Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Açık anlatımıyla ihracat artıyor ama, ithalat artışı ihracat artışının neredeyse iki katı oluyor.İthalat (dışalım) rakamı ile ihracat (dışsatım) rakamı arasındaki farka "dış ticaret açığı" deniliyor. 2005 yılının 12 ayında dış ticaret açığı 32.9 milyar dolardı. 2006 yılının 10 ayında bu rakamın üzerinde bir açık gerçekleşti. Açık 35.6 milyar dolar oldu.Sattığımız maldan kazandığımız dövizler, aldığımız malın faturasının sadece yüzde 66'sını karşılıyor.Mal ticaretinden ortaya çıkan döviz açığımızın bir bölümünü turizm geliri gibi hizmetlerden gelen dövizle karşılıyoruz. Ama sonuçta bu açık, ülkenin döviz açığının (cari açık denilen açığın) ana nedeni oluyor. 2006 yılının ilk 10 ayında ihracatımız geçen yılın aynı dönemine göre 8.3 milyar dolar arttı... Ama aynı dönemde ithalat artışı 17.3 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2005 yılında dış ticaret açığı 32.9 milyar dolar, cari açık 23.1 milyar dolardı.2006 yılının 10 aylık gelir gider trafiğine göre dış ticaret açığı 35.6 milyar dolara, cari açık (döviz açığı) 28.0 milyar dolara tırmandı. Dış ticaretten sorumlu devlet bakanımız, "2007 ihracat hedefini 100 milyar dolar" olarak açıkladı. Bu açıklamayı yaparken 2007 yılında ithalatın ne olabileceğinden hiç söz etmedi.İhracatı artırmak çok çok iyi bir şey de, ihracat artarken ithalatın da ne kadar artacağını dikkate almak gerekir. Büyüyecek dış ticaret açığının 2007 yılında cari açık rakamını nereye tırmandıracağına bakmak gerekir. Açık, 10 ayda 35.6 milyar dolar Bu yazının altındaki tabloya bakınız: 2002 yılından bu yana dış ticaret açığı (ve de buna bağlı olarak cari açık) her yıl giderek büyüyor. Çünkü her yıl ithalattaki artış, ihracattaki artışın üzerine çıkıyor. Neden bu böyle oluyor? Ucuz döviz, ithalatı cazip hale getiriyor. Ucuz ithalat, üreticinin daha fazla ithal girdi kullanmasına neden oluyor. Üretici daha fazla ithal girdi kullanınca, ihracat artışı daha fazla ithalatı zorunlu kılıyor. Tarımda ve sanayide üretimin yapısı bozuluyor. Üretim sadece ucuz emeğe dayalı üretim haline dönüşüyor. Türkiye ucuz emek ihraç ederek ihracatı sürdüren bir ülke haline geliyor. Bu tablo iyi bir tablo ise sadece ihracat rakamına bakalım ve "ihracatımız artıyor" diyerek kendi kendimizi avutalım. İthalatın artışını, dış ticaret açığı ile cari açık rakamlarının tırmanışını umursamayalım. Üretimde sadece ucuz emeğe dayalı basit sektörlerin ayakta kalması bizi üzmesin. Ucuz emek ihraç ediyoruz Yıllık artış İhracat İthalat İhracat İthalat artışı artışı2002 40.1 47.4 5.8 9.32003 51.2 65.2 11.1 18.02004 67.0 90.9 15.8 25.72005 76.9 109.8 9.9 18.92005/10 63.1 89.72006/10 71.4 107.0 8.3 17.32002-2006 306.6 420.3 Kaynak: İthalat ve ihracat rakamları fob olarak TC Merkez Bankası'ndan alınmıştır. 2005-2006 Ocak-Ekim rakamları tablonun altında verilmiştir. guras@milliyet.com.tr İhracat artıyor, ama ithalat daha fazla artıyor (milyar dolar)