Bir akşam yaşlı bir kadın, tezgahın arkasında duran Nejat Eczacıbaşına elindeki reçeteyi uzatırken "Evladım" demiş, "Aman bunun bana Avrupasını yap..."Sayın okuyucularım, bir ilacın, bir malın, bir hizmetin "Avrupası" Türk halkı için kalitenin sembolüdür. "Avrupası gibi olmuş!.." deyimi Türk halkının kalite özleminin, kalite tatmini arayışının ifadesidir.1942 yılında İstanbulda "Galatanın Mumhane Sokağı"nda "Vitamin A"nın, "Vitamin D"nin ve "Yüz Kremi"nin "Avrupası"nı yapmaya başlayan, daha sonra çok şeyin "Avrupası"nı üreten Nejat Eczacıbaşının kurduğu müessese şu günlerde 60ıncı kuruluş yılını kutluyor.Eczacıbaşı Topluluğu şimdilerde 9u (yüzde elli / yüzde elli) yabancı ortaklı olmak üzere 37 kuruluştan oluşuyor. Topluluğun 2001 yılı cirosu 1.2 milyar dolar. Toplulukta ilaç, yapı, kağıt ve tüketim gruplarının ciroları birbirine yakın ağırlık taşıyor.(1) Toplam cironun yaklaşık yüzde 35ini ilaç üretimi ve pazarlama faaliyeti oluşturuyor. Eczacıbaşı Topluluğu 300 dolayında ilaç üretiyor.(2) Cironun yüzde 30unu, sağlık seramiği, seramik kaplama malzemesi ve armatür üreten yapı grubu gerçekleştiriyor.(3) Temizlik kağıdı, krem, şampuan gibi kişisel bakım ürünleri üretimi gerçekleştiren tüketim grubunun cirodaki payı yüzde 25 dolayında.(4) Cironun kalan kısmını ise finans sektöründeki aracı kurumlar, elektrot üretimi, bilgisayar hizmetleri ve sağlık hizmetleri sağlıyor.Yabancı sermayeli 9 şirketin toplam cirodaki payları yüzde 21 dolayında.Yıllar önce yaşlı kadın müşterinin "Avrupasını yap evladım" şeklindeki uyarısından etkilenen ve de vitaminin Avrupasını yaparak işe başlayan Nejat Eczacıbaşı, inşa ettirdiği fabrikaların binalarının da "Avrupasını" yaptı. O fabrikalarda ilacın, hela taşından banyo küvetine, musluktan duvar ve yer fayansına, yapı malzemesinin de Avrupasını yaptı. "Taharet bezi"nden tuvalet kağıdına, "mutfak bezinden" havlu kağıdına geçişe kapı açtı.İnsan yaşamının ilaç, hela taşı ve tuvalet kağıdından ibaret olmadığı inancı ile bunların yanında bir başka şeyin daha "Avrupası"nı yaptı. İstanbul Festivali gibi uluslararası bir etkinliğin başlamasına öncülük etti. Nejat Eczacıbaşı 1993 yılında öldü. Şakir Eczacıbaşı iki yıl topluluğu yönettikten sonra yönetimi Bülent Eczacıbaşına devretti. Topluluk kurumsallaşmada başarılı olur ve de toplam üretimdeki ihracat payını artırmayı sürdürür ise daha nice kuruluş yılları kutlanır...Bu yazıyı hem ülkede olmayan mal ve hizmetleri başkalarından farklı ve daha iyi yapanların nasıl başarıya ulaştığını anlatmak, hem de Eczacıbaşı Topluluğunun 60ıncı kuruluş yılını kutlamak için yazdım. guras@milliyet.com.tr Nejat Eczacıbaşı, Almanyadaki eğitimini tamamlayıp Türkiyeye döndüğü günlerde babası Süleyman Ferit Beyin İzmirdeki Şifa Eczahanesinde bir süre çalışmış.
