesaj beni yıllar öncesine döndürdü. İkinci Dünya Savaşı yılları Türkiye’de de yokluk yıllarıydı. O yıllarda, yaşam savaşı veren halka yaşamlarını sürdürmelerine yardımcı olacak tedbirler anlatılırdı: Çorapların nasıl yamanacağı, ayakkabının burnuna ve topuğuna demir çaktırılarak ömrünün nasıl uzatılacağı, elbiselerin ters yüz edilerek nasıl yenileneceği öğretilirdi.
Şimdi harp yok, darp yok ama... Kriz rüzgârı var. Zam rüzgârı var...
Yaşam savaşı veren halkımıza, doğalgaz ve elektrik zammının altında ezilmemeleri için bakınız neler öneriliyor:
- Kullanacağınız tencerenin dibi düz ve ocakta yanan ateş çemberinden büyük olmalı.
- Pişirilecek malzemeler hazır tutulmalı, tenceredeki su kaynadığında ocak kısılmalı.
- Yemek pişirirken tencere kontrol amaçlı sık sık açılmamalı. (Enerji kaybı olur.)
Ev hanımlarının işi zor
- Pişirme işlemi bitmeden ocağı kapatılmalı. (Son birkaç dakika için enerji kullanmadan pişirim süreci devam edebilir.)
- Yemek pişerken tencere ve tavaların kapakları iyi kapatılmalı. (Yüzde 60 buhar enerjisinden faydalanmak mümkün).
- Sebze ve patates haşlamada az su kullanılmalı. Düdüklü tencere tercih edilmeli (Yüzde 70 tasarruf sağlanabilir.)
- İlk başta açılan güçlü pişirme ateşi sonradan kısılmalı.
- Yemek ısıtmada mümkün olduğunca mikrodalga fırın kullanılmalı. (Yüzde 60-65 tasarruf sağlanır.)
- Büyük kaplarda pişirme işlemi gazlı ocaklarda, küçüklerde ise elektrikli ocaklarda yapılmalı.
- Küçük tepsilerdeki yiyecekler büyük fırınlarda pişirilmemeli.
Fatura küçültülmeli
- Televizyonun ses düzeyi düşük tutulmalı. Elektronik araçlar kullanılmadığı zaman anahtardan kapatılmalı.
- Giysiler nemliyken ütülenmeli. Kırışıkları sertleşmiş bir gömleğin ütülenmesi daha çok buhar tüketimine, fazla enerji kullanımına yol acar. Ütüyü fişten çektikten sonra cihazda depolanan sıcaklıkla son eşya ütülenmeli.
- Evin kullanılmayan oda ve bölümlerindeki kalorifer petekleri kapatılmalı.
- Kalorifer peteklerinin üstü ve önü mobilya ve perde gibi eşyalarla engellenmemeli.
- Gün ışığından mümkün olduğunca faydalanılmalı, masa ve koltuklar pencereye yakın yerleştirilmeli.
(Mesajda, çok sayıda tasarruf tedbiri var ama yersizlikten hepsini sıralayamıyorum.)
Mesajın sonunda bir de genel değerleme bölümü var. Deniliyor ki, ”Tasarrufla hem aile bütçesine hem de ekonomiye ciddi katkı yapılabilir. Basit önlemler sayesinde aylık 300-400 YTL’yi bulan elektrik, su ve doğalgaz faturası 200 YTL’ye düşürülebilir.
Türkiye İsrafı Önleme Vakfı’na göre, ülkede yılda 214 milyar YTL büyüklüğünde bir kaynak (milli gelirin dörtde biri büyüklüğünde bir kaynak) israf ediliyor.
Herkesin alabileceği basit tedbirlerle bu tutarın yarısı bile kurtarılabilse aile ve ülke ekonomisi için ciddi bir kaynak desteği sağlanmış olacak.
Bakınız, yaşam savaşı insanları neleri düşünmeye ve tartışmaya zorluyor...