Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Yatırım deyimi çok karışık bir deyim. Ülke için önemli olan yatırım, sabit sermaye (fabrika) yatırımı. Konut yatırımı da önemli ama konut üretken yatırım değil.Makine ve teçhizat yatırımıysa üretken yatırım. Bu nedenle her yıl milli gelirin ne kadarının yatırıma ayrıldığı, yatırıma ayrılan paranın ne kadarının makine ve teçhizat yatırımına gittiği çok hem de pek çok önemli.Sabit fiyatlarla milli gelirin harcama kalemlerini gösteren rakamlara göre 2004'de toplam harcamaların yüzde 23.9'u, 2005 yılında yüzde 27.6'sı sabit sermaye yatırımına gitti. 2005'te ürettiğimiz mal ve hizmetlerin parasal (katma) değeri (milli gelirimiz) 360.8 milyar dolar. Daha çok üretmek, daha çok gelir elde etmek, daha çok insana iş bulmak, daha çok aş yaratmak için elde ettiğimiz gelirin (imkân ölçüsünde) daha büyük bölümünü yatırıma yönlendirmek zorundayız. Sabit sermaye yatırımları (sabit fiyatlarla) 2004'de yüzde 32.4, 2005 yılında yüzde 24.0 oranında arttı. Ben olan biteni basitleştirmek için yıl ortası ortalama döviz kuruyla rakamları dolara çevirdim. 2004'de kamu ve özel sektörün toplam yatırım harcaması 53.3 milyar dolar, 2005'te 70.6 milyar dolar. Makine ve teçhizat için 2004 yılındaki harcama 32.1 milyar dolar, 2005 yılındaki harcama 39.3 milyar dolar. Sayın okuyucularım 2004 ve 2005 yılında toplam olarak 71.3 milyar dolarlık makine ve teçhizat yatırımı yaptıysak, bu çok, hem de çok önemli bir gelişmedir. Çok önemli bir başarıdır. Unutmayınız, yılda 100 bin otomobil üretecek bir fabrikanın arsa, bina ve makine teçhizat yatırımı 1 milyar dolar dolayında. Biz 2 yılda 71 otomobil fabrikası kuracak kadar makine ve teçhizat yatırımı yaptıysak ne mutlu bize... İyi de... Yatırım, üretim için yapılır. Üretim demek istihdam demektir, gelir demektir. Yatırım harcaması çok Şimdi Türkiye İstatistik Kurumu ile Devlet Planlama Teşkilatı'na düşen bir görev var. Bu yatırımlar ülkenin hangi şehirlerinde, hangi sektörlere yapıldı? Bu yatırımlar ne kadar istihdam sağlıyor? Bu yatırımlar üretime nasıl katkıda bulunuyor? Bunları bulup halka anlatamazsak rakamların inandırıcılığı kalmaz.Nasrettin Hoca'nın hikâyesini bilirsiniz. Hoca, kasabın çırağıyla, eve 2 okka ciğer göndermiş. Umuyormuş ki karısı akşama ciğer pişirecek. O da yiyecek. Karısının arkadaşları gelmiş. Öğle yemeğinde ciğeri bitirmişler. Hoca akşam eve geldiğinde "Hanım ciğeri pişirdin mi?" diye sorunca karısı ne cevap vereceğini şaşırmış, "Ciğeri kedi kaptı, yedi..." deyivermiş.Hoca kediyi yakalamış. Tartmış. Kedi 2 okka... "Hanım" demiş... "Eğer ciğer buysa kedi nerede? Eğer kedi buysa, ciğer nerede?" demiş.İşte o biçim... Eğer bu kadar makine ve teçhizat yatırımı yapıldıysa, istihdam ve üretim nerede? İstihdam ve üretim bu çizgideyse bu makine ve teçhizat nerede? Yatırımlar ortada yok (Milli gelirde özel tüketim ve yatırım harcamaları) Harcamalar 2005 2004Milli gelir 360.8 299.4- Özel tüketim 244.0 198.0- Toplam yatırım 70.6 53.3* Makine/teçhizat 39.3 32.1* Diğer 31.3 21.2Kamu yatırımı 15.3 11.1* Makine/teçhizat 5.2 3.8* Diğer 10.1 7.3Özel sektör yatırımı 55.2 42.1* Makine/teçhizat 34.1 28.3* Diğer 21.1 13.8 Açıklama: Bu tablo TÜİK'in Cari Fiyatla Milli Gelir rakamlarının yıl ortası döviz kuru ile dolara dönüştürülmesi ile hazırlandı. Cari Fiyatla ve Sabit Fiyatla Milli Gelir hesapları arasındaki fark ise yuvarlama nedeniyle tablodaki rakamlar yaklaşık (kaba) göstergeler olarak değerlendirilmelidir. guras@milliyet.com.tr 2005 yılında 39.3 milyar dolarlık makine ve teçhizat yatırımı yapıldı (Milyar dolar)