Barack Hussein Obama, sanki Amerikalıların değil, bizim “Başkan”ımız olacak. Seçilmesine pek sevindik... Acaba isminin “Hussein” olmasının bunda bir etkisi var mı? Çünkü çevremde birçok kişi ondan “Bizim Hüseyin Bey” diye söz eder oldu. Her neyse... Gelelim “Bizim Hüseyin Bey”in, “Barack Hussein Obama II”nin seçilmesinin “fazileti”ne . ve de yaktığı ümit ışıklarının “önemi”ne.
ABD kaynaklı finans krizi nedeniyle başta ABD olmak üzere dünyanın hemen her ülkesinde “moraller” bozulmuştu. “Değişim” vaadiyle Obama’nın başkanlık seçimini kazanması moralleri düzeltti. Ümit ışıkları yaktı.
Moral düzelince, ümit ışığı yanınca ne olur? İyi şeyler olur. Çünkü ekonomiyi beklentiler yönlendirir. İnsanlar moralli ve ümitli ise, gelecek hakkında iyi beklentileri varsa, yatırım yapar, üretim yapar; insanları işe alır... Morali bozuk, ümidi yoksa, tersi olur. Harcamaları kısar. Harcamaların kısılması yatırım ve üretimin gerilemesi, işsizliğin artması, gelirin azalması demektir.
Üretici güç durumda
Finansal kriz hem üreticiyi hem tüketiciyi vuruyor. Önce, üretimin sürmesini sağlayacak finans sistemi kilitleniyor. Sonra, üretimin önünü açacak talep duruyor. İnsanlar harcama yapmayınca, üretimi sürdürme şansı kalmıyor. Bu kısır döngüyü (fasit daireyi) bir yerde kırmak gerekiyor. Obama (Bizim Hüseyin Bey) seçim öncesi üretimin sürmesini sağlamak, tüketicinin ezilmesini önlemek, istihdam sorununu çözmek için almayı düşündüğü tedbirleri açıkladı.
Bakınız üretime hareket getirmek, üretimi ayağa kaldırmak için neler vaat etti:
- Her bir yeni istihdamda, işe alınan işçi başına işverene 3 bin dolar vergi teşviki sağlanacak.
- Küçük işletmelerin satın alacakları yeni makine ve gayrimenkullerin 250 bin doları için vergi istisnası uygulanacak.
- Küçük işletmelerin yapacakları yeni yatırımlardan elde edecekleri kazançlardan vergi alınmayacak.
- Zor durumdaki otomotiv sanayi kuruluşlarına devlet garantisiyle 50 milyar dolar kredi bulunacak.
- Denizaşırı ülkelerden ABD’ye dönen ve istihdam yaratan şirketlere vergi kolaylığı sağlanacak.
Tüketici güç durumda
Obama halkın krizden ezilmemesi, tüketimini kısmaması, harcamalarını artırması için bakınız neler yapacak:
- Geçici süreyle çalışanlardan 500 dolar, ailelerden 1000 dolar daha az vergi alınacak.
- Yıllık geliri 50 bin doların altında olan yaşlılar vergi ödemeyecek.
- Vergi avantajlı emeklilik hesaplarında parası olanlar istediklerinde ceza ödemeden 10 bin dolar para çekebilecek.
- İşsizlik sigortası ödeme süresi uzatılacak
- Talebi canlandırmak için halka bin dolarlık çekler dağıtılacak. (Bush döneminde 600 dolarlık çekler dağıtılmıştı.)
- Halka verilen konut ısınma yardımları, sağlık yardımları artırılacak.
Hüseyin Bey’in yapacaklarını sıraladığı liste daha da uzun. Yukarıda verilen örnekler, ABD’de yönetimi devralma sorumluğunu üstlenmeye hazırlananların olan biteni nasıl değerlendirdiklerini ve üretimi harekete geçirmek, işsizliğin artmasını önlemek, halkın ezilmesine imkân vermemek, tersine, tüketim harcamalarını canlandırmak için neler yapmaya çalıştıklarını (olan biteni nasıl ciddiye aldıklarını) gösteriyor.
(Bunlardan bizim alacağımız dersler yok mu?)
